Βασικός Εξοπλισμός Γλυκού

[Aquazone Team]

Βασικός εξοπλισμός γλυκού

του Βαρκαρόλη Γιώργου

Δεξαμενή

Για να πει κανείς ότι έχει ενυδρείο, σίγουρα θα πρέπει να έχει μια δεξαμενή.
Το υλικό συνήθως είναι γυαλί αλλά μπορεί να είναι και πλαστικό-ακρυλικό. Το συν του γυαλιού είναι κυρίως η αντοχή του σε γρατζουνιές, ενώ το συν του πλαστικού η μειωμένη οπτική παραμόρφωση που προκαλεί στα αντικείμενα που βρίσκονται στο εσωτερικό του, πράγμα που συμβαίνει ειδικότερα σε μεγάλα ενυδρεία με μεγάλο πάχος τοιχωμάτων.

Το σχήμα της δεξαμενής επίσης μπορεί διαφέρει με πιο δημοφιλές το παραλληλεπίπεδο και με το τριγωνικό να ακολουθεί. Το τζάμι της πρόσοψης μπορεί επίσης να είναι είτε επίπεδο είτε καμπυλωτό. Υπάρχουν φυσικά και πιο ασυνήθιστα σχήματα όπως το πρισματικό, παραλληλεπίπεδο με «κομμένες» γωνίες, τύπου κάδρο ή και σφαιρικό. Πολλά από αυτά έχουν κατασκευαστεί με μόνο γνώμονα το design και καθόλου τη λειτουργικότητα ή την άνεση των ψαριών. Έτσι, πολύ στενά ενυδρεία τύπου κάδρου είναι δύσκολο να συντηρηθούν αλλά και πολύ άβολα για την κίνηση των ψαριών. Τα σφαιρικά ενυδρεία πάλι, δημιουργούν στα ψάρια δυσφορία λόγω της ανάκλασης κάθε ήχου από το τοίχωμα προς στο κέντρο του ενυδρείου. Κάποια είναι επιπλέον πολύ μικρά και δεν επιτρέπουν τη χρήση του απαραίτητου εξοπλισμού.

Γενικότερα μην επιλέξετε στενά ενυδρεία αφού είναι δύσκολο για να δώσετε βάθος στο τοπίο αλλά και πολύ περιορισμένες οι επιλογές σας σε είδη ψαριών. Μην επιλέξετε επίσης πολύ ψηλά ενυδρεία (άνω των 60εκ) αφού θα είναι ταλαιπωρία η οποιαδήποτε επέμβαση μέσα στο ενυδρείο.

Ο όγκος του ενυδρείου είναι καθοριστικός για την καλή του λειτουργία, ανάλογα βέβαια με το στήσιμο που επιθυμείτε. Η διατήρηση ενός κοινωνικού ενυδρείου μικρότερου από 50 λίτρα, εκτός από περιορισμούς στον αριθμό ψαριών, θα εμφανίζει και αυξημένη αστάθεια σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά. Για κάποιον που ξεκινάει, ένα ενυδρείο 80-120 λίτρων θεωρείται ιδανικό. Ένα τέτοιο ενυδρείο θα είναι αρκετά σταθερό στις διάφορες τιμές του νερού, σε περίπτωση κάποιου λάθος χειρισμού και δεν θα σας κουράζει με μεγάλες αλλαγές νερού.

Επίσης, οι κοινές γυάλες είναι ακατάλληλες για ενυδρεία, αφού είναι πολύ μικρές για οπουδήποτε ψάρι αλλά και το σχήμα τους δημιουργεί στο εσωτερικό τους πολύ ενοχλητικό περιβάλλον.

Θα πρέπει να ξέρετε ότι σε πολλά μεγάλα ενυδρεία, εκτός των τεσσάρων τοιχωμάτων και του πάτου, υπάρχουν και κάποια ενισχυτικά κομμάτια τζαμιών (λωρίδες) που ονομάζονται «κόντρες», σκοπό έχουν να αυξήσουν την μηχανική αντοχή των τζαμιών προς την πίεση του νερού. Κάποια ενυδρεία διαθέτουν επίσης προστατευτικές γωνίες στις ακμές τους από πλαστικό ή αλουμίνιο. Κάτι τέτοιο μπορεί να φανεί χρήσιμο αν το ενυδρείο είναι σε σημείο που κινδυνεύει από χτυπήματα ή και για να προστατεύει το κάτω τζάμι.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------


Καπάκι

Τα περισσότερα ενυδρεία του εμπορίου διαθέτουν και καπάκι το οποίο συνήθως έχει και ενσωματωμένο σύστημα φωτισμού.
Η χρησιμότητά του είναι :

-προστασία του ενυδρείου από σκόνες και άλλα ακατάλληλα υλικά.
-προστασία των ψαριών από το να πηδήξουν έξω.
-μείωση των απωλειών νερού λόγω εξάτμισης.

Το νερό που εξατμίζεται από ένα ενυδρείο μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα αύξησης αλάτων στο ενυδρείο, ειδικά τις ζεστές μέρες του χρόνου ή και να αυξήσει ανεπιθύμητα και την υγρασία του δωματίου. Κάποιες φορές βέβαια η εξάτμιση είναι επιθυμητή όπως τους θερινούς μήνες που δεν αφήνει τη θερμοκρασία του ενυδρείου να αυξηθεί πολύ.

Το καπάκι σχεδόν πάντα διαθέτει και κάποιο πορτάκι για να ταΐζετε τα ψάρια ή και κάποια άλλη υποδοχή για την ταίστρα. Σε κάποιες ειδικές περιπτώσεις, το καπάκι μπορεί να περιέχει και το φίλτρο του ενυδρείου.

Στο καπάκι μπορούν να τοποθετηθούν και άλλοι μηχανισμοί όπως ανεμιστηράκια ψύξης, ηλεκτρονικές οθόνες ενδείξεων κλπ.

Παρ' όλα αυτά η χρήση του δεν είναι αναγκαστική και υπάρχουν αρκετοί χομπίστες που διατηρούν ανοικτά ενυδρεία με τα φυτά να μεγαλώνουν και έξω από το ενυδρείο δίνοντας άλλη διάσταση στη διακόσμηση του χώρου.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Φωτισμός

Το φως του ηλίου είναι για όλη τη ζωή στη γη βασικό και αναντικατάστατο, παρ’ όλα αυτά φωτισμός που χρησιμοποιούμε κατά κόρον στα ενυδρεία είναι κυρίως τεχνητός. Δεν χρησιμοποιείται ηλιακό φως, αφού στη χώρα μας, κατά τις διάφορες εποχές αλλάζει η διάρκεια ημέρας, αυτό δεν συμφωνεί με τη σταθερή μέρα που επικρατεί στους τροπικούς από τους οποίους και προέρχονται τα είδη ψαριών και φυτών που φιλοξενούμε. Επίσης, αν διατηρούμε φυτά, χρειάζεται σταθερός φωτισμός για να μην εμφανιστούν προβλήματα με άλγη. Ένας άλλος λόγος χρήσης τεχνητού φωτισμού, είναι ότι δεν έχουν όλοι τη δυνατότητα να δεσμεύσουν ένα παράθυρο για χάρη του ενυδρείου αλλά και δεν γίνεται πάντα το φως να έχει κατεύθυνση από πάνω προς τα κάτω όπως πρέπει. Με λίγα λόγια χρησιμοποιούμε τεχνητό φωτισμό για να έχουμε περισσότερο έλεγχο.

Τα ψάρια, ανάλογα με το είδος τους, χρειάζονται και φως σε διαφορετική ένταση για να νιώσουν καλά. Οι δίσκοι για παράδειγμα προτιμούν χαμηλή ένταση φωτισμού για να νιώθουν άνετα ενώ αρκετά είδη από μικρά κοπαδόψαρα αρέσκονται σε φυτεμένα ενυδρεία με φωτεινά ξέφωτα. Τα φυτά που ίσως μεγαλώνουμε στο ενυδρείο μας χρειάζονται, πάλι ανάλογα με το είδος και διαφορετική ένταση φωτός για να αναπτυχθούν. Έτσι, πριν ασχοληθούμε με το θέμα του φωτισμού θα πρέπει πρώτα να επιλέξουμε ανάμεσα σε ενυδρείο και με φυτά (και τον βαθμό απαιτήσεών τους σε φώς) ή σε ενυδρείο μόνο με ψάρια (και ίσως μόνο κάποια φυτά με ελάχιστες απαιτήσεις σε φως πχ Ceratophyllum demersum ή Anubia barteri).

Οι λάμπες που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στο ενυδρείο είναι οι λάμπες φθορισμού, που έχουν σχήμα σωλήνα, αφού οι κοινές λάμπες πυρακτώσεως παράγουν πολύ θερμότητα, έχουν ακατάλληφο φως για φωτοσύνθεση και έχουν μεγάλη κατανάλωση ρεύματος.

Υπάρχουν δυο δημοφιλή είδη λαμπτήρων σε σχήμα σωλήνα, ο τύπος Τ8 που έχει πάχος 2,54 cm και ο τύπος Τ5 με πάχος 1,6 cm, οι Τ5 εξοικονομούν ρεύμα κατά 30% σε σχέση με τους Τ8. Οι δυο αυτοί τύποι λαμπτήρων λειτουργούν με δυο διαφορετικούς μηχανισμούς που αναφέρονται παρακάτω. Αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν όταν επιλέγετε καπάκι ή φωτιστικό, αφού ο φωτισμός αποτελεί την μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας των ενυδρείων και ειδικά των φυτεμένων. Κατά την επιλογή μεταξύ των 2 αυτών τύπων, λάβετε υπ’ όψιν επίσης ότι οι Τ5 για ενυδρεία, κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή (αρχές 2009) σε μήκος από 55 εκατοστά και άνω οπότε για τα ενυδρεία με μικρό μήκος, οι Τ8 είναι αναγκαστική επιλογή ανάμεσα στις δυο. Συμπληρωματικά αναφέρεται και ότι κάποια μικρά ενυδρεία διαθέτουν άλλους τύπους λαμπτήρων πέρα των Τ8 και Τ5, όπως οι compact και οι PL αυτοί οι λαμπτήρες είναι είτε πολύ μικροί τύπου σωλήνα, είτε αναδιπλωμένοι τύπου σωλήνα για μικρά ή μεγάλα ενυδρεία. Οι τελευταίοι λαμπτήρες προτείνονται για ειδικές κατασκευές.


Για να επιλέξετε τα watt των λαμπτήρων για το ενυδρείο σας λάβετε υπ’ όψιν της εξής χονδρική κλίμακα:

0-0,1 watt/λίτρο: Ενυδρείο χωρίς φυτά ή με κάποια φυτά με ελάχιστες απαιτήσεις σε φως όπως Ceratophyllum demersum, Anubia barteri και άλλα. Η χρήση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) δεν θα ωφελήσει τα φυτά.
0,1-0,3 watt/λίτρο: Αρκετά φυτά ενυδρείου με χαμηλές έως μέτριες απαιτήσεις σε φως θα αναπτυχθούν ικανοποιητικά. CO2 μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μικρή ποσότητα και όταν τα φυτά είναι πολλά αλλά δεν είναι απαραίτητο.
0,3-0,5 watt/λίτρο: Πολλά είδη φυτών με κανονικές έως λίγο αυξημένες απαιτήσεις σε φως θα αναπτυχθούν πολύ καλά. Κάποια είδη φυτών με κόκκινες χρωστικές, αρχίζουν να τις αναδεικνύουν. Το CO2 αρχίζει να γίνεται απαραίτητο ανάλογα πάντα με την ποσότητα των φυτών.
0,5-1 watt/λίτρο: Ακόμα και αρκετά φυτά που σχηματίζουν τάπητα θα αναπτυχθούν ικανοποιητικά, αυξάνονται αρκετά και οι απαιτήσεις σε CO2 και λίπανση.
1-2 watt/λίτρο: Φωτισμός για πολύ απαιτητικά φυτά σε φωτισμό, μεγάλες θα είναι οι απαιτήσεις σε CO2 και λίπανση.

Αυτά ισχύουν για λαμπτήρες Τ8-Τ5 με φάσμα κατάλληλο για φυτεμένο ενυδρείο και έως 60 εκ βάθος ενυδρείου. Λάβετε υπ' όψιν οτι οι λαμπτήρες Τ5 έχουν κατά 30% μεγαλύτερη φωτιστική απόδοση σε σχέση με τα ίδια watt Τ8 λαμπτήρων. Εδώ βλέπουμε πόσο σχετική είναι αυτή η κλίμακα αφού δεν ισχύει ομοιόμορφα η αντιστοιχία watt-ένταση φωτισμού.

Η κλίμακα αυτή σε μορφή συνταγής, είναι αποτέλεσμα εμπειρίας και παρατήρησης και όπως κάθε συνταγή είναι σχετική και όχι απόλυτη, η τήρησή της παρ' όλα αυτά προστατεύει κάποιον αρχάριο από μεγάλες ανισοροπίες στο ισοζύγιο φωτισμός-λίπανση-διοξείδιο-ποσότητα φυτών που είναι καθοριστικής σημασίας για ένα φυτεμένο ενυδρείο.



Για να συνδέσουμε τις λάμπες στο ρεύμα, χρησιμοποιούμε είτε τον μηχανισμό που βρίσκεται στο καπάκι πολλών έτοιμων ενυδρείων, είτε αγοράζουμε ξεχωριστό μηχανισμό και τον προσαρμόζουμε στο καπάκι μόνοι μας. Υπάρχουν και κάποια φωτιστικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν χωρίς να έχει καπάκι το ενυδρείο τα οποία είναι κρεμαστά από την οροφή του δωματίου ή στερεώνονται στα τζάμια. Οι μηχανισμοί αυτοί ονομάζονται ballast και διακρίνονται σε απλά και ηλεκτρονικά, οι Τ5 λάμπες χρειάζονται απαραίτητα ηλεκτρονικά ballast για να λειτουργήσουν ενώ οι Τ8 λειτουργούν και με απλά και με ηλεκτρονικά ballast.


Για να επιλέξουμε λαμπτήρα τώρα, θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψη ότι ένας λαμπτήρας χαρακτηρίζεται από δυο μεγέθη που μας ενδιαφέρουν κυρίως σε αυτή τη φάση, το ένα είναι η θερμοκρασία χρώματος ή Kelvin και το άλλο η ισχύς του ή Watt.
Οι διάφορες εταιρίες ενυδρειακών κυρίως ειδών, κατασκευάζουν λάμπες ειδικές για φυτά και προτείνουν διάφορους συνδυασμούς, ως πρώτο βήμα μπορείτε να εμπιστευτείτε αυτές τις προτάσεις π.χ συνδυασμός δυο διαφορετικών λαμπτήρων για ανάπτυξη φυτών ή και χρήση ενός λαμπτήρα που αναδεικνύει καλύτερα τα χρώματα των ψαριών. Μην ξεχνάτε να σημειώνετε την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας ενός λαμπτήρα και να τον αντικαθιστάτε έγκαιρα ειδικά αν πρόκειται για ενυδρείο με πολλά φυτά, αφού μειώνεται η απόδοση και η ποιότητα χρώματος. Για τις Τ8 η αντικατάσταση θα πρέπει να γίνεται κάθε εξάμηνο ενώ για τις Τ5 η διάρκεια ζωής μπορεί να είναι και διπλάσια ανάλογα με τον κατασκευαστή.


Ανακλαστήρες

Για την αύξηση της έντασης του φωτισμού στο ενυδρείο σας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ανακλαστήρες. Οι ανακλαστήρες είναι λεπτά φύλλα, συνήθως από αλουμίνιο, τα οποία έχουν καμπυλωτό σχήμα και τοποθετούνται πάνω από κάθε λαμπτήρα. Το όφελος είναι ότι αυξάνουν την ένταση του φωτισμού που φτάνει στο ενυδρείο μέχρι και πάνω από το διπλάσιο, είναι ο πιο οικονομικός τρόπος για να αναβαθμίσετε τον φωτισμό ενός ενυδρείου. Μπορείτε να θεωρήσετε τα watt του φωτισμού σας σχεδόν ως διπλάσια κατά την επιλογή φυτών αν όλοι οι λαμπτήρες σας έχουν ανακλαστήρα.


Χρονοδιακόπτης

Μια απαραίτητα συσκευή για τον φωτισμό είναι ο χρονοδιακόπτης, είναι ο πιο εύκολος τρόπος για να ρυθμίσουμε με ακρίβεια το πότε και πόσο θα ανάβουν τα φώτα καθημερινά. Είναι μια συσκευή με επιλογές λειτουργίας ανά τέταρτο της ώρας και παρεμβάλλεται μεταξύ πρίζας και φις φωτιστικού. Βρίσκεται εύκολα σε καταστήματα ενυδρειακού αλλά και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, το κόστος του είναι χαμηλό και ανάλογα με τη ρύθμιση, τα φώτα ανάβουν τις ώρες που επιθυμούμε (φωτοπερίοδος). Ως προτεινόμενη φωτοπερίοδο σε ενυδρείο με φυτά δίνονται 9-11 ώρες, ενώ για ενυδρείο μόνο με ψάρια, αρκούν και οι 8 ώρες. Επίσης καλό θα είναι οι ώρες φωτισμού του ενυδρείου να συμπίπτουν με τις φωτεινές ώρες τις ημέρας ώστε να μπορούν τα ψάρια να ξεκουράζονται κάποιες ώρες σε απόλυτο σκοτάδι. Προσέξτε μόνο ο χρονοδιακόπτης να είναι τελείως αθόρυβος αφού κάποιοι παράγουν ένα ενοχλητικό τρίξιμο.


Ακροφύσια

Είναι τα εξαρτήματα που μονώνουν τον σύνδεσμο των λαμπτήρων με τον μετασχηματιστή.
Σημειώστε ότι για λόγους ασφαλείας, οι σύνδεσμοι των λαμπτήρων με τον μηχανισμό πρέπει αποτελούνται από στεγανά ακροφύσια, έτσι ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος επαφής του ρεύματος με το νερό.

[Aquazone Team]

Φίλτρο

Μπορεί να είναι εσωτερικό, εξωτερικό, βυθού ή κρεμαστό, σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητο για να εξασφαλίσουμε στα ψάρια μας καθαρό νερό με αρκετό οξυγόνο για να αναπνέουν.

Ο πρώτος ρόλος του φίλτρου είναι η οξυγόνωση του νερού.

Όπως ξέρουμε, τα ψάρια χρειάζονται οξυγόνο για να ζήσουν. Αντί όμως να το λαμβάνουν από τον αέρα με πνεύμονες, όπως κάνουμε εμείς, χρησιμοποιούν τα βράγχιά τους για να φιλτράρουν το οξυγόνο που βρίσκεται διαλυμένο μέσα στο νερό.

Το οξυγόνο που υπάρχει στο νερό, προέρχεται κυρίως από τον αέρα της ατμόσφαιρας και διαλύεται σ’ αυτό μέσα από την επιφάνειά του. Όσο μεγαλύτερη είναι η κυκλοφορία του νερού κοντά στην επιφάνεια, τόσο περισσότερο οξυγόνο διαλύεται σε αυτό.

Στη φύση, η αναλογία του νερού προς τα ψάρια είναι τέτοια ώστε το οξυγόνο που καταναλώνουν τα ψάρια, προλαβαίνει να αναπληρωθεί ξανά από την επιφάνεια του νερού, επίσης η κίνηση των ποταμών αυξάνει ακόμα περισσότερο το διαθέσιμο οξυγόνο.

Στο ενυδρείο τα πράγματα είναι διαφορετικά. Τα ψάρια που συνηθίζουμε να βάζουμε στα ενυδρεία είναι πολλά αναλογικά με τον όγκο του νερού, σε σχέση πάντα με τη φύση. Έτσι καταναλώνουν οξυγόνο πιο γρήγορα απ’ όσο εισέρχεται από την επιφάνεια και όταν το παρακάνουμε με της ποσότητα των ψαριών χωρίς να έχουμε ικανή κυκλοφορία κοντά στην επιφάνεια, το οξυγόνο μειώνεται πολύ και τα ψάρια πεθαίνουν από ασφυξία.

Η ανατάραξη της επιφάνειας του νερού που προκαλεί το φίλτρο, αυξάνει κατά πολύ την διάλυση του οξυγόνου από τον αέρα στο νερό καλύπτοντας έτσι τις ανάγκες των ψαριών (μέχρι ένα ορισμένο σημείο). Το φίλτρο θα πρέπει να έχει κυκλοφορία ικανή ώστε να γίνεται επαρκής οξυγόνωση αλλά όχι υπερβολική ώστε να προλαβαίνουν τα υλικά να αλληλεπιδράσουν με το νερό.

Έτσι ανάλογα με το είδος φίλτρανσης η κυκλοφορία μπορεί να είναι από 1 φορά τα λίτρα του ενυδρείου την ώρα (π.χ φίλτρανση με ανοικτό sump και πολύ βιολογικό υλικό σε ενυδρείο με δίσκους που θέλουν ελλάχιστη ροή) έως 10 φορές τα λίτρα του ενυδρείου την ώρα (π.χ ενυδρείο με εξωτερικά κλειστά φίλτρα και ψάρια που αρέσκονται στη μεγάλη ροή και την υψηλή οξυγόνωση όπως κάποια είδη pleco). Γενικά μια ροή 4-6 φορές την ώρα τα λίτρα του ενυδρείου, είναι ικανοποιητική ώστε να επιλέξει φίλτρο κανείς για ένα μη εξειδικευμένο ενυδρείο. Π.χ για ενυδρείο 100 λίτρων μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει γίλτρα με συνολική κυκλοφορία 400-600 λίτρα την ώρα (η κυκλοφορία του φίλτρου αναγράφεται από τον κατασκευαστή αλλά αν είμαστε οριακά καλύτερα να επιλέξουμε το αμέσως επόμενο καθώς με τα υλικά η κτκλοφορία θα μειωθεί αρκετά).

Ο δεύτερος και εξίσου σημαντικός ρόλος του φίλτρου είναι να περιέχει τα υλικά φίλτρου τα οποία καθαρίζουν το νερό με 3 τρόπους: μηχανικά, βιολογικά και χημικά (όταν είναι απαραίτητο).

-Μηχανικός καθαρισμός γίνεται από τα σφουγγάρια και το συνθετικό βαμβάκι που συγκρατούν τις σκόνες και τα υπόλοιπα αιωρούμενα σωματίδια.

-Βιολογικός καθαρισμός γίνεται από τα χρήσιμα βακτήρια που κατοικούν κυρίως στο βιολογικό υλικό (δαχτυλίδια από διογκωμένο γυαλί ή κεραμικό, κεραμικές μπαλίτσες κλπ).

-Χημικός καθαρισμός γίνεται όταν χρησιμοποιούμε άνθρακα ή κάποιες άλλα υλικά με απορροφητικές ικανότητες για να τραβήξουν ανεπιθύμητα χημικά από το νερό.

Μια ακόμα ευκολία ενός μεγάλου φίλτρου είναι η προσθήκη σε αυτό τύρφης όταν θέλουμε να μαλακώσουμε το νερό και να κατεβάσουμε το pH, όπου το φίλτρο εξασφαλίζει με τη ροή του, καλή διάλυση των συστατικών της τύρφης στο νερό.

Καθοριστικής σημασίας για την ποιότητα του νερού εκτός από την κυκλοφορία είναι και ο όγκος του φίλτρου.

Πολύ μικρά εσωτερικά φιλτράκια στο μέγεθος ποτηριού είναι κατάλληλα μόνο για ενυδρεία που φιλοξενούν μονομάχους και γαρίδες ή για τη διατήρηση ψαριών προσωρινά σε ενυδρείο γεννήστρα ή καραντίνα. Αυτά τα φίλτρα δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε κοινωνικό ενυδρείο ακόμα και αν φιλοξενεί ένα σμήνος (κοπαδάκι) μικρών ψαριών. Ένα πολύ μικρό φίλτρο, ακόμα και αν παρέχει καλή κυκλοφορία, δεν θα χωρέσει αρκετά υλικά για να καλυφθούν τα ψάρια και σε μηχανικό και σε βιολογικό καθαρισμό, φυσικά ούτε κουβέντα για να χωρέσει άνθρακας ή τύρφη.

Σημειώστε ότι το φίλτρο θα πρέπει να είναι συνεχώς σε λειτουργία αφού η βιολογία χρειάζεται συνεχώς φρέσκο νερό με οξυγόνο.

Σε περίπτωση που η λειτουργία του φίλτρου σταματήσει λόγω διακοπής ρεύματος ή βλάβης, το οξυγόνο μπορεί συντηρήσει τη βιολογία του φίλτρου συγκεκριμένες ώρες πέρα από τις οποίες αρχίζουν να αδρανοποιούνται τα ωφέλιμα βακτήρια. Για τον λόγο που αναφέρθηκε, μετά από κάποιες ώρες εκτός λειτουργίας, θα πρέπει να ανοίξουμε το φίλτρο και να αδειάσουμε το νερό του ώστε τα βακτήρια να χρησιμοποιήσουν το οξυγόνο του αέρα για να επιβιώσουν. Το πόσο μπορεί να αντέξει ένα φίλτρο γεμάτο με νερό και εκτός λειτουργίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες με κυριότερο την ιχθυοφόρτωση και κυμαίνεται από 3 έως και πάνω από 24 ώρες. Έτσι το φίλτρο ενός αραιοκατοικημένου ενυδρείου όπως π.χ ένα γαριδοενυδρείου, θα αντέξει περισσότερο από ένα με μεγάλη ιχυθοφόρτιση, όπως π.χ ένα δισκοενυδρείο που ταίζεται καλά. Για ένα ένυδρείο με μέτρια ιχθυοφόρτιση καλύτερα να αδειάζουμε το φίλτρο μετά από 5-10 ώρες εκτός λειτουργίας. Προσοχή, τα υλικά μπορούν να μείνουν εκτεθειμένα στον αέρα και ενεργά για αρκετό χρονικό διάστημα αλλά σημαντικό είναι να παραμείνουν νωπά και όχι να ξεραθούν!

Ας δούμε τις επιλογές σας σε φίλτρα:

Εσωτερικά

Πλάτης εφαρμοστά: Πρόκειται για ένα κουτί που καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος της πλάτης του ενυδρείου και είτε είναι ενσωματωμένο στο ενυδρείο, είτε το αγοράζετε ξεχωριστά. Είναι χωρισμένο σε διαμερίσματα και το νερό αναγκάζεται να κινηθεί σε ροή μαιάνδρου, περνώντας από όλα τα υλικά με τη σειρά που επιλέγετε. Το τελευταίο διαμέρισμα περιέχει την αντλία που αναλαμβάνει την κίνηση του νερού και συνήθως κάποια θήκη για θερμαντήρα. Το μειονέκτημα σ’ αυτά τα φίλτρα είναι ο όγκος που δεσμεύουν από το ενυδρείο.

Γωνιακά εφαρμοστά: Έχουν μορφή κουτιού για κουτιά και είναι ήδη προσαρμοσμένα στην πίσω δεξιά συνήθως γωνία των ενυδρείων κάποιων εταιριών και χωρίζονται σε δυο διαμερίσματα. Στο πρώτο διαμέρισμα βάζετε τα υλικά και στο δεύτερο την αντλία και τον θερμαντήρα. Ένα θετικό σε αυτό το είδος φίλτρων είναι ότι το νερό εισέρχεται από την επιφάνεια μέσω της σχάρας του πρώτου διαμερίσματος και έτσι η επιφάνεια του νερού συνεχώς ανανεώνεται κάνοντας ευκολότερη την οξυγόνωση. Αυτά τα φίλτρα διατίθενται συνήθως μαζί με υλικά που είναι μόνο σφουγγάρια, αν και η απόδοσή τους είναι ικανοποιητική, μπορείτε να αντικαταστήσετε κάποια σφουγγάρια με μεγάλους πόρους με κάποιο ποιοτικότερο βιολογικό υλικό. Τα γωνιακά φίλτρα είναι πιο διακριτικά από αυτά της πλάτης αλλά και αυτά δεσμεύουν κάποιον χώρο στο ενυδρείο σας.

Αποσπώμενο με βεντούζες: Είναι μικρά φίλτρα που αποτελούνται από ένα δοχείο για τα υλικά και μια κεφαλή με την αντλία. Το μέγεθος του δοχείου είναι και το σημαντικότερο αφού πολλά φίλτρα με βεντούζες έχουν πολύ λίγο χώρο για υλικά και περιέχουν μόνο ένα σφουγγαράκι που αναλαμβάνει και μηχανικό αλλά και βιολογικό καθαρισμό, ένα μικρό φίλτρο μόνο με σφουγγαράκι, μπορείτε να το προτιμήσετε μόνο σε περίπτωση μικρού ενυδρείου με μονομάχο ή γαρίδες, αφού δεν μπορεί να υποστηρίξει περισσότερα απόβλητα. Πολλά από αυτά τα φίλτρα διαθέτουν και σύστημα venturi , δηλαδή ένα σωληνάκι που προσαρμόζεται στην έξοδο του φίλτρου, βγαίνει έξω από την επιφάνεια και αναμιγνύει αέρα με νερό βγάζοντας ένα νέφος αέρα και αυξάνοντας έτσι την οξυγόνωση. Το αρνητικό του συστήματος Bernoulli είναι ότι αυξάνεται λίγο ο θόρυβος του φίλτρου, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε αν σας αρέσει και δεν ενοχλεί εσάς και τα ψάρια σας αλλιώς απλά δεν βάζετε το σωληνάκι. Κάποια άλλα φίλτρα πάλι, μπορούν να επεκταθούν προσθέτοντας από κάτω κι άλλους κάδους σε σειρά. Τα αποσπώμενα είναι τα πιο διακριτικά και πιο μικρά από τα εσωτερικά φίλτρα.

Ενσωματωμένα στο καπάκι: Κάποιες εταιρίες έχουν εφοδιάσει τα ενυδρεία τους με καπάκια που διαθέτουν και φίλτρο. Το καπάκι διαθέτει μια αντλία που κατευθύνεται μέσα στο νερό και καταλήγει σε ένα σωληνάκι, έτσι αναρροφά νερό και το κατευθύνει σε κάδο στο καπάκι όπου μπαίνουν και τα υλικά του φίλτρου, στη συνέχεια το νερό επιστρέφει στο ενυδρείο. Πρόκειται για εξειδικευμένο αλλά πολύ διακριτικό και αποτελεσματικό τρόπο φίλτρανσης για μικρά συνήθως ενυδρεία.

Με σωλήνα και σφουγγαράκι: Ένα σωληνάκι που είναι ντυμένο με ένα κυλινδρικό σφουγγάρι και κάποιες βεντούζες για να στερεώνεται στο τζάμι εσωτερικά του ενυδρείου. Λειτουργεί είτε με αντλία εσωτερική που προσαρμόζεται στην κορυφή του σωλήνα, είτε με αεραντλία όπου η αερόπετρά της μπαίνει μέσα στο σωληνάκι. Ένα πολύ απλό και μικρό φίλτρο που χρησιμοποιείται σε ενυδρείο γεννήστρα, καραντίνα ή ενυδρείο με μονομάχο ή γαρίδες. Το σφουγγαράκι αναλαμβάνει και τον μηχανικό αλλά και τον βιολογικό καθαρισμό του νερού αλλά δεν είναι κατάλληλο για ενυδρείο με αρκετά ψάρια λόγω της μικρής του απόδοσης.

Βυθού: Αποτελεί διαφορετική κατηγορία φίλτρων αλλά βρίσκονται κι αυτά μέσα στο ενυδρείο. Πρόκειται για ένα σύστημα από πλαστικά πλακίδια που καλύπτουν τον πάτο του ενυδρείου, στο κάτω μέρος τους είναι κενά ή διαθέτουν υλικό μηχανικού καθαρισμού και στο πάνω μέρος τους προσθέτουμε κάποιο χονδρόκοκκο υπόστρωμα. Το σύστημα αυτό συνδέεται με κάποια αντλία με μία σωλήνα και δημιουργείτε ροή μέσα από το χαλίκι και πάλι έξω από την αντλία, η αντλία μπορεί να είναι κανονική ή αεραντλία. Στην περίπτωση αυτή, το μηχανικό υλικό αλλά και το ίδιο το υπόστρωμα, αναλαμβάνουν και ρόλο βιολογικού υλικού. Αυτός ο τρόπος φίλτρανσης θεωρείται ξεπερασμένος αφού το υλικό μπορεί να «μπουκώσει», η συντήρηση είναι πολύ δύσκολη, δεν μπορούν να μπουν φυτά και σε περίπτωση βλάβης θα πρέπει να ξεστηθεί όλο το ενυδρείο.

Εξωτερικά

Αποτελούνται από έναν κάδο (κάνιστρο) που περιέχει τα υλικά, ένα καπάκι (κεφαλή) με τον κυκλοφορητή και δύο σωλήνες που συνδέονται με το ενυδρείο (μια σωλήνα εξόδου και μια εισόδου). Διαθέτουν επίσης κάποιες βάνες ώστε να μπορεί κανείς να αποσυνδέσει τις σωλήνες από το φίλτρο χωρίς να αδειάσουν, κάποια μοντέλα διαθέτουν και τρόμπα για να γεμίζει αυτόματα ο κάδος με νερό μετά το άδειασμά του κατά τη συντήρηση. Για την είσοδο και την έξοδο του νερού, στο άκρο των σωλήνων που βρίσκεται μέσα στο ενυδρείο προσαρμόζονται κάποια πλαστικά εξαρτήματα. Στον σωλήνα εισόδου προσαρμόζεται το προφίλτρο και χρησιμεύει για να μην μπει κάποιο ψάρι ή κάποια φυτά, στον σωλήνα εξόδου του φίλτρου μπορεί να προσαρμοστεί είτε ένα στόμιο εξόδου που κατευθύνει το νερό, είτε ένας διάτρητος σωλήνας που λέγεται φλογέρα ή spay-bar, ο οποίος δημιουργεί λιγότερο συγκεντρωμένη ροή, αποτελούμενη από πολλούς μικρούς πίδακες. Το μεγάλο πλεονέκτημα των φίλτρων αυτών είναι ο όγκος τους χωρίς όμως να καταλαμβάνουν χώρο από το ενυδρείο. Τα υλικά μπαίνουν είτε σκέτα μέσα στον κάδο, είτε μέσα σε ειδικά καλάθια του φίλτρου, επίσης μπορεί ο κάδος του φίλτρου να χωρίζεται σε δυο διαμερίσματα. Για να λειτουργήσει σωστά, το φίλτρο πρέπει να βρίσκεται αρκετά χαμηλότερα από τη στάθμη του νερού του ενυδρείου. Σε περίπτωση μεγάλου ενυδρείου, μπορούν να χρησιμοποιηθούν δυο ή περισσότερα εξωτερικά φίλτρα και να υποστηρίζουν το ενυδρείο αθροιστικά. Μειονέκτημα θεωρείται η αυξημένη συνήθως τιμή τους αλλά και ο επιπλέον χώρος που καταλαμβάνουν εκτός του ενυδρείου. Αναφέρεται ότι υπάρχει και μια ειδική περίπτωση εξωτερικού φίλτρου που διαθέτει και θερμαντήρα.

Κρεμαστά

Αυτή η κατηγορία φίλτρων είναι κάτι ενδιάμεσο από τα εσωτερικά και τα εξωτερικά. Πρόκειται για έναν μικρό κάδο ο οποίος κρέμεται εξωτερικά από το τζάμι του ενυδρείου και μέσα από ένα σωληνάκι τραβάει νερό από το ενυδρείο και το επιστρέφει πάλι πίσω. Μέσα στον κάδο μπορούν να μπουν τα υλικά. Πρόκειται για ένα πρακτικό σύστημα φίλτρανσης αλλά δεν μπορεί να καλύψει μεγάλες ανάγκες πολλών και μεγάλων ψαριών. Προτείνεται για μικρά κυρίως ενυδρεία ή για να διαλύουμε μέσα σε αυτό τύρφη ή γενικά χρήση κάποιου υλικού χημικού καθαρισμού.

Ανοικτό εξωτερικό φίλτρο - Sump

Το sump είναι ένας εξειδικευμένος και άριστος τρόπος φίλτρανσης για μεγάλα κυρίως ενυδρεία.

Είναι ουσιαστικά μια δεύτερη δεξαμενή συνήθως κάτω από το κυρίως ενυδρείο (μπορεί να είναι και πίσω, πάνω ή και δίπλα από αυτό) στην οποία υπάρχουν χωρίσματα και μέσα σ' αυτά τα υλικά φίλτρανσης. Με τα κατάλληλα χωρίσματα που υπάρχουν σε ένα sump, το νερό που περνάει εξαναγκάζεται να περάσει μέσα από όλα τα υλικά εκτελώντας διαδρομή μαιάνδρου (ζικ-ζακ). Το νερό κατευθύνεται στο sump μέσω μιας υπερχείλησης και ενός συστήματος σωληνώσεων και αφού περάσει μέσα από τα υλικά, επιστρέφει πίσω στο ενυδρείο με τη βοήθεια μιας αντλίας που βρίσκεται στο τελευταίο διαμέρισμα.

Το υλικό κατασκευής ενός sump μπορεί να είναι γυαλί ή και ακρυλικό και είτε το βρίσκουμε έτοιμο στην αγορά είτε το κατασκευάζουμε εάν έχουμε τις απαιτούμενες γνώσεις.

Τα πλεονεκτήματα ενός sump είναι πολλά:

- Διακριτικός εξοπλισμός.

- Μικρή επέμβαση-ενόχληση οργανισμών.

[Aquazone Team]

Υλικά φίλτρου

Υλικά μηχανικού καθαρισμού

Είναι πορώδη υλικά που διατηρούν το νερό διαυγές συγκρατώντας σκόνες και άλλα αιωρούμενα σωματίδια που θολώνουν το νερό. Αυτό προστατεύει τα ψάρια σας από μολύνσεις, προστατεύει το βιολογικό υλικό από το να «μπουκώσει» και εσείς μπορείτε να απολαμβάνετε ένα καθαρό και όμορφο ενυδρείο.

Τα υλικά αυτά είναι:

-λεία κεραμικά δαχτυλίδια

-συνθετικές ίνες

-σφουγγάρια μεγάλων πόρων (αντικαθιστάται κάθε μερικά χρόνια, όταν αρχίσει να σχίζεται)

-σφουγγάρια μικρών πόρων (παρόμοια διάρκεια ζωής με το σφουγγάρια μεγάλων πόρων)

-συνθετικό μαλλί (αλλιώς συνθετικό βαμβάκι) (αντικαθιστάται σε κάθε συντήρηση φίλτρου λόγω χαμηλής τιμής, μπορεί όμως και να πλυθεί μερικές φορές)

Από αυτά τα υλικά τα πιο σημαντικά είναι τα σφουγγάρια μικρών και μεγάλων πόρων και το συνθετικό μαλλί.

Υλικά βιολογικού καθαρισμού («βιολογικό υλικό ενυδρείου»)

Βρίσκονται σε διάφορες μορφές και υλικά αλλά ο ρόλος τους είναι κοινός και βασικός, να προσφέρουν ικανή επιφάνεια για να κατοικεί η κύρια βιολογία του ενυδρείου. Αν επιλέξετε από την αρχή ποιοτικά βιολογικά υλικά, θα γλυτώσετε από πολλά έξοδα και ταλαιπωρία αφού θα σας εξασφαλίσουν καθαρό νερό για χρόνια. Επιλέξτε γνωστές εταιρίες και δοκιμασμένα υλικά και φυσικά ισχύει και εδώ η αναλογία κόστους και ποιότητας.

Αναφέρονται τα εξής υλικά:

-Διογκωμένο γυαλί σε δακτυλίδια ή κόκκους. (πολύ μεγάλη επιφάνεια κατ' όγκο και μεγάλο ποσοστό ενεργής επιφάνειας, στα βαθύτερα στρώματα συμβαίνει και απονιτροποίηση, παρουσιάζει ευαισθησία στο να στομώσει από σωματίδια, έστι ένας καλός μηχανικός καθαρισμός είναι απαραίτητος για την καλή του απόδοση και την μεγάλη διάρκεια ζωής του)

-Πορώδες κεραμικό σε δακτυλίδια ή κόκκους (αυξημένη αντοχή στο στόμωμα από σωματίδια, μικρότερη ενεργή επιφάνεια από το διογκωμένο γυαλί, χρησιμοποιείται σε μεγάλη ποσότητα και δεν έχει μεγάλες απαιτήσεις σε μηχανικό καθαρισμό για να δώσει όλη του την απόδοση)

-Πορώδες χαλίκι (σαν ελαφρόπετρα) (όμοιες ιδιότητες με το κεραμικό, συμβαίνει σε μεγαλύτερο ποσοστό απονιτροποίηση στον πρήνα του λόγω σχήματος)

-Βιόσφαιρες (bioballs) (η άριστη απόδοσή τους παρατηρείται σε φίλτρα υγρής-ξηρής λειτουργίας- DIY Wet/Dry Tickle Filter καθώς παράγει σε μεγάλο θαθμό μικροοργανισμούς που σχηματίζουν βλένα λόγω υψηλής οξυγόνωσης)

-μαύρα πορώδη αστεράκια (θεωρείται το υψηλότερης ποιότητας και κόστους υλικό καθώς συνδυάζει πολύ μεγάλη απόδοση σε κανονικά πλήρως υγρά φίλτρα, μεγάλες αντοχές σε στόμωμα από σωματίδια και μεγάλη διάρκεια ζωής)

-μαύρα πλαστικά κυβάκια (όμοιες ιδιότητες με biobals για χρήση σε μειωμένο όγκο)

-σφουγγάρι μικρών πόρων (στους πόρους του αναπτύσσεται και βιολογία οπότε θεωρείτε υλικό βιολογικού και μηχανικού καθαρισμού)

Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η συνολική επιφάνεια του υλικού ανά κυβικό εκατοστό σε συνδυασμό με το ποσοστό ανοικτών (ενεργών) πόρων, όπως και το να μην διαλύεται το υλικό με τον καιρό. Τα πορώδη υλικά μηχανικού καθαρισμού με μεγάλη διάρκεια ζωής λειτουργούν επίσης και ως υλικά βιολογικού καθαρισμού με χαμηλότερη όμως απόδοση.

Μην ξεχνάτε να προστατεύετε το βιολογικό υλικό του φίλτρου σας τοποθετώντας κάλο υλικό μηχανικού καθαρισμού πριν το οποίο θα καθαρίζετε/αντικαθιστάτε τακτικά. Έτσι δεν θα «μπουκώνουν» οι πόροι του βιολογικού σας υλικού και θα επεκταθεί η διάρκεια ζωής του.

Υλικά χημικού καθαρισμού

Άνθρακας

Βρίσκεται σε μαύρους κόκκους ή μαύρο σφουγγάρι. Έχει την ικανότητα να δεσμεύει τις διάφορες οργανικές και αζωτούχες ενώσεις όπως φαρμακευτικά σκευάσματα ή κάποια ακατάλληλη ουσία που βρίσκεται στο νερό και πρέπει να αφαιρεθεί επειγόντως. Μετά τη χρήση του ο άνθρακας χάνει τις ιδιότητές του, δεν καθαρίζεται και πρέπει να αντικατασταθεί με νέο.

Υλικά εξειδικευμένης απορρόφησης:

Υλικό απορρόφησης φωσφορικών (PO4) «Αντιφώσφορος»

Υλικό απορρόφησης νιτρικών (ΝΟ3)

Υλικό απορρόφησης αμμωνίας (ΝΗ3-ΝΗ4+)

Τύρφη

Την βρίσκουμε συσκευασμένη σε μορφή κόκκων ή χώματος. Πρόκειται για κάποια οργανική ύλη που προέρχεται από βρύα και απελευθερώνει στο νερό ουσίες που μειώνουν το kH και το pH. Την χρησιμοποιούμε όταν το νερό της βρύσης είναι πιο σκληρό και βασικό απ’ αυτό που χρειάζονται τα ψάρια που θέλουμε. Μπορεί να μπει είτε μπροστά στη ροή του φίλτρου είτε μέσα σε αυτό αλλά πάντα χρησιμοποιούμε ειδική κάλτσα για υλικά φίλτρου. Η τύρφη καλύτερα να μπαίνει στο τέλος στο φίλτρο, μετά το βιολογικό υλικό αφού οι ουσίες που θα βγάζει σε μεγάλη ποσότητα, ίσως να επηρεάσουν τα βακτήρια του βιολογικού υλικού.

Κάλτσα για υλικά

Κάποια υλικά όπως το βιολογικό υλικό σε λεπτό χαλίκι, ο άνθρακας σε κόκκους ή η τύρφη, μπορούμε να τα χειριζόμαστε καλύτερα όταν είναι με κάποιον τρόπο συσκευασμένα. Oι κάλτσες για υλικά φίλτρου είναι υφασμάτινες σακούλες που αφήνουν το νερό να περάσει μέσα από αυτές αλλά συγκρατούν το υλικό που περιέχουν. Τα υλικά σε κάλτσα καλύτερα να μπαίνουν τελευταία σε σειρά στο φίλτρο αφού οι πόροι της κάλτσας «μπουκώνουν» εύκολα από τη σκόνη.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Θερμαντήρας

Πρόκειται συνήθως για μια γυάλινη συνήθως ράβδο η οποία περιέχει μια αντίσταση, ένα λαμπάκι ένδειξης λειτουργίας και έναν θερμοστάτη (αυτά δεν φαίνονται πάντα), στο ένα άκρο της ράβδου υπάρχει ένας μηχανισμός ρύθμισης με ενδείξεις σε βαθμούς Κελσίου. Σκοπός της συσκευής είναι να κρατάει σταθερή τη θερμοκρασία όταν η θερμοκρασία του χώρου είναι χαμηλότερη, ανάλογα με την δική μας επιλογή.

Πριν συνδέσουμε τη συσκευή με τη πρίζα, θα πρέπει να έχει ήδη τοποθετηθεί μέσα στο νερό μέχρι της ένδειξη στάθμης που διαθέτει, εάν εκτεθεί στον αέρα ενώ βρίσκεται σε λειτουργία, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να σπάσει και να μας τραυματίσει ή να προκαλέσει ηλεκτροπληξία, επίσης αν κατά λάθος βγει από το νερό και είναι ζεστός, δεν τον ξαναβάζουμε μέσα, τον αποσυνδέουμε από το ρεύμα και περιμένουμε να κρυώσει πριν τον βάλουμε ξανά στο νερό.

Για να ρυθμίσουμε τον θερμοστάτη του θερμαντήρα θα πρέπει να τον τοποθετήσουμε στο ενυδρείο με την ένδειξη ρύθμισης στους 24-26 βαθμούς ανάλογα με τα ψάρια που φιλοξενούμε. Μαζί τοποθετούμε και ένα θερμόμετρο μακριά του, περιμένουμε 1-2 ώρες για να σταθεροποιηθεί η ένδειξη του θερμομέτρου και να σβήσει ο θερμαντήρας. Όταν σβήσει ο θερμαντήρας βλέπουμε την θερμοκρασία που δείχνει το θερμόμετρο και ανάλογα ρυθμίζουμε ξανά τον θερμοστάτη του θερμαντήρα προς τα πάνω ή προς τα κάτω.

Όπως καταλάβατε, μπορεί άλλα να δείχνει η ένδειξη ρύθμισης του θερμοστάτη και άλλα το θερμόμετρο, αυτό συμβαίνει τις περισσότερες φορές και δεν μας ενοχλεί, αρκεί να βρούμε σε ποιο σημείο της ένδειξης του θερμοστάτη, πετυχαίνουμε την θερμοκρασία που επιθυμούμε.

Κάποιοι θερμαντήρες διαθέτουν επιπλέον και σύστημα καλιμπραρίσματος. Αν δηλαδή ο θερμαντήρας, άλλη ένδειξη δείχνει και άλλη θερμοκρασία διατηρεί, διαθέτει κάποιο σύστημα που σας επιτρέπει να διορθώσετε την ένδειξη, για περισσότερα διαβάστε τις οδηγίες του εκάστοτε προϊόντος.

Εάν υπάρχει εσωτερικό φίλτρο με θήκη για θερμαντήρα, είναι πιο ασφαλές να τοποθετούνται εκεί, εάν πάλι βρίσκονται έξω κατ’ ευθείαν μέσα στο νερό, θα πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί να μην τους χτυπάτε γιατί υπάρχει κίνδυνος να σπάσουν. Όπως και κάθε ηλεκτρικός εξοπλισμός που βρίσκεται στο νερό, έτσι και ο θερμαντήρας θα πρέπει να βγαίνει από τη πρίζα πριν έρθετε σε επαφή με το νερό του ενυδρείου, για λόγους ασφαλείας με το ρεύμα.

Κάποια μεγάλα ψάρια αποτελούν επίσης κίνδυνο για τους θερμαντήρες αφού με τις κινήσεις τους μπορούν να τους σπάσουν, σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να βρείτε κάποιον τρόπο για να τους προστατέψετε.

Στην περίπτωση του εσωτερικού φίλτρου, όταν βρίσκεται μέσα σε αυτό θερμαντήρας, θα πρέπει να προσέξετε να μην αδειάσει το νερό από το φίλτρο όσο ο θερμοστάτης βρίσκεται στην πρίζα.

Αναφέρονται κάποια επιπλέον εξειδικευμένα είδη θερμαντήρων:

-Ο εξωτερικός θερμαντήρας είναι μια συσκευή που παρεμβάλλεται σε έναν σωλήνα εξωτερικού φίλτρου και ζεσταίνει το νερό που περνάει από αυτόν. Είναι ιδανικός, αν για κάποιον λόγο δεν θέλουμε να βρίσκεται εξοπλισμός μέσα στο ενυδρείο.

-Μεταλλικοί θερμαντήρες επίσης παράγονται από κάποιες εταιρίες προσφέροντας μεγάλη αντοχή σε χτυπήματα για ενυδρείο με ογκώδη και επιθετικά-ζωηρά ψάρια.

-Θερμαντικό καλώδιο βυθού, πρόκειται για κάποιο μονωμένο καλώδιο-αντίσταση που τοποθετείται στο κάτω τζάμι κατά την εγκατάσταση και καλύπτεται με χαλίκι ειδικό για φυτά. Απλώνεται σε όλη την επιφάνεια του τζαμιού σχηματίζοντας μαίανδρο και αν τηρηθούν οι αποστάσεις που προτείνει η εταιρία μεταξύ των γραμμών, υπάρχει ανταλλαγή νερού μεταξύ του ελεύθερου νερού του ενυδρείου και του νερού που βρίσκεται στο χαλίκι με αποτέλεσμα τον συνεχή εμπλουτισμό των ριζών με θρεπτικά. Προτείνεται κυρίως για φυτεμένο ενυδρείο και δεν θα πρέπει να υπάρχουν ψάρια που να σκάβουν πολύ για να μην το ξηλώσουν. Η συσκευή αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αυτόνομη ή και συμπληρωματική θέρμανση του ενυδρείου (μαζί με κάποιον άλον θερμαντήρα) ανάλογα με την ισχύ της. (Όσοι ασχολούνται με φυτά ενυδρείου θα πρέπει να γνωρίζουν οτι γνωστή ενυδρειακή εταιρία αναφέρει οτι μετά από μελέτη της παρατηρήθηκε οτι το θερμαντικό καλώδιο μετατρέπει τον τρισθενή σίδηρο σε δισθενή καθιστόντας τον κατάλληλο για άμεση απορρόφηση από τις ρίζες των φυτών.)

Κάποιες εταιρίες επίσης διαθέτουν κάποια μοντέλα θερμαντήρων για πολύ μικρά ενυδρεία (κάτω από 15 λίτρα) κατασκευασμένους από ειδικό πλαστικό σε μορφή πλακέτας και μικρής ράβδου η οποία συνήθως δεν διαθέτει μηχανισμό ρύθμισης.

Στρώμα θέρμανσης κάτω από το κάτω τζάμι, είναι ένας πολύ παλιός τρόπος θέρμανσης δεξαμενών με πολλά αρνητικά μέσα σε αυτά η δυσκολία μετακίνησής του σε περίπτωση βλάβης.

Προτιμήστε κάποιον ακριβό θερμαντήρα γνωστής εταιρίας αφού έχει παρατηρηθεί ότι οι φθηνοί μπορεί να κολλήσουν, να μείνουν αναμμένοι και να μετατρέψουν το όμορφο ενυδρείο σας σε… ψαρόσουπα!

Επίσης τους πολύ ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες που η θερμοκρασία της νύκτας δεν πέφτει κάτω από 25 βαθμούς, μπορείτε να αφαιρέσετε τον θερμαντήρα από το ενυδρείο για να έχετε μια έγνοια λιγότερη.

Ηλεκτρονικός θερμοστάτης

Οι θερμαντήρες λειτουργούν με κάποια περιορισμένη ακρίβεια, πχ μπορεί η θερμοκρασία να μειωθεί και κατά 0,5 βαθμούς κελσίου μέχρι να το «καταλάβει» ο θερμοστάτης του θερμαντήρα και να δώσει ρεύμα. Εάν χρησιμοποιούμε πάνω από έναν θερμαντήρα σε ένα ενυδρείο, είναι δύσκολο να τους συγχρονίσουμε όλους να ανάβουν και να σβήνουν ταυτόχρονα. Άλλο ένα πρόβλημα είναι ότι μπορεί να συμβεί να κολλήσει ο θερμοστάτης κάποιου θερμαντήρα και να μην σβήνει με αποτέλεσμα να υπερθερμανθεί το νερό με τραγικές συνέπειες.

Η λύση για όλα αυτά τα προβλήματα είναι οι εξωτερικοί ηλεκτρονικοί θερμοστάτες. Πρόκειται για μια συσκευή που μπορεί να βρεθεί σε αρκετά καταστήματα ηλεκτρονικού εξοπλισμού και παρεμβάλλεται μεταξύ θερμαντήρα και ρεύματος, επίσης μπορούν να συνδεθούν στη συσκευή περισσότεροι του ενός θερμαντήρες. Ο θερμαντήρας ρυθμίζεται σε μεγαλύτερη θερμοκρασία από την επιθυμητή ώστε ο εσωτερικός του θερμοστάτης να είναι πάντα ανοικτός. Ο ηλεκτρονικός θερμοστάτης διαθέτει έναν αισθητήρα ο οποίος τοποθετείται μέσα στο ενυδρείο μακριά από τον θερμαντήρα. Διαθέτει επίσης εξωτερικό ηλεκτρονικό θερμόμετρο και ηλεκτρονική ρύθμιση με 2 άκρα ρύθμισης, μια ελάχιστη θερμοκρασία νερού στην οποία ο θερμαντήρας θα ανάβει και μια μέγιστη στην οποία θα σβήνει. Έτσι μπορούμε να ρυθμίσουμε τον ηλεκτρονικό θερμοστάτη ώστε να έχουμε ελάχιστη κατανάλωση ρεύματος από τους θερμαντήρες και ελάχιστη μεταβολή θερμοκρασίας μέσα στο ενυδρείο. Πειραματιζόμαστε με διαφορά 0.3 του βαθμού Κελσίου αρχικά και παρατηρούμε πόσο μένει ανοικτός ο θερμοστάτης και πόσο μεταβάλλεται η θερμοκρασία ρυθμίζοντας πάλι αν χρειαστεί.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Έγινε επεξεργασία 1 Απριλίου 2021 - corto maltese

[Aquazone Team]

Υλικό βυθού

Πρόκειται για το υλικό που θα αποτελέσει τον πυθμένα του ενυδρείου.

Η χρήση του υποστρώματος γίνεται για διακοσμητικό ρόλο, για την άνεση των ψαριών (ειδικά σε είδη που τους αρέσει να σκάβουν όπως τα Corydoras), για την προστασία του κάτω τζαμιού, για την συγκράτηση και την ανάπτυξη των ζωντανών φυτών αλλά και ως συμπληρωματική επιφάνεια για την ανάπτυξη της βιολογίας του ενυδρείου.

Τα υλικά που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι κατά σειρά μεγέθους κόκκου:

-λάβα(???)

-χαλίκι σε διάφορα μεγέθη

-άμμος.

Η λάβα αναφέρθηκε με μια μεγάλη επιφύλαξη, λόγω της πολύ αιχμηρής της επιφάνειας κάποιο ψάρι μπορεί να τραυματιστεί, επίσης είναι άκρως επικίνδυνη σε περίπτωση διατήρησης ψαριών βυθού (γατόψαρα) τα οποία θα έρχονται συνεχώς σε επαφή με το υπόστρωμα. Το χαλίκι είναι το πιο διαδεδομένο υπόστρωμα αφού αναπνέει καλά, καθαρίζεται εύκολα και κυκλοφορεί στην αγορά σε μεγάλη ποικιλία υλικών και χρωμάτων.

Για την επιλογή υλικού θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν η υφή (να είναι λείο-όχι πολύ αιχμηρό), το υλικό (πέτρωμα), το χρώμα και το μέγεθος κόκκου.

Το πέτρωμα από το οποίο προέρχεται το υπόστρωμα, μας ενδιαφέρει για το αν περιέχει ασβέστιο ή όχι. Αυτό, αν δεν μας το εγγυάται κάποια εταιρία, το καταλαβαίνουμε εύκολα κάνοντας τη δοκιμή ασβεστίου με οξύ (ρίχνουμε ξύδι και αν αφρίσει έχει ασβέστιο). Αν τελικά το υλικό περιέχει ασβέστιο, αυτό θα διαλυθεί στο νερό του ενυδρείου διατηρώντας το Kh και το Ph σε ψηλά επίπεδα, πράγμα που θα μας δυσκολέψει αν θέλουμε να στήσουμε ενυδρείο μαλακού και όξινου νερού. Αντίθετα αν στήνουμε ενυδρείο σκληρού και βασικού νερού, ένα υπόστρωμα με ασβέστιο θα μας διευκολύνει να διατηρήσουμε το Kh και το Ph στα επιθυμητά ψηλά επίπεδα. Καλή λύση για να εξασφαλίσουμε ότι το χαλίκι δεν περιέχει ασβέστιο είναι η επιλογή χαλαζιακού υλικού που είναι τελείως ουδέτερο.

Το χρώμα του υποστρώματος, αν και έως ένα σημείο είναι θέμα προσωπικής αισθητικής, δεν θα πρέπει να είναι τελείως άσπρο ή σε πολύ έντονα χρώματα (ροζ, γαλάζιο, κόκκινο, φούξια, κίτρινο κλπ), ειδικά αν το ενυδρείο είναι πολύ φωτεινό με λίγα φυτά, ο λόγος είναι ότι πολλά είδη ψαριών στρεσάρονται όταν ανακλάται πολύ φώς από κάτω προς τα πάνω, όπως και από τα πολύ έντονα χρώματα που δεν τα αφήνουν να ηρεμήσουν. Ακόμα όμως και αν κάποια ψάρια ανέχονται τα πολύ έντονα χρώματα πυθμένα, θεωρείται δύσκολο να δημιουργήσει κανείς αρμονικό τοπίο με βάση τέτοια υπερβολή.

Για να υπολογίσετε το ύψος του υποστρώματος θα πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν το είδος του υλικού και την ύπαρξη ή όχι φυτών. Για το χαλίκι προτείνεται ύψος από 3-8 εκατοστά, ενώ αν υπάρχουν φυτά, καλύτερα από 6-8. Στην περίπτωση της άμμου, λόγω των ιδιοτήτων της που αναφέρθηκαν, καλύτερα να μην ξεπερνάει τα 6 εκατοστά. Αν το ενυδρείο δεν έχει φυτά ή τα φυτά είναι αναριχώμενα, το πάχος ενός υποστρώματος άμμου μπορεί να είναι και ελάχιστο (2-3 εκ).

Για να επιλέξετε το μέγεθος κόκκου του υποστρώματος θα πρέπει να λάβετε κάποια πράγματα υπ’ όψιν:

-Πολύ μεγάλος κόκκος (χοντρό χαλίκι 0.6-2 εκ.) είναι πολύ εύκολο να καθαριστεί με σκούπα βυθού αλλά είναι ακατάλληλο σε περίπτωση που θέλουμε να φυτέψουμε φυτά σε αυτό. Οι ρίζες τους θα είναι δύσκολο να το διαπεράσουν λόγω του βάρους του κόκκου και μεγάλο μέρος των ριζών δεν θα έχει καλή επαφή με το υπόστρωμα, πράγμα που δεν εξυπηρετεί στην καλή υγεία των φυτών. Χονδρόκοκκο χαλίκι προτείνεται σε περίπτωση μεγάλων ψαριών (που δεν σκάβουν όμως) ώστε να γίνεται ευκολότερα το καθάρισμά του από τις πολλές ακαθαρσίες.

-Ενδιάμεσος κόκκος (μεσαίο χαλίκι 0.4-0.6 εκ) δίνει ίσως πιο φυσικό αποτέλεσμα από το χοντρό χαλίκι και κάποια είδη φυτών θα αναπτυχθούν ικανοποιητικά σε αυτό, πάλι όμως δεν θεωρείται ιδανικό υπόστρωμα για φυτά.

-Λεπτός κόκκος (ψιλό χαλίκι 0.2-0.4 εκ) θεωρείται ιδανικός για τον συνδυασμό ευκολίας καθαρισμού, ασφάλειας και καλής ανάπτυξης ριζών στα φυτά. Προτείνεται ως καλύτερη και πιο ασφαλής επιλογή ώστε να μάθει κανείς να φροντίζει τον βυθό ενός ενυδρείου και ταυτόχρονα να απολαμβάνει την καλλιέργεια φυτών σε αυτό.

Μια άλλη κατηγορία υποστρώματος είναι η άμμος. Προσδίδει πολύ φυσικότητα, τα ψάρια βυθού βρίσκουν κάτι άνετο να σκάψουν, δείχνει το ενυδρείο μεγαλύτερο και λόγω του ότι τα φυτά την λατρεύουν μπορεί κανείς (με κάποια προσοχή) να δημιουργήσει πολύ απλά έναν πυκνό υδάτινο κήπο.

Για την άμμο αυτό που θα πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι δεν αναπνέει το ίδιο καλά με το χαλίκι. Αυτό σημαίνει ότι το νερό που περιέχει, μετά από κάποιο βάθος περιέχει πολύ λίγο οξυγόνο. Ο κίνδυνος που υπάρχει είναι να θαφτεί στην άμμο κάποιο νεκρό φυτό ή ψάρι, κάποιοι μικροοργανισμοί που ζουν σε συνθήκες έλλειψης οξυγόνου, θα διασπάσουν την οργανική ουσία και ταυτόχρονα θα παραγάγουν κάποια δηλητηριώδη αέρια, το μεθάνιο και το υδρόθειο. Αν αυτά τα αέρια εμφανιστούν σε μεγάλες ποσότητες μέσα στο νερό, θα προκαλέσουν τη δηλητηρίαση των οργανισμών που φιλοξενούμε.

Παρ’ όλο που ακούγεται επικίνδυνη η χρήση της άμμου, ο κύριος κίνδυνος παρουσιάζεται όταν είμαστε απρόσεκτοι και κατά το ξερίζωμα κάποιου φυτού αφήσουμε μεγάλο μέρος των ριζών του θαμμένο, επίσης είναι επικίνδυνο όταν δεν δώσουμε σημασία σε περίπτωση που χαθεί κάποιο σχετικά μεγαλόσωμο ψάρι το οποίο μπορεί να έχει θαφτεί. Αν μείνει αρκετή ποσότητα ριζών θαμμένη κατά το ξερίζωμα, απλά βγάζουμε έξω από την άμμο όση περισσότερη μπορούμε. Αν πάλι παρατηρήσουμε ότι από κάποιο σημείο του υποστρώματος βγαίνουν συνεχώς φυσαλίδες, τότε αυξάνουμε την οξυγόνωση του ενυδρείου και σκάβουμε λίγο το σημείο ανά διαστήματα (όχι όλο μαζί απότομα), μέχρι να έρθει το υλικό στο πάνω μέρος όπου και θα σταματήσει η παραγωγή αερίων. Αν στο ενυδρείο υπάρχουν ξύλα ως διακοσμητικά, προτιμήστε να μην τα θάψετε πολύ καθώς μπορεί να περιέχουν και αυτά ενεργή οργανική ουσία. Κατά την επιλογή της άμμου προσέξτε να είναι χαλαζιακή, αν πρόκειται για ενυδρείο μαλακού και όξινου νερού, και ο κόκκος της να είναι εγγυημένα ομοιογενής (όχι αμμοχάλικο ανάμεικτο λόγω κακής οξυγόνωσης).

Η άμμος είναι επίσης λίγο πιο δύσκολη στο καθάρισμά της με σκούπα βυθού καθώς είναι ελαφριά και παρασύρεται μαζί με το νερό. Αυτό έρχεται να αντισταθμιστεί με την ιδιότητα που έχει να διατηρείται από μόνη της σχετικά καθαρή. Οι μικροοργανισμοί που αναπτύσσονται στα ανώτερα στρώματα ενός ώριμου βυθού με άμμο, διασπούν τις ακαθαρσίες μετατρέποντάς τις σε λίπασμα που απορροφούν τα φυτά από τις ρίζες τους. Επίσης οι μικροί πόροι της άμμου δεν επιτρέπουν σε μεγάλα σωματίδια να περάσουν μέσα σε αυτή. Όπως βλέπουμε, τα τελευταία καθιστούν μη αναγκαστική την χρήση σκούπας βυθού σε ενυδρείο με άμμο και αρκετά φυτά.

Προσωπικά προτείνω την άμμο ως πολύ καλό υλικό πυθμένα αλλά αν δεν νιώθετε έτοιμοι να τηρήσετε τους παραπάνω κανόνες καλύτερα επιλέξτε ένα λεπτό χαλίκι όπου θα σας προσφέρει παρόμοια οφέλη χωρίς κανέναν κίνδυνο.

Για ενυδρείο με σκληρό και βασικό νερό μπορεί να επιλεγεί και άμμος θαλασσής είτε από το εμπόριο είτε από παραλία. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να είστε πολύ προσεκτικοί να μην υπάρχουν ρύποι και κυρίως πετρέλαια στην παραλία. Η άμμος θα πρέπει πριν μπει στο ενυδρείο να πλυθεί πολύ καλά με καυτό νερό μέχρι να μην μυρίζει ή να αφρίζει. Η άμμος θαλασσής θα διατηρήσει το Ph και τις σκληρότητες σε σταθερά ψηλά επίπεδα. Το χρώμα της άμμου μπορεί να είναι χρυσαφί, λευκό, μπεζ, γκρι κλπ.

Ένα ακόμα υλικό για χρήση υποστρώματος σε ενυδρείο σκληρού και βασικού νερού είναι ο αραγωνίτης. Είναι ουσιαστικά θρυμματισμένο κοράλλι, πωλείται σε ενυδρειακά καταστήματα και έχει πολύ καλή ικανότητα να εμπλουτίζει το νερό με ασβέστιο διατηρώντας το σκληρό και βασικό. Μπορεί να αναμιχθεί σε μικρή ποσότητα με άμμο θαλάσσης.

Υπόστρωμα για φυτά

Αν ξεκινάτε ένα ενυδρείο με πολλά φυτά, θα σας βοηθήσει πολύ η χρήση ειδικού εμπλουτισμένου υποστρώματος για φυτά. Είναι ένα μίγμα άμμου και λιπασμάτων το οποίοι θα προσφέρει για περίπου 6 μήνες τα θρεπτικά στοιχεία που χρειάζονται τα φυτά σας για την πρώτη περίοδο προσαρμογής και ανάπτυξης. Τοποθετείται κατά το στήσιμο του ενυδρείου, χωρίς να πλυθεί, στην περιοχή του ενυδρείου που θα φυτευτεί. Από πάνω προσθέτουμε το απλό υπόστρωμα βυθού (χαλίκι).

Ο περιορισμένος χρόνος ζωής του υλικού είναι δεδομένος (6 μήνες ανάλογα με την ποσότητα φυτών) αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μετά θα πρέπει να ξηλώσετε όλο το ενυδρείο και να το αντικαταστήσετε με νέο, αρκεί να προσθέτεται κατά καιρούς ταμπλέτες βυθού για φυτά στα είδη με περισσότερες απαιτήσεις υποστρώματος.

Βεβαιωθείτε ότι κατά τις επεμβάσεις σας στο ενυδρείο δεν διαταράσσεται πολύ τον βυθό αφού έτσι το υπόστρωμα για τα φυτά θα διαλυθεί στο νερό και τότε κινδυνεύετε να αναπτυχθεί άλγη. Επίσης δεν προτείνεται η χρήση υποστρώματος σε ενυδρείο με ψάρια που σκάβουν ακριβώς για τον λόγο που αναφέρθηκε. Τέλος, μην συνδυάσετε άμμο με υπόστρωμα για φυτά αφού τα ανακατευτούν τα διάφορα μεγέθη κόκκων προκαλώντας φαινόμενα πολύ χαμηλής συγκέντρωσης οξυγόνου στον βυθό.

Ανανεώσιμο Υπόστρωμα για φυτά.

Ένα σχετικά νέο προϊόν είναι ο φλουρίτης. Πρόκειται για κάποιο ορυκτό υλικό σε μορφή τριμμένου βράχου με κόκκο κοντά στα 0.4 εκ και χρώμα καφέ ή μαύρο. Είναι ένα φυσικό προϊόν που έχει την ιδιότητα να δεσμεύει στην επιφάνειά του θρεπτικά συστατικά και να τα απελευθερώνει όταν μια ρίζα προσκολληθεί σε αυτό. Έχει δηλαδή τις ιδιότητες του εμπλουτισμένου υποστρώματος για φυτά αλλά πριν χρησιμοποιηθεί πλένεται και η διάρκεια ζωής του δεν είναι περιορισμένη. Μπορεί να εμπλουτιστεί ξανά μετά από την εξάντληση των θρεπτικών βυθίζοντας σε αυτό τις ταμπλέτες βυθού για φυτά που προτείνει η ίδια εταιρία.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Θερμόμετρο

Υπάρχουν δυο είδη θερμομέτρων, τα απλά γυάλινα οινοπνεύματος και τα ψηφιακά.

Τα γυάλινα οινοπνεύματος είναι σαν τα κανονικά ιατρικά απλά περιέχουν οινόπνευμα αντί για υδράργυρο για να μην δηλητηριαστείτε εσείς και τα ψάρια σας σε περίπτωση που σπάσει (ο υδράργυρος είναι δηλητηριώδης) καθώς και γιατί τα θερμόμετρα υδραργύρου μετρούν την μέγιστη θερμοκρασία και για να πέσουν σε χαμηλότερη ένδειξη πρέπει να τα τινάξουμε. Οι διαφορές μεταξύ των διαφόρων θερμομέτρων οινοπνεύματος είναι η ακρίβεια μέτρησης, όσο μακρύτερα είναι τόσο πιο αναλυτική και η κλίμακά τους.

Τα ψηφιακά θερμόμετρα είναι μια μικρή ηλεκτρονική συσκευή που λειτουργεί με μπαταρίες, είτε βυθίζεται ολόκληρο στο ενυδρείο, είτε βυθίζεται μόνο ένα καλώδιο με τον αισθητήρα και η συσκευή μένει έξω.

Το ψηφιακό θερμόμετρο θεωρείται πιο αξιόπιστος τρόπος μέτρησης της θερμοκρασίας αφού τα θερμόμετρα οινοπνεύματος μπορεί να έχουν απόκλιση έως και 2 βαθμούς Κελσίου. Αν έχετε ποτέ την ευκαιρία συγκρίνετε την τιμή των γυάλινων θερμομέτρων σας με κάποιο ψηφιακό για να μάθετε αν και πόση απόκλιση έχουν.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Αεραντλία

Σε κάποιες περιπτώσεις όπως για τη λειτουργία κάποιου φίλτρου τύπου «σωλήνα και σφουγγαράκι», ή για επιπλέον οξυγόνωση ή για διακοσμητικούς λόγους, σε περίπτωση που τα ψάρια δεν ενοχλούνται για να έχουμε το εφέ των φυσαλίδων, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αεραντλία.

Είναι μια συσκευή που βρίσκεται έξω από το ενυδρείο, αντλεί αέρα από τον χώρο που βρίσκεται και τον κατευθύνει με έναν λεπτό σωλήνα μέσα στο ενυδρείο. Σε ένα σημείο του σωλήνα έξω από το νερό, παρεμβάλλεται η ανεπίστροφη βαλβίδα. Αυτή είναι μια μικρή πλαστική ή μεταλλική βαλβίδα που σε περίπτωση διακοπής λειτουργίας της συσκευής, δεν θα επιτρέψει στο νερό να περάσει μέσα από το σωληνάκι και να φτάσει στη συσκευή.

Στην άκρη του λεπτού σωλήνα προσαρμόζουμε την αερόπετρα, είναι ξύλινη ή «πέτρινη» και διασπά τον αέρα σε μικρές φυσαλίδες. Όσο πιο μικροί είναι οι πόροι της αερόπετρας, τόσο λεπτότερες και οι φυσαλίδες. Τους μικρότερους πόρους έχουν οι ξύλινες αερόπετρες που βγάζουν τον αέρα λεπτό σαν σύννεφο αλλά χρειάζονται αρκετά ισχυρότερη αεραντλία από τις «πέτρινες» αερόπετρες λόγω της αντίστασης που παρουσιάζουν οι μικροί τους πόροι. Οι διαφορές αεραντλίες, χαρακτηρίζονται από την δύναμή τους και τον θόρυβο που παράγουν.

Γενικά όσο μεγαλύτερη και ισχυρότερη είναι μια αεραντλία, τόσο πιο πολύ αυξάνεται και ο θόρυβος, κάποιες εταιρίες όμως έχουν κατασκευάσει πολύ δυνατές και πολύ αθόρυβες αεραντλίες.

Πέρα από τις συμβατικές αεραντλίες, υπάρχουν και κάποιες πλήρως βυθιζόμενες αντλίες που αντλούν αέρα και τον κατευθύνουν στο ενυδρείο.

Αυτές είναι είτε αντλίες εσωτερικών φίλτρων που διαθέτουν σύστημα venturi είτε κάποιες αντλίες που τοποθετούνται στο ενυδρείο ανεξάρτητα και με ένα σωληνάκι που κατευθύνουν έξω από το ενυδρείο, αντλούν αέρα και τον διαλύουν στο νερό με την προπέλα τους παράγοντας φυσαλίδες. Το τελευταίο είδος αντλιών διαθέτει πολλές φορές και κάποιο διακοσμητικό υποβρύχιο φως ώστε οι φυσαλίδες να φαίνονται και το βράδυ.