Xiphophorus hellerii (Heckel, 1848)

Επιστημονικό Όνομα: Xiphophorus hellerii (Heckel, 1848)
Κοινές Ονομασίες: Swordtail fish
Ελληνικό Όνομα: Ξιφοφόρος
Τάξη: Cyprinodontiformes
Οικογένεια: Poeciliidae

Μέγεθος: Γύρω στα 13-14 εκατοστά τα θηλυκά και ελαφρώς μεγαλύτερα τα αρσενικά από άποψη συνολικού μεγέθους (ΤL). Χωρίς να λάβουμε υπόψη μας την ουρά «σπαθί» των αρσενικών, φτάνουν μέχρι τα 12 εκατοστά.

Βιότοπος: Απαντάται στην Νότια και Κεντρική Αμερική (Rio Nantla) όπου είναι το φυσικό του περιβάλλον, αν και αρκετές χώρες έχουν αναφέρει ότι ο ξιφοφόρος έχει προσαρμοστεί και αναπαραχθεί στα νερά τους μετά την εισαγωγή του σε αυτές.

Συντήρηση στο ενυδρείο
PH: 7-8 (Ιδανικά: 7,5)
KH: -
GH: 12-18°dGH (Ιδανικά: 15°dGH)
Θερμοκρασία: 21-28°C (Ιδανικά: 24-27°C)
Λίτρα: Στο ενυδρείο οι ξιφοφόροι συνίσταται να μπαίνουν σε χαρέμι με αναλογία 3 προς 1 (3 θηλυκά για κάθε αρσενικό). Για ένα χαρέμι ελάχιστα λίτρα ενυδρείου είναι τα 100 λίτρα, καλύτερα μάλιστα ένα ενυδρείο με μεγάλο μήκος γιατί είναι ψάρια πολύ κινητικά.

Κοινωνική συμπεριφορά: Φιλικό ως προς τα υπόλοιπα ψάρια του ενυδρείου, δύο αρσενικοί ξιφοφόροι όμως στο ίδιο ενυδρείο πιθανόν να έχουν στιγμιαίες διαμάχες μεταξύ τους.

Διαχωρισμός φύλου: Αρκετά εύκολος. Τα θηλυκά είναι σωματικά μεγαλύτερα από τα αρσενικά, δεν έχουν όμως την χαρακτηριστική μακριά ουρά των αρσενικών που θυμίζει σπαθί (απ’ όπου και παίρνει και τα όνομα του το ψάρι ). Ορατό είναι επίσης στα αρσενικά ψάρια το γονοπόδιο στο κάτω μέρος της κοιλιάς

Διακόσμηση ενυδρείου: Τους ξιφοφόρους στην φύση τους βρίσκουμε συνήθως σε μεγάλης ροής ποτάμια και σε αρκετά πυκνοφυτεμένες περιοχές. Πρέπει λοιπόν να έχουμε ένα ενυδρείο με καλή κυκλοφορία νερού και με αρκετά φυτά.

Ζώνη Κολύμβησης: Κυρίως στο μέσο του ενυδρείου

Διατροφή: Στην φύση τρέφεται με μικρά σκουλήκια, γαρίδες, έντομα και κατάλοιπα από τα φυτά. Γι αυτό και στην διατροφή τους πρέπει να περιέχεται τροφή με άλγη (algae). Στο ενυδρείο τρώει flakes, καλό είναι να είναι πλούσια σε πρωτεΐνες. Επίσης καλό είναι το πρόγραμμα διατροφής του να είναι εμπλουτισμένο με νύμφες κουνουπιών, δάφνια και κατεψυγμένο σκουλήκι για να πλησιάζει όσο γίνεται πιο πολύ στις φυσικές του συνήθειες

Μέγιστη ηλικία στο ενυδρείο: 3 με 4 χρόνια

Ιδανικοί Συγκάτοικοι: Άλλα ζωοτόκα με παρόμοιες συνθήκες διαβίωσης. Να σημειωθεί ότι σε περίπτωση που συμβιώνουν διαφορετικά είδη ξιφοφόρων ή υπάρχει συνύπαρξη ξιφοφόρων και πλάτυ είναι πιθανή η μεταξύ τους αναπαραγωγή και η γέννηση υβριδικών ατόμων στο ενυδρείο μας

Υποείδη και υβρίδια: Υπάρχουν πολλές αναφορές αναπαραγωγής ξιφοφόρων με άλλα είδη του ίδιου γένους με αυτόν. Πιο δημοφιλές είναι το υβρίδιο που δημιουργείται από την αναπαραγωγή του με το X. Maculatus (πλάτυ)

Αναπαραγωγή στο ενυδρείο: Είναι ψάρι ζωοτόκο. Η αναπαραγωγή του είναι σχετικά εύκολη εφόσον υπάρχει τουλάχιστον ένα αρσενικό και ένα θηλυκό στο κοπάδι. Παρ όλα αυτά, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις όπου ένα θηλυκό «παίζει» τον ρόλο του αρσενικού σε περίπτωση που δεν αυτό δεν υπάρχει. Τα θηλυκά αυτά είναι άτομα συνήθως μεγάλης ηλικίας και αναπτύσσουν γονόποδιο στο κάτω μέρος της κοιλιάς τους. Αρχίζουν επίσης να διαμορφώνουν άλλα χαρακτηριστικά των αρσενικών, όπως την ουρά "σπαθί" και λεπτό σώμα. Τα άτομα αυτά όμως είναι συνήθως στείρα και δεν μπορούν να γονιμοποιήσουν μια θηλυκιά.
Η κυοφορία του θηλυκού κρατάει από 4 μέχρι 6 εβδομάδες. Μπορούμε να ξεχωρίσουμε αν ένα θηλυκό είναι έγκυος εξαιτίας των μαύρων κηλίδων που εμφανίζει στην κάτω κοιλιακή χώρα. Γεννά από 10 μέχρι 200 ζωντανά μικρά τα οποία πρέπει να χωριστούν αμέσως από τους γονείς γιατί κινδυνεύουν να φαγωθούν από αυτούς.

Γενικές πληροφορίες: Οι ξιφοφόροι είναι ένα αρκετά δημοφιλές ψάρι λόγω των έντονων χρωμάτων του και της προσαρμοστικότητας του. Αν και όμως προτιμά ελαφρώς αλκαλικά ή ακόμα και υφάλμυρα νερά, μπορεί να ζήσει σε ένα κοινωνικό ενυδρείο με ουδέτερο ph και πιο χαμηλές σκληρότητες. Είναι ένα τρομερά προσαρμοστικό ψάρι, πολλές χώρες αντιμετωπίζουν πρόβλημα βιοποικιλότητας μετά τη εισαγωγή ξιφοφόρων στα νερά τους από ανεύθυνους παράγοντες.

Η φωτογραφία παραχωρήθηκε από τον Nic Los Banos (www.aquahobby.com)