Αναζήτηση στην κοινότητα

Αναπαράγοντας τον L183 Τον αληθινό Ancistrus Dolichopterus από τον Rio Negro (Ένας ολοκληρωμένος οδηγός για αυτούς που τους αρέσει η περιπέτεια) του Δημήτρη Λυσίκατου ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΤΟ ΠΑΡΟΝ Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑΣ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ, Η ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ Η ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥΣ Ο ΒΙΟΤΟΠΟΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΒΙΩΣΗ ΣΤΟ ΕΝΥΔΡΕΙΟ ΒΙΟΤΟΠΟΣ Η ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΤΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ ΣΤΟ ΕΝΥΔΡΕΙΟ Η ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΟ ΕΝΥΔΡΕΙΟ, ΟΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΚΑΙ ΤΟ ΖΕΥΓΑΡΩΜΑ Η ΕΚΚΟΛΑΨΗ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΩΜΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ -------------------------------------------------------------------------- Λίγα λόγια για την ιστορία Το παρελθόν Ήμουν περίπου 11 χρονών, όταν αποκτώντας το πρώτο μου ενυδρείο έβλεπα τα διάφορα ψαράκια στο ενυδρειομάγαζο της γειτονιάς μου με θαυμασμό και τεράστια επιθυμία να τα αποκτήσω όλα σαν πιτσιρικάς που ήμουν. Σε μία από τις βόλτες μου στο γειτονικό μαγαζί (μιας και ήταν στο δρόμο προς το σχολείο) είδα κάτι υπέροχα καφέ-μαύρα ψαράκια που όμως λες και τα είχαν κρυμμένα σε ένα από τα κάτω ενυδρεία το οποίο ήταν και αρκετά υποφωτισμένο. Αμέσως ρώτησα τον Στάθη (τον ιδιοκτήτη του μαγαζιού) τι ψάρια είναι, και αυτός μου απάντησε ότι αυτά είναι “γλύφτες” και καθαρίζουν τα ενυδρεία από τις βρωμιές και την πρασινάδα. Την επιθυμία μου να αποκτήσω ένα από αυτά σταμάτησε η απαγορευτική για τότε τιμή τους, καθώς όπως μου είπε ο ιδιοκτήτης του μαγαζιού αυτά είναι λίγο σπάνια και δεν είναι τα “απλά”. Γράφοντας αυτές τις γραμμές και φέρνοντας στο μυαλό μου την τότε εικόνα πιστεύω ότι τα ψάρια που είχα δει ήταν κάποιο είδος Peckoltia ( πε-κόλ-τι-α ) γι'αυτό και η μεγάλη για τότε τιμή τους. Το παρόν Πέρασαν δέκα χρόνια για να μπορέσω να μάθω και να καταλάβω ότι τα ψάρια που είχα δει τότε δεν είναι γλύφτες αλλά λορικαριίδες (ή αλλιώς πλέκοστομοι) και φυσικά σε καμία περίπτωση δεν τρώνε τις βρωμιές και τις ακαθαρσίες από το ενυδρείο αλλά ανήκουν σε μία τεράστια ομάδα ψαριών με τεράστιο ενδιαφέρον, καταπληκτική συμπεριφορά και τελείως διαφορετικές ανάγκες ακόμα και σε επίπεδο είδους. Το ενδιαφέρον μου κέντρισαν οι ξυλοφάγοι πλεκόστομοι του γένους Panaque (πα-νά-κκ) και δεν άργησα να αποκτήσω τον πρώτο μου Panaque Nigrolineatus, ένα υπέροχο καφέ ψαράκι με μαύρες και καφέ γραμμές που έγινε φυσικά το αγαπημένο μου ψάρι. Έκτοτε διατηρώ και αναπαράγω πολλά διαφορετικά είδη από πλεκόστομους που το καθένα έχει τις δικές τους ιδιαιτερότητες και συνθήκες διαβίωσης και φυσικά την δική του ομορφιά. Έτσι λοιπόν ένα από τα είδη που κέντρισαν το ενδιαφέρον μου ήταν και τα Ancistrus Dolichopterus ή αλλιώς L183 τα υπέροχα και σπάνια αυτά ψαράκια από τον ποταμό Rio Negro. Η αρχή της περιπέτειας Το ενδιαφέρον, η πληροφόρηση και η αναζήτηση τους Μέσα από πολύ διάβασμα και αρκετή επαφή με άλλους φίλους χομπίστες του εξωτερικού που μοιραζόμαστε το ίδιο πάθος για τους πλεκόστομους, διαπίστωσα γρήγορα ότι τα ψάρια που έβλεπα τόσα χρόνια στα μαγαζιά σαν “Ancistrus Dolichopterus” δεν ήταν πραγματικά Dolichopterus, αλλά Ancistrus Sp.3, ένα είδος που κατάγεται από τον μυθικό “Ancistrus Cirrossus” που έχει φτάσει στην σημερινή του μορφή μετά από την επιλεκτική αναπαραγωγή ψαριών σε φάρμες αλλά και σε ενυδρεία. Δυστυχώς, με θλίψη βλέπω να βγαίνουν άρθρα γνωστών Ελλήνων χομπιστών σε Ελληνικά περιοδικά για το ενυδρείο, που περιγράφουν και συμβουλεύουν άλλους συνχομπίστες για τη διατήρηση και την αναπαραγωγή των Dolichopterus χωρίς αυτοί να έχουν στην πραγματικότητα το αληθινό είδος το οποίο στην πραγματικότητα ΔΕΝ έχει καμία σχέση με αυτά που γράφουν. Με αυτό τον τρόπο τίθονται σε κίνδυνο τα αληθινά Ancistrus Dolichopterus, ένα είδος που παγκοσμίως τείνει να εκλείψει καθώς οι εισαγωγές σε αυθεντικά ψάρια είναι ελάχιστες, πράγμα που ενισχύεται από τον υβριδισμό των ψαριών από διάφορους εκτροφείς, και την μη συστηματική αναπαραγωγή τους, πράγμα που κάνει την συγκέντρωση αλλά και την διανομή υγιούς πληθυσμού ψαριών του είδους στο χόμπι δύσκολη. Στις παρακάτω φωτό μπορείτε να δείτε τις διαφορές των πραγματικών L183 από τα Sp.3 Ancistrus Sp3: Ancistrus Dolichopterus: Ancistrus Dolichopterus ζευγάρι: Όπως θα δείτε, τα πραγματικά L183 έχουν μαύρο χρώμα με αμέτρητες μικροσκοπικές άσπρες κουκίδες και χαρακτηριστική κατάλευκη γραμμή στο τελείωμα του ραχιαίου πτερυγίου και στην ουρά και καμία σχέση δεν έχουν με τα Sp.3 που πωλούνται στα μαγαζιά. Έτσι λοιπόν για περισσότερο από 2 χρόνια έψαχνα αυθεντικά ψάρια στην αγορά χωρίς όμως αποτέλεσμα, μέχρι που ένα απόγευμα η τύχη μου χαμογέλασε. Μπαίνοντας σε γνωστό μαγαζί και ρωτώντας αν έχουν τίποτε καινούργιο μου δείξανε ένα ενυδρείο και μου είπαν ότι έχουν φέρει κάποια μεγάλα κομμάτια Ancistrus.Πλησιάζοντας κοντά δεν μπορούσα να πιστέψω αυτό που έβλεπα και αμέσως αγόρασα 5 ψάρια (2 αρσενικά και 3 θηλυκά) χωρίς να υπολογίσω την τιμή τους αφού η ευκαιρία απόκτησης τους προείχε. Σύντομα λοιπόν, με μεγάλη χαρά, βρέθηκα να κάνω προσαρμογή. Η χαρά όμως γρήγορα χάθηκε μιας και διαπίστωσα ότι η μία θηλυκιά είχε κάτι σημαδάκια σαν σπυριά και αμέσως την απομόνωσα από τα υπόλοιπα ψάρια. Παρά τη θεραπεία, η ασθένεια προχώρησε και μόνο μία μέρα πριν πεθάνει το ψάρι κατάφερα να κάνω σωστή διάγνωση έχοντας όμως και άλλα 2 ψάρια (1 θηλυκό και ένα αρσενικό) με τα ίδια συμπτώματα. Η ασθένεια ήταν ουσιαστικά από κάποιο σκουλήκι και ήταν σπάνια για το ενυδρείο αφού συνήθως προσβάλει πτηνά και είναι δύσκολο να περάσει στα ψάρια. Προφανώς το πρώτο ψάρι που μολύνθηκε είχε φάει νεκρό πτηνό που είχε πέσει στον ποταμό που ζούσε. Βλέποντας ότι η θεραπεία δεν είχε αποτέλεσμα, έφερα στο μυαλό μου την συζήτηση σε φόρουμ του εξωτερικού όπου λέγαμε το πόσο ευαίσθητα είναι τα ψάρια του συγκεκριμένου είδους, καθότι τα περισσότερα είναι άγρια και το ότι έπρεπε να κάνουμε προσπάθεια να τα αναπαράγουμε σε ενυδρείο και να τα κάνουμε πιο ανθεκτικά για να μπορέσει το είδος να εξαπλωθεί μιας και πρόκειται για ένα από τα πιο όμορφα ψάρια του χόμπι μας. Στην φωτό αυτή μπορείτε να δείτε το παράσιτο που είχε προσβάλει τα ψάρια. Έχοντας πλέον μόνο ένα ζευγάρι από τα ψάρια, η ανάγκη αναπαραγωγής τους δεν ήταν πλέον σκοπός αλλά υποχρέωση. Έτσι η προσομοίωση των φυσικών συνθηκών διαβίωσης τους στο ενυδρείο άρχισε..... Ο βιότοπος και η διαβίωση στο ενυδρείο Βιότοπος Τα Ancistrus Dolichopterus όπως και το 99,9% των πλεκόστομων, προέρχεται από τους αρχέγονους ποταμούς που κυλούν στις αχανείς εκτάσεις της Νοτίου Αμερικής που περνούν μέσα από τα αιώνια τροπικά δάση, σχηματίζοντας το πλουσιότερο και μεγαλύτερο σύστημα βιοτόπου στην γη. Συγκεκριμένα τα Dolichopterus προέρχονται από τον Rio Negro, έναν ποταμό με “μαύρα” νερά με εξαιρετικές συνθήκες χημείας νερού αλλά και βιοποικιλότητας. Στην πραγματικότητα, τα νερά έχουν χρώμα σκούρο καφέ σαν το τσάι, πράγμα το οποίο οφείλεται στη διάβρωση και τη βιοδιάσπαση διαφόρων ειδών βλάστησης που ως αποτέλεσμα έχουν τη μετατροπή του νερού σε ιδιαίτερα όξινο, με την πολύ ψιλόκοκκη άμμο να κυριαρχεί σαν στερεή ύλη στον πυθμένα του ποταμού. Ο ποταμός περνάει μέσα από την Κολομβία, τη Βενεζουέλα και τη Βραζιλία έχοντας το μεγαλύτερο μέρος του στην τελευταία, σχηματίζοντας αρκετές κοιλάδες αλλά και τα περίφημα αρχιπελάγη του Rio Negro.Για να καταλάβετε την σημασία του συγκεκριμένου ποταμού πρέπει να σας πω ότι μαζί με τις κοιλάδες που σχηματίζει, καλύπτει περιοχή με έκταση μεγαλύτερη της Γαλλίας και τροφοδοτεί μεγάλο μέρος του χόμπι του ενυδρείου με ψάρια, αφού στην περιοχή του Manaus (Μα-νά-ους) βρίσκονται οι μεγαλύτεροι και περισσότεροι εξαγωγείς καλλωπιστικών ψαριών του κόσμου. Η χημεία του νερού του είναι και αυτή ιδιαίτερη αφού το νερό είναι πάρα πολύ όξινο με PH (πεχά) που πέφτει συχνά κάτω από 5 και με ανύπαρκτη σκληρότητα μιας και τα νερά είναι τελείως καθαρά από ύλες με υπερβολική διαύγεια, παρόλο το μαύρο σκούρο χρώμα τους. Εδώ βλέπετε και μία φωτογραφία από δορυφόρο που δείχνει καθαρά τα μαύρα νερά του ποταμού από το διάστημα. Η προσομοίωση του ποταμού στο ενυδρείο Τα δύο εναπομείναντα ψάρια τοποθετήθηκαν σε ενυδρείο μόνο με πλεκόστομους για να προσαρμοστούν σε συνθήκες ενυδρείου, έτσι ώστε να μάθουν να τρώνε έτοιμες τροφές, να παχύνουν και να ενισχυθεί ο οργανισμός τους ο οποίος ήταν αρκετά ταλαιπωρημένος από τις συνεχόμενες αλλαγές στις συνθήκες νερού αλλά και φαγητού. Τα ψάρια ταΐζονταν καθημερινά με μία πληθώρα έτοιμων τροφών, αγγουριού αλλά και σκουληκιών (κυρίως bloodworm), τα οποία εμπλουτίζονταν με βιταμίνες σε υγρή μορφή. Το ενυδρείο ήταν φυτεμένο με ανθεκτικά φυτά, με αρκετά κομμάτια ξύλου και αρκετές σπηλιές σε διάφορα μεγέθη, για να μπορέσω να δω ποιες ταιριάζουν καλύτερα στα ψάρια. Οι συνθήκες χημείας στο συγκεκριμένο ενυδρείο ήταν οι εξής: PH: 6,3 GH: 3 KH: 2 TDS: 130μς NH3/NH4: 0 NO2: 0 NO3: 15 Τα ψάρια μέρα με την μέρα έδειχναν καλύτερα, με τα χρώματα τους να είναι πιο έντονα, το σωματικό τους βάρος ήταν πλέον στα σωστά επίπεδα και έτρωγαν περισσότερες τροφές, δείχνοντας έτσι καλά σημάδια προσαρμογής στο ενυδρείο. Αφήνοντας τα σε αυτό το ενυδρείο για περίπου ενάμιση με δύο μήνες, αποφάσισα ότι ήρθε η στιγμή για μια προσπάθεια αναπαραγωγής τους. Η αναπαραγωγή Το ενυδρείο, οι συνθήκες και το ζευγάρωμα Το ενυδρείο που επιλέχθηκε ήταν ένα αρκετά μεγάλο 450 λίτρων που φιλοξενούσε και άλλα είδη πλέκο, που όμως είναι αρκετά ειρηνικά προς τα Dolichopterus, ώστε να μην εμποδίσουν την αναπαραγωγή. Το ενυδρείο είναι και αυτό με την σειρά του αρκετά φυτεμένο με ψιλή χαλαζιακή άμμο σαν υπόστρωμα, με πάρα πολλά ξύλα και με διψήφιο αριθμό χειροποίητων σπηλιών διαφορετικών διαστάσεων. Τα ψάρια αμέσως διάλεξαν μια περιοχή γύρω από ένα κορμό ξύλου και απομακρύνονταν από αυτή μόνο την ώρα του φαγητού. Ο αρσενικός άρχιζε πλέον να υπερασπίζεται την περιοχή του, κυνηγώντας όποιον άλλο πλεκόστομο πλησίαζε προς το μέρος του. Σταδιακά άρχιζα να αλλάζω τις συνθήκες νερού του ενυδρείου σε πιο όξινο με μηδενική σκληρότητα φτάνοντας σχεδόν τις πραγματικές συνθήκες του ποταμού. Τα ψάρια ταΐζονταν κανονικά με τον ίδιο ρυθμό αλλά και με τους ίδιους τύπους τροφής και στο ενυδρείο προστίθενταν επίσης κάποιο Trace Elements αλλά και Black Water Extract. Μέσα σε διάστημα ενός μήνα οι συνθήκες του νερού είχαν αλλάξει αρκετά και ήταν οι εξής: PH: 5,5 GH: 2 KH: ~0 TDS: 60μς NH3/NH4: 0 NO2: 0 NO3: 20 Θέλοντας να προσομοιώσω τις συνθήκες ξηρασίας-βροχής της Αμαζονίας, που στη φύση λειτουργεί σαν “διακόπτης” για την έναρξη αναπαραγωγής στα άγρια ψάρια, ελάττωσα το τάισμα κατά 95% για μία περίπου εβδομάδα έχοντας δει ότι ήδη το θηλυκό είχε αρχίσει να παχαίνει αρκετά και να γίνεται πιο στρογγυλό στην περιοχή της κοιλιάς, πράγμα που έδειχνε ξεκάθαρα ότι το ψάρι σχημάτιζε μέσα του αυγά. Όλα έμοιαζαν να πηγαίνουν καλά. Έτσι, μετά από μία περίπου εβδομάδα έκανα μια μεγάλη αλλαγή με νερό τελείως μαλακό και όξινο, ρίχνοντας έτσι τις τιμές του νερού στις κάτωθι: PH: 5,1 GH: 1 KH: ~0 TDS: 32μς NH3/NH4: 0 NO2: 0 NO3: >10 Παράλληλα ξεκίνησα το τάισμα των ψαριών με τροφές κυρίως ζωικές, εμπλουτισμένες με βιταμίνες, για να βοηθήσω έτσι το θηλυκό στην μεγάλη ανάγκη για λίπος και πρωτεΐνες. Την επόμενη μέρα, το αρσενικό έφυγε από το ξύλο και εγκαταστάθηκε σε μία από τις χειροποίητες σπηλιές (μία από τις μικρότερες) αρχίζοντας το φλερτάρισμα του θηλυκού για ώρες. Την πρώτη μέρα το θηλυκό δεν έδινε σημασία στα ατελείωτα κουνήματα της ουράς αλλά και του κυνηγιού του αρσενικού, αλλά την δεύτερη μέρα ολοένα και περισσότερο πέρναγε έξω από την σπηλιά. Αυτό ήταν πολύ καλό σημάδι και ένιωθα ότι το ζευγάρωμα ήταν κοντά. Έτσι και έγινε. Την επόμενη μέρα το αρσενικό εγκλώβισε την θηλυκιά για αρκετές ώρες μέσα στην σπηλιά, έως ότου αυτή γέννησε μια ωραία μπάλα από κίτρινο-πορτοκαλί αβγά. Ο αρσενικός στην συνέχεια τα γονιμοποίησε, αφού άφησε την θηλυκιά να φύγει και άρχισε την δύσκολη διαδικασία φύλαξης, αερισμού αλλά και καθαρισμού των αβγών που τον υποχρεώνει να μη βγαίνει από την σπηλιά ούτε και για φαγητό, ώσπου να φτάσουν τα νεογνά σε ασφαλές μέγεθος. Στην παρακάτω φωτό θα δείτε τον αρσενικό στην σπηλιά με κάποια από τα αβγά να φαίνονται στο αριστερό μέρος: Η εκκόλαψη και το μεγάλωμα Την δεύτερη μέρα, αποφάσισα να πάρω τα αβγά και να τα τοποθετήσω μέσα σε γεννήστρα για την εκκόλαψη. Η γεννήστρα που επιλέχθηκε ήταν πλαστική, με ενσωματωμένο φίλτρο τύπου αεραντλίας για συνεχή ανακύκλωση του νερού και τοποθετήθηκε μέσα στο ενυδρείο με τους γονείς, για να μην αλλάξουν οι συνθήκες του νερού και βλάψουν τα αυγά. Εδώ βλέπετε τα αβγά μέσα στην γεννήστρα: Την έκτη μέρα και ενώ περίμενα να βγουν τα μικρά, τα αβγά δέχτηκαν επίθεση από fungus. Δυστυχώς εγώ βρισκόμουν εκτός σπιτιού και έτσι “χάθηκαν” αρκετά από τα αβγά. Μόλις τα είδα τα καθάρισα προσεκτικά και τελικά περίπου 25 ψαράκια βρισκόντουσαν μέσα στην γεννήστρα και φαινόντουσαν απόλυτα υγιή. Εδώ είναι τα μικρά δύο ώρες μετά την εκκόλαψη: Τις πρώτες ημέρες, τα μικρά τρέφονται μόνο από τον λεκιθικό τους σάκο και δεν χρειαζόντουσαν επιπλέον τάισμα. Μόλις τα μικρά απορρόφησαν το λεκιθικό τους σάκο, άρχισα να τα ταΐζω τροφές εμπορίου λιωμένες και εμπλουτισμένες με βιταμίνες. Σιγά-σιγά τους έβαζα και αγγούρι το οποίο το είχα πριν περάσει από ελαφρύ “τσιγάρισμα” να μαλακώσει και να φαγωθεί εύκολα. Τα μικρά άρχιζαν να παίρνουν χρώμα αμέσως και εδώ μπορείτε να δείτε μια σειρά από φωτό που δείχνουν τα στάδια της ανάπτυξης τους. Τα μικρά αυτή τη στιγμή είναι δυόμισι μηνών και ήδη έχουν προστεθεί σε αυτά κάποια από τα αδερφάκια τους από την δεύτερη γέννα, με το θηλυκό να αρχίζει να ξαναπαχαίνει για την επόμενη. Ο αναπαραγωγικός κύκλος έχει πλέον ξεκινήσει. Σύντομα τα μικρά θα μεταφερθούν σε ενυδρείο “μεγαλώματος” που σιγά-σιγά θα προσαρμοστούν σε πιο φυσιολογικές συνθήκες νερού, με πιο ψηλό PH και σκληρότητας. Συμπέρασμα Τα πλέκο δυστυχώς για το χόμπι στην χώρα μας παραμένουν απόμακρα από τον μέσο χομπίστα και αυτό ξεκινά από τους εισαγωγείς και τους ιδιοκτήτες μαγαζιών, που τόσα χρόνια δεν τα υπολογίζουν σαν είδος αλλά και τους χομπίστες που τα θεωρούν ακόμα και σήμερα ως “γλύφτες”. Στην πραγματικότητα, τα ψάρια αυτά ανήκουν σε μια άκρως ενδιαφέρουσα ομάδα που θα πρέπει όλοι μας να στηρίξουμε και να της δώσουμε τη σημασία που της αντιστοιχεί. Θα πρέπει επίσης, με συνδυασμένες προσπάθειες αναπαραγωγής, να προσπαθήσουμε να σώσουμε κάποια απειλούμενα είδη, διατηρώντας έτσι τόσο τους φυσικούς πληθυσμούς αλλά και τα ψάρια στο χόμπι μας. Σε λίγο καιρό, μόλις τα ψάρια χωριστούν σε ζευγάρια θα δώθούν κάποια από αυτά σε φίλους χομπίστες για αναπαραγωγή. Εσύ σκέφτεσαι να φτιάξεις ένα πλεκοενυδρείο για αυτά;