Στερεύει το Αιγαίο από ψάρια

[salamander]

Η υπεραλίευση μειώνει διαρκώς την παραγωγή, με καταστρεπτικές συνέπειες για την οικονομία των παράκτιων περιοχών. Ξιφίας, τόνος, ροφός, φαγκρί, λυθρίνι και άλλα ψάρια τείνουν να εξαφανιστούν από τις ελληνικές θάλασσες. Παλαιότερες καταγραφές είχαν καταδείξει μείωση των αποθεμάτων καραβίδας, ενώ οι αλιείς παραπονιούνται τα τελευταία χρόνια και για τον περιορισμό του αριθμού των αστακών. Συχνές ήταν και οι αναφορές για μείωση του πληθυσμού ειδών όπως τα σαυρίδια, οι κολιοί, οι μπαλάδες, οι σαργοί, τα μπαρμπούνια και οι κουτσομούρες. Ομως τα επίσημα δεδομένα για την αλιευτική παραγωγή στην Ελλάδα, καθώς και για την κατάσταση υπεραλίευσης διαφόρων ιχθυαποθεμάτων, είναι ελλιπή.

Οι επιστήμονες του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» πριν από λίγα χρόνια ξεκίνησαν λεπτομερείς καταγραφές της σύνθεσης των αλιευμάτων και όπως προκύπτει από τα δεδομένα το μέλλον της αλιείας στις ελληνικές θάλασσες είναι αμφίβολο. Σύμφωνα με τη συντονίστρια επιστημονικής έρευνας του «Αρχιπελάγους», υδροβιολόγο κυρία Αναστασία Μήλιου , πολλοί πληθυσμοί ψαριών απειλούνται.

Σ την Ελλάδα η μικρής κλίμακας παράκτια αλιεία συνιστά δραστηριότητα θεμελιώδους κοινωνικοοικονομικής σημασίας για τις νησιωτικές και παράκτιες περιοχές. Αυτό αποδεικνύεται από τον μεγάλο αριθμό των σχετικών σκαφών (16.743- ο μεγαλύτερος στόλος στην Ευρώπη) που υπολογίζεται ότι συγκεντρώνουν περίπου 50% των αλιευμάτων. «Παρ΄ όλο που οι θάλασσές μας χαρακτηρίζονται από πλούσια βιοποικιλότητα και ιχθυαποθέματα, η χώρα μας πρωτοστατεί μεταξύ των χωρών της ΕΕ στις παράνομες, καταστρεπτικές και ανεξέλεγκτες αλιευτικές πρακτικές. Σε αυτό συμβάλλει το γεγονός ότι απουσιάζει οποιοδήποτε ουσιαστικό πλάνο διαχείρισης και ελέγχου των δραστηριοτήτων» επισημαίνει η κυρία Μήλιου.

Στην Ελλάδα, το ισχύον νομικό πλαίσιο διαχείρισης της αλιείας είναι ιδιαίτερα ελλιπές και επιτρέπει την υπεραλίευση. Παρ΄ όλο που το 2006 τέθηκε σε ισχύ ο ευρωπαϊκός κανονισμός «για τη βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στη Μεσόγειο», η εφαρμογή του οποίου θα αποτελούσε μια πρώτη λύση σε πολλά προβλήματα της ελληνικής αλιείας, ως σήμερα η χώρα μας έχει προχωρήσει μόνο σε επιλεκτική εφαρμογή του.

Κύρια αιτία που οδηγεί στην κατάρρευση των ιχθυαποθεμάτων αποτελεί η ανυπαρξία κάθε είδους προστασίας των βιοτόπων τους. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, απαγορεύεται το ψάρεμα με συρόμενα αλιευτικά εργαλεία σε περιοχές που καλύπτονται από προστατευόμενα οικοσυστήματα της θάλασσας, όπως είναι τα λιβάδια Ποσειδωνίας και οι ύφαλοι ασβεστολιθικών ροδοφυκών (οι λεγόμενες τραγάνες). Στην Ελλάδα όμως είναι αδύνατη η ουσιαστική εφαρμογή αυτής της νομοθεσίας, καθώς έχουν διενεργηθεί ελάχιστες χαρτογραφήσεις των λιβαδιών Ποσειδωνίας και καμία επίσημη υφάλων ασβεστολιθικών ροδοφυκών.

Το αποτέλεσμα είναι να προκαλούνται εκτεταμένες και δύσκολα αναστρέψιμες καταστροφές σε τέτοιους θαλάσσιους βιότοπους. Τα λιβάδια Ποσειδωνίας χρειάζονται περισσότερα από 100 χρόνια για να ανακάμψουν της καταστροφής, ενώ υπολογίζεται ότι για τους υφάλους ασβεστολιθικών ροδοφυκών απαιτούνται ίσως και περισσότερα από 7.600 έτη για τον σχηματισμό τους. Ακόμη ένας λόγος που οδηγεί στην εξαφάνιση ψαριών είναι η αλίευση και εμπορία αλιευμάτων μικρότερων τού ελάχιστου επιτρεπόμενου αλιεύσιμου μεγέθους. «Το γεγονός ότι οι ιχθυαγορές και τα εστιατόρια συχνά κατακλύζονται από αλιεύματα μικρότερου μεγέθους από τα επιτρεπόμενααποτελεί απόδειξη ότι και αυτό το μέτρο ισχύει στα χαρτιά» σημειώνει η κυρία Μήλιου.

Επιπλέον, όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες με σημαντική αλιευτική δραστηριότητα, ο καθορισμός δικτύων προστατευόμενων περιοχών αλιείας θα μπορούσε και στην Ελλάδα να διαφυλάξει την παραγωγικότητα των θαλασσών. Σύμφωνα με τη συντονίστρια Θαλάσσιας Ερευνας κυρία Μόνικα Δημητρίου οι υπάρχουσες προστατευόμενες περιοχές ή περιοχές όπου εφαρμόζονται αλιευτικοί περιορισμοί είναι λιγοστές και καθόλου επαρκείς. «Ορισμένα διεθνώς προστατευόμενα απειλούμενα είδη αλιεύονται ακούσια ή εκούσια ή θανατώνονται ηθελημένα, μεταφορτώνονται, εκφορτώνονται, πωλούνται, ενώ στην πλειονότητα των περιπτώσεωνοι αρμόδιες αρχές δεν προχωρούν στις σχετικές διώξεις» σημειώνει η κυρία Δημητρίου.

Πάντως η ευθύνη για το ποια ψάρια αλιεύονται- και τελικά πωλούνται- δεν ανήκει μόνο στους αλιείς, αλλά τη μοιράζονται εξίσου πωλητές και καταναλωτές. «Επιλέγοντας ψάρια τα οποία αλιεύονται αειφορικά, συμβάλλουμε στη μακροπρόθεσμη υγεία των θαλασσών» τονίζει η κυρία Μήλιου.

Παροδικά φαινόμενα εξαφάνισης

Ορισμένες περιόδους παρατηρείται εξαφάνιση ειδών η οποία δεν μπορεί να εξηγηθεί επιστημονικά. Τα χάντοκ (συγγενές είδος με τον μπακαλιάρο) κάθε πέντε χρόνια χάνονται από τη Βόρεια θάλασσα και αργότερα εμφανίζονται σε αφθονία, χωρίς κάποιος να μπορεί να δώσει μια λογική ερμηνεία του φαινομένου. Το ίδιο είχε συμβεί πριν από λίγα χρόνια και με τον ελληνικό γαύρο και τις γαρίδες. Τη μια χρονιά οι ψαριές ήταν μικρές και την επόμενη πλούσιες.

Πηγή:

http://www.greekdivers.com/mag/el/content/...gaio-apo-psaria

[kostas82]

ποια προστασια τιποτα ρε παιδια λες και δεν καταλαβαινουν οι ιδιοι ,οι ψαραδες ..! οτι αν προστατευσουν τα μερη που ψαρευουν προστατευουν το μελον της δουλειας και του ισοδηματος τους αντι αυτου ανεμοτρατες και δυναμητες και το κερασακι η μολυνση

[kixlidatos]

Παλι θα πω τα τετριμενα,αλλα θα τα πω.Νομοι υπαρχουν,δεν εφαρμοζονται.Υπαρχει νομος ,που λεει αμα σε πιασουν για νυχτερινο με φακο ψαροτουφεκα ,σου κανουν κατασχεση,το αυτοκινιτο και ολλα τα αλλα.Ελατε να δειτε τι γινετε τωρα που αδειασαμε απο κοσμο.Ολη η ανατολικη πλευρα του νησιου ειναι γαματο απο νυχτερινους ψαροτουφεκαδες.Δεν αφηνουν ουτε λεπι.Στα τοσα χρονια που ειμαι εδω,δεν ακουσα ουτε μια συλληψη.Ποιος θα πιασει ποιον,ο ανηψιος τον μπαρμπατου ; Το δε με το κυνιγη των πουλιων γινεται χαμος.

[rOUSSAkS]

Συνφωνω με το παρανομο ψαροντουφεκο αλλα ειναι ενα μικρο ποσοστο και αφορα κυριως μεγαλα ψαρια !!! Αυτος που θα παει βραδυ να βουτηξει δεν θα βαραει ροφακι του κιλου αλλα 10 κιλα και πανω.... χωρις να τους υπερασπιζομαι αλλα το 90% το κανει η υπεραλλιευση με τις τρατες , η καταστροφη του γονου και ο δυναμιτης !!!

[DIMITRIOS]

Πολυ σοβαρο θεμα,που σπανια απασχολει ωστοσο τα media αλλα και γενικοτερα το κοινωνικο συνολο.το ιδιο μπορω να πιστοποιησω για τον Αμβρακικο,η ζημια ειναι τεραστια τα τελευταια χρονια.....

[kixlidatos]

Συνφωνω με το παρανομο ψαροντουφεκο αλλα ειναι ενα μικρο ποσοστο και αφορα κυριως μεγαλα ψαρια !!! Αυτος που θα παει βραδυ να βουτηξει δεν θα βαραει ροφακι του κιλου αλλα 10 κιλα και πανω.... χωρις να τους υπερασπιζομαι αλλα το 90% το κανει η υπεραλλιευση με τις τρατες , η καταστροφη του γονου και ο δυναμιτης !!!

Εγω το ειπα για να δειξω την νοοτροπια που επικρατει στους ανθρωπους.Ολα συμβαλουν στην καταστροφη,αλλα ας αρχισουμε απο εμας να τιρουμε τους νομους,και να μην ψαχνουμε βισματα.

Και κανεις λαθος,οτι βρουν βαρανε,και νυχτα με φακο

[gramp]

Καταρχήν συγχαρητήρια στο φίλο salamander που με διαδοχικές δημοσιεύσεις τις τελευταίες μέρες στρέφει το ενδιαφέρον μας στα προβλήματα των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της ιχθυοπανίδας του τόπου μας! Νομίζω ότι μια απ τις πιο ενδιαφέρουσες πτυχές του χόμπυ μας είναι η γνώση που μας παρέχει για οικοσυστήματα, βιότοπους και είδη ζωικού και φυτικού βασίλειου που περιλαμβάνουν. Όταν λοιπόν γνωρίζεις τις λεπτές (και θαυμαστές) ισορροπίες που χαρακτηρίζουν τον κάθε βιότοπο, δε μπορεί να μείνεις απαθείς στην τεράστια και μη αντιστρεπτή καταστροφή που συντελείτε στις θάλασσες και τις ακτές μας.

Οι ευθύνες όπως στα περισσότερα περιβαλλοντικά θέματα είναι μεγάλες και βαρύνουν τόσο την πολιτεία και τους φορείς της όσο και τις επαγγελματικές / επιχειρηματικές ομάδες που δραστηριοποιούνται στην αλιεία αλλά και τον καθένα από μας ως πελάτη / καταναλωτή.

Η πολιτεία ως γνωστό, θεσπίζει νόμους που δεν είναι σε θέση να εφαρμόσει όπως σωστά αναφέρθηκε παραπάνω, λόγω των πελατειακών σχέσεων που τη δεσμεύουν αλλά και των γραφειοκρατικών και αναποτελεσματικών δομών της...

Στους επαγγελματικούς φορείς, τα βραχυπρόθεσμα οικονομικά συμφέροντα ωθούν προς αλόγιστες δραστηριότητες χωρίς καθόλου αειφορική προσέγγιση που υπονομεύουν το ίδιο τους το μέλλον. Τα οικονομικά συμφέροντα δεν είναι μόνο κοντόφθαλμα αλλά είναι και αντικρουόμενα καθώς ο πόλεμος ανάμεσα στην παράκτια και την υπερπόντια αλιεία μένεται ως γνωστό τις τελευταίες δεκαετίες ενώ όλοι γνωρίζουμε πια ότι τα αποτελέσματα της ασύδωτης δραστηριότητας και των δύο (παράκτιας και υπερπόντιας) είναι καταστροφικά. Η παράκτια αλιεύει καταστροφικά χωρίς σεβασμό σε αναπαραγωγικές περιόδους και τόπους των ειδών ενώ η υπερπόντια χρησιμοποιεί ακόμα συρρώμενα αλιευτικά εργαλεία που προκαλούν ανεπανόρθωτη καταστροφή στον πυθμένα που αποτελεί βιότοπο και τόπο αναπαραγωγής εκατοντάδων ειδών...

Οι πολίτες / πελάτες / καταναλωτές από τη δική μας πλευρά, συνεχίζουμε να ενεργούμε μέσα στην άγνοια και το στενό οικονομικό μας συμφέρον, χωρίς να γνωρίζουμε ότι με τον τρόπο αυτό χρηματοδοτούμε τους παραπάνω να συνεχίζουν το καταστροφικό τους έργο.

Τι μπορούμε να κάνουμε ως πολίτες (μεμονομένοι ή μέσω του φόρουμ και των υπόλοιπων συλλόγων που δραστηριοποιούμαστε) και μάλιστα ευαισθητοποιημένοι σε σχέση με τα θαλάσσια και γενικότερα υδρόβια οικοσυστήματα, για να τα προστατέψουμε από την ασύδωτη εκμετάλλευση και καταστροφή ώστε να συνεχίσουμε να τα χαιρόμαστε εμείς και τα παιδιά μας (και τα παιδιά των παιδιών μας);

Άσκηση πίεσης στην πολιτεία προς την κατεύθυνση της αναστολής κάθε αλιευτικής δραστηριότητας με παροχή αποζημίωσης (κάτι σαν επίδομα ανεργίας) στους ιδιοκτήτες σκαφών και τους αλλιεργάτες που θα δέσουν τα σκάφη τους για μια τουλάχιστον 5ετία.

Άσκηση πίεσης για την εφαρμογή του νόμου σε κάθε περίπτωση παράνομης δραστηριότητας που πέφτει στην αντίληψη μας (ψαροντούφεκο με μπουκάλες ή φακό, μηχανότρατες σε απόσταση μικρότερη των δύο μιλίων από την ακτή, δυναμίτες κλπ)

Ενημέρωση για τα είδη που υφίστανται πιέσεις ή κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση λόγω της υπεραλίευσης και μποϋκοτάζ στα σούπερ μάρκετ και τα ιχθυοπωλεία.

Και φυσικά επειδή δεν είναι μόνο η αλιεία που καταστρέφει τα θαλάσσια οικοσυστήματα, ταυτόχρονη δράση ενάντια σε κάθε ρυπογόνα δραστηριότητα όπως ξενοδοχεία και εργοστάσια που χύνουν τοξικά απόβλητα στη θάλασα και άλλα παρόμοια...

[sarevock]

Πιστεύω τα είπε όλα ο φίλος gramp...

Το θέμα είναι ποιος θα κάνει την αρχή...ποιος θα ενδιαφερθεί... ?!?

[kixlidatos]

Συμφωνω απολυτα με το ομορφο κειμενο σου,αλλα στο σημειο που λες οτι οι πολιτες πρεπει να δρασουνε,πιστεψεμαι αν εγω κανω καμια κινηση να πω ,εδω ,αυτος,την επωμενη μερα θα μπω σε τσουβαλι.Οι κλειστες κοινονιες,ειναι αλου παπα ευαγγελιο.Ειδικα η τελευταια παραγραφος ,αστα καλυτερα.Εν ετι 2010 το νησι μου δεν εχει ακομα πληρες αποχετευτικο συστημα.Δεν θελω να πω αλλα.................

[salamander]

Άσκηση πίεσης στην πολιτεία προς την κατεύθυνση της αναστολής κάθε αλιευτικής δραστηριότητας με παροχή αποζημίωσης (κάτι σαν επίδομα ανεργίας) στους ιδιοκτήτες σκαφών και τους αλλιεργάτες που θα δέσουν τα σκάφη τους για μια τουλάχιστον 5ετία.

Άσκηση πίεσης για την εφαρμογή του νόμου σε κάθε περίπτωση παράνομης δραστηριότητας που πέφτει στην αντίληψη μας (ψαροντούφεκο με μπουκάλες ή φακό, μηχανότρατες σε απόσταση μικρότερη των δύο μιλίων από την ακτή, δυναμίτες κλπ)

Ενημέρωση για τα είδη που υφίστανται πιέσεις ή κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση λόγω της υπεραλίευσης και μποϋκοτάζ στα σούπερ μάρκετ και τα ιχθυοπωλεία.

Και φυσικά επειδή δεν είναι μόνο η αλιεία που καταστρέφει τα θαλάσσια οικοσυστήματα, ταυτόχρονη δράση ενάντια σε κάθε ρυπογόνα δραστηριότητα όπως ξενοδοχεία και εργοστάσια που χύνουν τοξικά απόβλητα στη θάλασα και άλλα παρόμοια...

Σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

Στο πρόβλημα τώρα, νομίζω ότι το πρώτο που αναφέρεις είναι αρκετά δύσκολο να υλοποιηθεί σε μια χώρα σαν την Ελλάδα, και δεν το λέω μόνο γιατί το κράτος μας είναι ανίκανο.Τι εννοώ με αυτό?Πολλές φορές και σε κάθε συζήτηση λέμε ας μην κατηγορούμε το κράτος γιατί το κράτος εμείς του αναθέτουμε αρμοδιότητες.Ναι κύριοι είναι κομμάτι μας πράγμα που σημαίνει ότι : αν εμείς ήμασταν διαφορετικοί από αυτούς δεν θα είχαν πρόβλημα οι θάλασσες μας , δεν θα ψαρεύαμε με δυναμίτη,με μπουκάλες,νύχτα κτλ.Που θέλω να καταλήξω?Στο ότι αν το κράτος πάει να εφαρμόσει κάτι τέτοιο εμείς θα είμαστε αυτοί που θα το εκμεταλλευτούμε με οποιοδήποτε παραθυράκι ξεχάσει να κλείσει το κράτος. (Μήπως τελικά μοιάζουμε με αυτούς που κυβερνάνε)

Το δεύτερο και το τρίτο θεωρώ ότι είναι περισσότερο εφικτά αλλά και δημιουργούν το μεγαλύτερο πρόβλημα.Το ελάχιστο που μπορείς να κάνεις για το δεύτερο?Απλά θα κάνω copy paste τα λόγια που έχω πει πριν λίγες μέρες.......Πιστεύω λοιπόν κυρίως για όσους μένουν και κοντά στην θάλασσα, είναι συχνότατο φαινόμενο να βλέπουμε τράτες να σέρνουν τα δίχτυα, καΐκια να απλώνουν τεράστια δίχτυα και μάλιστα 20-30 μέτρα απο την ακτή!Το να κάνει κάποιος ένα τηλέφωνο στο λιμενικό εκείνη την ώρα νομίζω είναι το ελάχιστο ή και κάποια από τις παραπάνω οργανώσεις.

Το τρίτο που αναφέρεις το κάνουμε και τώρα και μπορεί να το κάνει ο καθένας από εμάς.

[PsyTrancer]

είναι συχνότατο φαινόμενο να βλέπουμε τράτες να σέρνουν τα δίχτυα, καΐκια να απλώνουν τεράστια δίχτυα και μάλιστα 20-30 μέτρα απο την ακτή!Το να κάνει κάποιος ένα τηλέφωνο στο λιμενικό εκείνη την ώρα νομίζω είναι το ελάχιστο

Εφοσον το λιμεναρχείο δεν κανει τιποτα(τηλεφωνα εχουν παρει παμπολλες φορες κ παλι δεν ...) το μονο που μενει να γινει ειναι το να φακελωσουμε τους ψαραδες με φωτογραφιες (Το μικρο βαθος που ψαρευουν,τα παρανομα δυχτια με μικρο ματι κ με το μεγαλος υψος που πιανει απο τον αφρο μεχρι τον πατο,το οτι πουλανε πολλα ψαρια σε μικρο αρα κ παρανομο μεγεθος κ πολλα αλλα τετοια...) κ να τα στειλουμε που?! Στην Greenpeace πχ?! εδω ειναι το προβλημα....ποιος μπορει να κανει κατι αν δεν μπορει το ιδιο το κρατος?!ή αν δεν βοηθησει εστω καπως!!?

Το κρατος σαν κρατος αν ηθελε να κανει κατι θα το ειχε κανει.Δεν περιμενω τιποτα απο αυτους.Πρεπει οι ιδιοι οι ψαραδες να καταλαβουν τι κανουν πραγματικα.Πραγμα που δεν το βλεπω.