Carassius auratus auratus (Linnaeus, 1758)

Επιστημονικό Όνομα: Carassius auratus auratus (Linnaeus, 1758)
Κοινές Ονομασίες: Goldfish, Common Goldfish
Ελληνικό Όνομα: Χρυσόψαρο, Κοινό Χρυσόψαρο
Τάξη: Cypriniformes
Οικογένεια: Cyprinidae

Μέγεθος: Τα Fancy χρυσόψαρα φτάνουν περίπου τα 20 εκατοστά ενώ τα Common φτάνουν και ξεπερνάνε τα 30 εκατοστά (σπανίως φτάνουν και τα 60 εκατοστά)

Βιότοπος: Ανατολική και κεντρική Ασία, Κίνα και Ιαπωνία. Πλέον συναντάται σχεδόν σε όλο τον κόσμο.

Συντήρηση στο ενυδρείο
PH: 6-8 (Ιδανικά: 7,5)
KH: -
GH: 5-25°dGH (Ιδανικά: 12-18°dGH)
Θερμοκρασία: 4-35°C (Ιδανικά 18-25°C)
Λίτρα: Πρόκειται για πολύ κοινωνικά ψάρια. Αυτό σημαίνει πως θα ήταν προτιμότερο να διατηρούνται σε ομάδα 3-4 ατόμων και πάνω. Για κάθε Fancy χρυσόψαρο ορίζονται τα 30-40 λίτρα (δηλαδή ενυδρείο 120-150 λίτρων), ενώ για το κάθε Common χρυσόψαρο ορίζονται τα 60-70 λίτρα (δηλαδή ενυδρείο 200-250 λίτρων). Τα παραπάνω λίτρα είναι τα minimum θεμιτά, αλλά αν θέλουμε να ορίσουμε την απόλυτα minimum διάσταση ενυδρείου, τότε θα μπορούσαμε να πούμε τα 60 λίτρα για δύο Fancy χρυσόψαρα, με την ελάχιστη δυνατή διακόσμηση και πολύ καλή φίλτρανση.

Κοινωνική συμπεριφορά: Ειρηνικό και φιλήσυχο ψάρι αλλά και πολύ λαίμαργο και δεν θα διστάσει να καταπιεί ότι χωράει στο στόμα του.

Διαχωρισμός φύλου: Δύσκολος αλλά όχι και αδύνατος. Μπορούμε να τα ξεχωρίσουμε από το σχήμα του πρωκτού τους. Ο προεξέχων πρωκτός υποδηλώνει θηλυκό χρυσόψαρο ενώ ο επίπεδος το αρσενικό. Τα θηλυκά είναι ποιο στρουμπουλά απ ότι τα αρσενικά και τα πλαϊνά πτερύγια των αρσενικών είναι ποιο στενά και είναι οδοντωτά σε όλο το μήκος των πτερυγίων. Επίσης λέγεται πως τα αρσενικά, περισσότερο εμφανώς κατά την περίοδο της αναπαραγωγής, εμφανίζουν όζους (μικρά καρούμπαλακια σαν σπυράκια) στα θωρακικά πτερύγια και στο κάλυμμα των βραγχείων τους. Τέλος τα θηλυκά μπορεί να έχουν πιο πλατύ σώμα και τα αρσενικά πιο στενόμακρο.

Διακόσμηση ενυδρείου: Πρόκειται για ψάρι χωρίς "ευγενικές" διαθέσεις. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως το "γουρούνι των ενυδρείων" λόγω καταστροφής του διάκοσμου και πολλών αποβλήτων. Στην ουσία χρειάζεται βαριά αντικείμενα, όπως πέτρες και μεγάλα κομμάτια ξύλων ενώ τα φυτά με μαλακό φύλλωμα ενδέχεται να τα φάει. Η προσομοίωση του φυσικού τους περιβάλλοντος με πέτρες και ξύλα που να έχουν πιάσει πράσινη άλγη είναι η πιο επιθυμητή. Σημαντικότερο όμως είναι να υπάρχει άφθονος χώρος για κολύμπι αφού πρόκειται για κινητικά ψάρια. Φυτά που ενδέχεται να επιβιώσουν σε ένα ενυδρείο με χρυσόψαρα είναι τα Java Fern (Microsorum Pteropus), Anacharis (Egeria Densa), Moss, Sword plants, Anubias και Cryptocorines. Επίσης ο βυθός πρέπει να είναι είτε ανοιχτόχρωμη άμμος, είτε ψιλόκοκκο χαλίκι, καθότι αρέσκονται να ανακατεύουν τον βυθό για να βρουν την τροφή τους. Απαραίτητη είναι και η πολύ καλή φίλτρανση του ενυδρείου, όχι τόσο από θέμα ροής, όσο από θέμα βιολογίας, καθότι όπως προαναφέρθηκε πρόκειται για ψάρι που βγάζει αρκετά απόβλητα, κυρίως το καλοκαίρι όπου ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες και αυξάνεται και ο μεταβολισμός τους. Επίσης πρέπει να γνωρίζουμε ότι το ενυδρείο πρέπει να έχει καπάκι, καθότι συνηθίζουν να πηδάνε κι εκτός νερού.

Ζώνη Κολύμβησης: Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του ενυδρείου.

Διατροφή: Παμφάγο ψάρι. Μπορούν να αναφερθούν φρέσκες τροφές χαμηλές σε σάκχαρα και άμυλο όπως για πρωτεΐνη οι γαρίδες, στρείδια, καβούρια, κυδώνια, λαχανικά όπως τα μπιζέλια και τα πράσινα φασολάκια, χόρτα όπως το σπανάκι, γογγύλια, λάχανο κλπ. Επίσης περιστασιακά με ζωντανή τροφή όπως σκουλήκια, σαλιγκάρια, μικρά έντομα και υδρόβια φυτά (π.χ. duckweed, azolla ή salvinia) και άλγες. Επίσης στο εμπόριο υπάρχουν πολλές τροφές ειδικές για τα χρυσόψαρα.
Πολύ σημαντικό είναι να αποφεύγεται το τάισμα με τροφή που δεν βυθίζεται αμέσως αφού όταν καταπίνουν αέρα μαζί με την τροφή τους προκαλεί σοβαρά προβλήματα στο πεπτικό σύστημα.
Τα fancy χρυσόψαρα που διατηρούνται συνήθως στα ενυδρεία έχουν ευαίσθητο πεπτικό σύστημα και γι'αυτό δεν πρέπει να παραταΐζονται και καλύτερα να προτιμούνται τροφές που έχουν χαμηλά ποσοστά πρωτεΐνης. σακχάρων και αμύλου, όσο μεγαλώνουν ηλικιακά τα ψάρια.
Τα χρυσόψαρα έχουν διαφορετικό στομάχι από τα άλλα ψάρια. Είναι υποτυπώδες και μοιάζει περισσότερο με ένα μακρύ έντερο όπου δεν κρατάει την τροφή και σε μια ώρα μπορούν να εμφανιστούν το απόρριμμα του. Ως εκ τούτου όλη μέρα "πεινάει" και "ζητιανεύει" φαγητό. Εμείς δεν πρέπει να παρασυρόμαστε, αλλά να του δίνουμε μόνο την ποσότητα φαγητού που πρέπει. Αν παρατηρούμε να του κρέμονται μακρυά απορρίμματα σημαίνει ότι το παραταΐσαμε. Τάισμα λοιπόν 2-3 φορές την ημέρα με τροφή όση χωράει το στόμα τους γεμάτο. Τα νέα ψάρια μέχρι ενός έτους, τάισμα με τροφή πλούσια σε πρωτεΐνη για καλύτερη ανάπτυξη. Για τα ψάρια που διατηρούνται σε λίμνη, όταν πέφτει η θερμοκρασία κάτω από 10°C, το τάισμα πρέπει διακόπτεται.

Μέγιστη ηλικία στο ενυδρείο: Στην φύση και σε τεχνητές λίμνες μπορούν να ζήσουν μέχρι και 40 χρόνια. Στα ενυδρεία δύσκολα μπορούν να ξεπεράσουν τα 20-30 χρόνια ζωής, ανάλογα πάντα με τις συνθήκες και τις ανέσεις που τους προσφέρουμε.

Ιδανικοί Συγκάτοικοι: Πρόκειται για ημιτροπικά ψάρια, ή αλλιώς ψάρια κρύου νερού. Αυτό σημαίνει πως παρόλο το μεγάλο εύρος τιμών θερμοκρασίας που μπορούν να ζήσουν, δεν πρέπει να τα βάζουμε με τροπικά ψάρια. Είναι απαραίτητο για την υγεία των ψαριών, οι θερμοκρασίες τον χειμώνα να βρίσκονται κοντά στου 10-15°C και το καλοκαίρι κοντά στους 25°C. Με άλλα λόγια τα χρυσόψαρα κρατούνται σε species ενυδρεία ώστε να μπορέσουν να αναπτύξουν σωστή κοινωνική συμπεριφορά μεταξύ τους και να χαίρουν υγείας. Κακώς κάποιοι τα προτείνουν με πλεκόστομα ψάρια (κυρίως το Common Pleco-Pterygoplichthys pardalis) καθότι εκτός των διαφορετικών συνθηκών νερού, τα πλέκο (καθότι ως επί τω πλείστον νυκτόβια ψάρια) μπορούν να βεντουζάρουν την νύχτα πάνω στο σώμα των χρυσόψαρων και να τους καταστρέψουν την προστατευτική μεμβράνη. Θα μπορούσαν να συγκατοικήσουν και με σαλιγκάρια, αλλά ενδέχεται μεγάλα σαλιγκάρια, όπως τα Apple Snails, να δημιουργήσουν το ίδιο πρόβλημα με αυτό των πλέκο.

Υποείδη και υβρίδια:
Τα υποείδη των χρυσόψαρων είναι τα παρακάτω:
- Fancy Goldfish: Veil Tail, Ryunkins (Ryukin), Orandas, Telescope, Moors, Fan Tail, Bubble-Eye, Celestial, Pearlscale, Hamanishiki/Crown Pearlscale, Demekin, Eggfish, Lionhead, Ranchu, PomPom, Wakin, Jikin, Tosakin, Man-yu
- Common Goldfish: Common Goldfish, Comet Goldfish, Shubunkin Goldfish

Αναπαραγωγή στο ενυδρείο: Τα χρυσόψαρα μπορούν να είναι ενεργά σεξουαλικά στην ηλικία των 2 χρόνων αν και κάποια μπορεί να ωριμάσουν και ποιο νωρίς. Είναι ωοτόκα και μπορούν να γεννήσουν, ανάλογα το είδος και την ηλικία, πάνω από 10.000 αυγά. Η αναπαραγωγική διαδικασία των χρυσόψαρων ξεκινάει την άνοιξη όταν ανεβαίνει η θερμοκρασία και αυξάνεται η τροφή τους. Τα θηλυκά ψάρια εναποθέτουν τα αυγά τους και στην συνέχεια τα αρσενικά τα γονιμοποιούν. Εφόσον μιλάμε για ενυδρεία, καλό είναι να απομακρύνονται τα αυγά από το κυρίως ενυδρείο, καθότι τα ενήλικα χρυσόψαρα θα κυνηγήσουν και θα φάνε τους γόνους. Σε μεγάλα ενυδρεία με σωστή διακόσμηση και φυτά ή σε λίμνες μπορούμε να αφήσουμε τα αυγά και να είμαστε σίγουροι πως θα σωθούν αρκετά από αυτά.
Τα αυγά χρειάζονται 48 έως 72 ώρες για να εκκολαφθούν. Το τάισμα των μικρών πρέπει να είναι τακτικό με πρωτεϊνικές τροφές (όπως η νεοεκολλαφθήσα αρτέμια). Μέσα σε μία εβδομάδα θα έχουν αποκτήσει την σωματοδομή των χρυσόψαρων, αλλά η τελική διαμόρφωση και τα χρώματά τους μπορεί να χρειαστεί μέχρι και έναν χρόνο.

Γενικές πληροφορίες: Τα χρυσόψαρα είναι "αδικημένα" ψάρια όσον αφορά την συμπεριφορά και την φροντίδα που δέχονται από τους ιδιοκτήτες τους. Λόγο χαμηλού κόστους και πολύ μεγάλο εύρος συνθηκών, θεωρούνται από τα εύκολα ψάρια που επιλέγουν οι περισσότεροι νέοι χομπίστες. Παρ'όλα αυτά είναι ψάρια με ειδικές απαιτήσεις όπως όλα τα υπόλοιπα ψάρια και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Τα χρυσόψαρα ΔΕΝ ζουν σε γυάλες, όπως έχουμε συνηθίσει να τα βλέπουμε να πωλούνται στα καταστήματα αλλά και στα πανηγύρια.
Η φράση "έχει μνήμη χρυσόψαρου", εννοώντας ότι η μνήμη κάποιου κρατάει μόνο για 3 δευτερόλεπτα, έχει αποδειχτεί πως δεν ισχύει. Αντιθέτως τα χρυσόψαρα είναι πολύ έξυπνα και μπορούν εύκολα να ονομαστούν κατοικίδια, καθότι αναγνωρίζουν με τον καιρό τις διαδικασίες και τους ιδιοκτήτες τους. Μάλιστα έχει αναφερθεί σε αρκετές περιπτώσεις πως αναγνωρίζουν χρώματα και σχήματα και πως μπορούν να εκπαιδευτούν σε διάφορες διαδικασίες.
Σε κάθε περίπτωση τα χρυσόψαρα είναι πανέμορφα ψάρια με αρκετά μεγάλη ποικιλία χρωμάτων και σχηματισμών και σε περίπτωση που τους παρέχουμε τις σωστές διαδικασίες θα τα χαιρόμαστε και θα μας χαίρονται για πολλά χρόνια.
Επίσης πρέπει να αναφερθεί πως τα χρυσόψαρα είναι ανάμεσα στα ψάρια που μεταφέρουν ένα ένζυμο που ονομάζεται θειαμινάση, η οποία διασπά τη θειαμίνη γνωστή και ως βιταμίνη Β1. Οπότε αν ένα χρυσόψαρο χρησιμοποιηθεί ως τροφή για άλλα ψάρια, τότε τα ψάρια αυτά μπορεί να αναπτύξουν μία σοβαρή έλλειψη βιταμίνης Β1. Όλες οι βιταμίνες Β βοηθάνε στη μετατροπή των υδατανθράκων σε γλυκόζη (ζάχαρη) που είναι η κινητήρια δύναμη. Η θειαμινάση θα δυσκολέψει αυτή τη διεργασία.
Αν ένα ζώο τρώει σάρκα ζώων που περιέχουν θειαμινάση επί ένα χρονικό διάστημα αρκετών μηνών, η θειαμινάση θα διαλύσει τη βιταμίνη Β1, που αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο ζωής και θα την καταστήσει ανενεργή. Ως εκ τούτου με την πάροδο του χρόνου η υγεία του ζώου θα καταρρέει.

Οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν από τον χρήστη paranoicb