Αλγη

[nkarvounis]

ΆΛΓΗ

του Νικολάου Καρβούνη

Όλοι την γνωρίζουμε και την φοβόμαστε και σχεδόν κάθε δεύτερο ενυδρείο την έχει περάσει. Είναι αδύνατο να διατηρήσεις ένα ενυδρείο χωρίς καθόλου άλγη, αλλά είναι πραγματοποιήσιμο να το διατηρήσεις «φτωχό» σε άλγη, διότι η άλγη βρίσκεται παντού.

Σε αυτό το άρθρο θα σας περιγράψουμε τις πιο συνηθισμένες μορφές άλγης που κάνουν την εμφάνισή τους στα ενυδρεία μας, στην συνέχεια θα αναφερθούμε στις πιθανές αιτίες και τέλος θα κάνουμε προτάσεις προς λύση του προβλήματος.

Η ΑΛΓΗ ΕΙΝΑΙ ΦΥΤΟ

Ακόμα και η μπλε άλγη, που κανονικά προσμετράτε στα βακτήρια, είναι φυτό, το οποίο για να αναπτυχθεί χρειάζεται ότι ακριβώς και τα υπόλοιπα υδρόβια φυτά μας: φως, διοξείδιο και θρεπτικά συστατικά. Παρόλα αυτά η άλγη είναι υποδεέστερη των υπολοίπων υδροβίων φυτών και για αυτόν τον λόγο οι απαιτήσεις της είναι πιο ελαστικές.

ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΑΛΓΗΣ

Υπάρχουν μερικά χιλιάδες είδη άλγης και ο τρόπος που θα παραθέσουμε ορισμένα είδη παρακάτω είναι πολύ απλός και όχι επιστημονικός, αλλά θα μας βοηθήσει στην καθημερινότητα του ενυδρείου μας.

ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΛΓΗ (Green Spotted Algae – Hair Algae)

Η πράσινη άλγη υπάρχει σε διάφορες μορφές, σαν μικρές πιτσιλιές (που είναι ορατές στα τζάμια του ενυδρείου) ή σαν μακριές κλωστές. Οι πράσινη άλγη είναι ένδειξη καλής ποιότητας νερού.

ΚΑΦΕ ΑΛΓΗ (Brown Algae)

Κύρια αιτία για την εμφάνιση αυτού του είδους της άλγης είναι ο ελλιπής φωτισμός. Η καφέ άλγη καλύπτει τα τζάμια και τα διακοσμητικά του ενυδρείου μας με ένα καφέ στρώμα, το οποίο είναι πάρα πολύ δύσκολο να απομακρυνθεί με μηχανικό τρόπο.

ΚΟΚΚΙΝΗ ΑΛΓΗ

Μικρά ή και μεγαλύτερα θαμνάκια, και γκριζωπές ίνες, έτσι εμφανίζεται αυτού του είδους η άλγη, που όλοι οι κάτοχοι ενυδρείων φοβούνται. Εάν εμφανιστεί έχουμε ένα μεσαίου μεγέθους πρόβλημα και πρέπει να ενεργήσουμε πολύ συγκεκριμένα για να το αντιμετωπίσουμε. Στο αρχικό της στάδιο η κόκκινη άλγη μοιάζει πολύ με την πράσινη άλγη, όμως η κόκκινη άλγη εμφανίζεται κυρίως στις άκρες των φύλλων των φυτών αργής ανάπτυξης (π.χ. Anubias). Προτιμούν περιοχές του ενυδρείου με ρεύματα, υψηλές τιμές pH και λίγο διοξείδιο.

ΜΠΛΕ ΑΛΓΗ

Στην έναρξή της την μπλε άλγη δεν μπορούμε να την διακρίνουμε με γυμνό μάτι παρά μόνο με μικροσκόπιο. Ο ρυθμός ανάπτυξής της είναι πολύ γοργός. Η μπλε άλγη καλύπτει πολύ γρήγορα τον βυθό, την διακόσμηση και τα τζάμια του ενυδρείου μας με ένα μπλε-πράσινο ή και μαύρο στρώμα. Το ενυδρείο μας αρχίζει και μυρίζει δυσάρεστα. Η μπλε άλγη εκτός του ότι είναι αποκρουστική είναι και επικίνδυνη διότι παράγει πολλές τοξίνες επικίνδυνες για τους ζώντες οργανισμούς του ενυδρείου μας.

ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΛΓΗΣ ΕΧΟΥΝ ΠΑΝΤΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΑΙΤΙΑ

Εάν εμφανιστεί άλγη στο ενυδρείο μας, αποτελεί ένδειξη ότι κάτι δεν πάει καλά. H καλύτερη προστασία από την άλγη είναι ένα ενυδρείο που λειτουργεί σωστά, δηλαδή με σωστά αναπτυσσόμενα φυτά τα οποία «τρώνε» το φαγητό της άλγης και δεν την αφήνουν να αναπτυχθεί. Εάν σας εμφανιστεί άλγη τότε παρακαλώ ελέγξτε τα κάτωθι:

ΦΩΤΙΣΜΟΣ

Εάν έχετε ελλιπή φωτισμό συνήθως εμφανίζεται καφέ άλγη. Στην συγκεκριμένη περίπτωση το μοναδικό πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να αυξήσετε τον φωτισμό σας. Σε έρευνες έχει αποδειχτεί ότι όλα τα φυτά – άρα και αυτά του ενυδρείου μας- προτιμούν το φως σε κόκκινες αποχρώσεις. Σε αντίθεση με την άλγη που προτιμά τον μπλε φωτισμό και τις UV ακτίνες.

Εάν πάλι ο φωτισμός είναι πολύ αυξημένος μπορεί να παρουσιαστεί επίσης πρόβλημα άλγης. Γι’ αυτό τον λόγο καλό θα ήταν να μην υπερβούμε τις 10 ώρες ημερησίως φωτισμού του ενυδρείου μας. Αυτό συμβαίνει διότι μετά από περίπου 8 με 10 ώρες τα φυτά μας έχουν ολοκληρώσει την διαδικασία της φωτοσύνθεσης και οι υπόλοιπες ώρες που φωτίζουμε το ενυδρείο μας είναι ευεργετικές μόνο για την άλγη. Σε περίπτωση αυτού του προβλήματος καλό θα ήταν να μην ανάψετε τα φώτα σας για 1-2 ημέρες και στην συνέχεια η φωτοπερίοδος σας να μην υπερβαίνει τις 8-9 ώρες ημερησίως.

ΦΙΛΤΡΑΝΣΗ

Εάν εμφανιστεί άλγη στο ενυδρείο σας καλό θα ήταν να τσεκάρετε και το φίλτρο σας. Είναι σύνηθες το φαινόμενο της εμφάνισης της άλγης όταν δεν έχουμε καθαρίσει το φίλτρο μας και είναι «μπουκωμένο».

Όμως το ρητό «παν μέτρο άριστο» ισχύει και εδώ, διότι και η υπερβολική καθαριότητα βλάπτει το φίλτρο και την σωστή λειτουργία του ενυδρείου μας. Ένα πολύ καλό μηχάνημα μείωσης της άλγης είναι η λάμπα UV. Με αυτό καθαρίζουμε το νερό μέσω των ακτινών UV από άλγη, αρρώστιες κ.α. Το αποτέλεσμα είναι ορατό και με το να ανάβουμε αυτή τη λάμπα μερικές ώρες της ημέρας μειώνουμε το πρόβλημα της άλγης.

ΝΙΤΡΙΚΟ ΑΛΑΣ (Nitrate - NO3) ΚΑΙ ΦΩΣΦΟΡΟΣ (PHOSPHATE - PO4)

Το νιτρικό άλας και ο φώσφορος είναι οι επιβαρύνσεις του χθες και προέρχονται από την αποσύνθεση των οργανικών ουσιών όπως υπολείμματα τροφών, κομμάτια σαπισμένων φυτών, περιττώματα ψαριών κ.α.

Τα φυτά μας για να αναπτυχθούν σωστά χρειάζονται φώσφορο και αμμωνία, αλλά και η άλγη «ξετρελαίνεται» για αυτά τα συστατικά. Σε περίπτωση προβλήματος άλγης πρέπει άμεσα να κάνετε μετρήσεις φωσφόρου και nitrate. Οι ανώτατες τιμές είναι για το nitrate περίπου 25mg/lt και για φώσφορο 0.3-0.4 mg/lt.

Τακτικές αλλαγές του νερού (25% περίπου ανά εβδομάδα), όχι υπερβολικό τάϊσμα και όχι υπερβολικός αριθμός ψαριών θα σας βοηθήσουν να κρατήσετε αυτά τα συστατικά σε φυσιολογικές τιμές στο ενυδρείο σας. (για περισσότερες πληροφορίες βλέπε: Ο κύκλος του αζώτου )

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΑΛΓΗΣ

Καλός βοηθός στην καταπολέμηση της άλγης είναι τα φυτά γρήγορης ανάπτυξης και όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί που τρώνε την άλγη, για παράδειγμα Otocinclus, Ancistrus γαρίδες cardina japonica ή SAE.

ΧΗΜΙΚΗ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΑΛΓΗΣ

Η χημική καταπολέμηση της άλγης θα έπρεπε να είναι μόνο υποβοηθητική, και πρέπει να γίνεται μόνο εφόσον ήδη υπάρχει πρόβλημα άλγης (και όχι προαιρετικά) και υπενθυμίζουμε πως δεν είναι η μοναδική λύση. Πρέπει να καταπολεμηθούν οι αιτίες και όχι τα συμπτώματα. Όλα τα χημικά για την καταπολέμηση της άλγης πρέπει να χρησιμοποιούνται ακριβώς όπως αναφέρεται στις οδηγίες χρήσης, διότι εάν υπερβούμε την αναγραφόμενη δοσολογία είναι βέβαιο πως θα βλάψουμε τα φυτά και τα ψάρια μας.

Δεν θα πρέπει να αμελούμε ότι η άλγη είναι ένα είδους φυτό και τα φάρμακα που προορίζονται να την καταπολεμήσουν μπορεί εξίσου να βλάψουν τα υπόλοιπα φυτά.

πηγή: Nobert Zajac