Στήνοντας ένα ενυδρείο από το μηδέν

[Χρήστος]

 

Στήνοντας ένα ενυδρείο από το μηδέν

 

 

Το άρθρο αυτό δεν στοχεύει στην επίλυση όλων των αποριών, και προβλημάτων που αφορούν το χόμπι μας. Ο στόχος του είναι να  δώσει στον νέο χομπιστα μια ορθή βάση εκκίνησης  και έναν σωστό μπούσουλα χωρίς να χρειάζεται να διαβάσει μεγάλα και επιστημονικά κείμενα που ίσως τον κουράσουν και τον αποτρέψουν από το χόμπι. Οποιαδήποτε απορία σας δημιουργηθεί και για περαιτέρω πληροφορίες θα χαρούμενα να σας απαντήσουμε μέσα στο φόρουμ, μην διαστίζεται να ρωτήσετε οτιδήποτε.

Το άρθρο θα ενημερώνεται κατά διαστήματα εφόσον προκύψει ανάγκη

Θα αναγράφεται η ημερομηνία ενημέρωσης στα επί μέρους τμήματα

 

Επιλέξτε ένα απο τα παρακάτω θέματα που σας ενδιαφέρει και πατήστε πάνω ή διαβάστε τα όλα με την σειρά.

Κριτήρια επιλογής ενυδρείου και τοποθέτηση. Ενημερώθηκε στις 1/3/2021

Βασικές αρχές αγοράς ενυδρείου, τοποθέτησης ενυδρείου, αγορά ψαριών, και άλλες χρήσιμες πληροφορίες.

 

Στρώσιμο ενυδρείου (Ο κύκλος του αζώτου). Ενημερώθηκε στις 1/3/2021

1. Στρώσιμο με ειδικά σκευάσματα Ενημερώθηκε στις 1/3/2021

2. Στρώσιμο με μπόλι Ενημερώθηκε στις 3/3/2021

3. Στρώσιμο με αμμωνία Ενημερώθηκε στις 1/3/2021

4. Στρώσιμο με τροφή Ενημερώθηκε στις 3/3/2021

5. Ανορθόδοξοι τρόποι στρωσίματος

 

Ο βυθός του ενυδρείου. 

Άμμος, Χαλίκι, soil (επεξεργασμένο χώμα).

 

Ο φωτισμός του ενυδρείου. 

α) Ενυδρείο με φυτά

β) Ενυδρείο χωρίς φυτά

 

Διακόσμηση ενυδρείου. 

Ξύλα, πέτρες, φύλλα, και τεχνητά διακοσμητικά

 

Λίγα λόγια για την λίπανση των φυτών.  Ενημερώθηκε στις 3/3/2021

ΝΟ3, CO2, Μακροστοιχεία - Ιχνοστοιχεία

 

Αλλαγές νερού. 

πόσο και κάθε πότε

 

 

Παρελκόμενα του ενυδρείου

Φίλτρο Ενημερώθηκε στις 8/3/2021

Θέρμανση/Ψύξη Ενημερώθηκε στις 3/3/2021

Αντίστροφή όσμωση Ενημερώθηκε στις 2/3/2021

Σύστημα διοξειδίου και Diy κατασκευές Ενημερώθηκε στις 2/3/2021

Αεραντλία. Ενημερώθηκε στις 2/3/2021

 

 -------------------------------------------------------------------------------

 

 

[Χρήστος]

Κριτήρια επιλογής ενυδρείου και τοποθέτηση.

Θα ήταν το πρώτο που θα έπρεπε να πράξει κάθε χομπίστας αλλά λόγω άγνοιας τις περισσότερες φορές έρχεται σε δεύτερη μοίρα γιατί οι περισσότεροι χομπιστες πρώτα έχουν ένα ενυδρείο στην κατοχή τους (συνήθως μικρό) και μετά έρχονται τα υπόλοιπα.

Στην περίπτωση που κάποιος θέλει να πάρει ένα νέο ενυδρείο είτε εξ αρχής, είτε γιατί θέλει να αντικαταστήσει το μικρό ενυδρείο του πρέπει να σκεφτεί τα παρακάτω.

 

α) Διαθεσιμότητα χώρου ανάλογα με το μέγεθος του ενυδρείου

Όπου και να το τοποθετήσετε, στο σπίτι, στο γραφείο, ή οπουδήποτε αλλού πρέπει να υπάρχει ο χώρος ώστε το ενυδρείο να μπορεί να συντηρείται άνετα και να είναι ασφαλές το έπιπλο ή το πάτωμα που θα το στηρίξει.

 

β) Τοποθεσία και θερμοκρασία περιβάλλοντος

Όχι δίπλα σε καλοριφέρ, όχι στο παράθυρο όπου το χτυπάει ήλιος, όχι σε μέρη όπου το χειμώνα πέφτει πολύ η θερμοκρασία ή το καλοκαίρι ανεβαίνει στα ύψη, όχι σε χώρους εργασίας όπου υπάρχει επιβάρυνση της ατμόσφαιρας με διάφορες ουσίες, πχ θερμοκήπια όπου ραντίζονται, βαφεία αυτοκινήτων κτλ.

 

γ) Επιλογή ενυδρείου.

Αφού ξεκαθαρίσαμε το θέμα του χώρου θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε και το μέγεθος του ενυδρείου το οποίο εξαρτάται πρώτον, από τα έξοδα συντήρησης δευτέρον,  από τα ψάρια που σκοπεύουμε να βάλουμε και τρίτον από το αν είναι φυτεμένο ή όχι. Με απλά λόγια όσο μεγαλύτερο το ενυδρείο τόσο περισσότερα είδη ψαριών μπορούμε να βάλουμε ενώ τα έξοδα συντήρησης ανεβαίνουν. Επίσης τα έξοδα συντήρησης ανεβαίνουν και από το είδος του ενυδρείου που θα φτιάξουμε. Παράδειγμα  αν έχουμε τροπικό ενυδρείο όπου πρέπει να θερμαίνουμε το νερό, αν έχουμε φυτά όπου θα πρέπει να έχουμε και τον ανάλογο φωτισμό, λίπασμα και άλλα παρελκόμενα πάντα ανάλογα με την δυσκολία των φυτών.

 

Το νερό του ενυδρείου

Συνήθως στην πρώτη φάση αυτά που μας ενδιαφέρουν είναι οι βασικές παράμετροί του νερού, Ph, Kh, Gh. Από αυτές τις τρεις παραμέτρους εξαρτάται το τι ψάρια θα βάλουμε στο ενυδρείο μας.

Εδώ τώρα έχουμε δύο επιλογές, ή φτιάχνουμε το νερό του ενυδρείου μόνοι μας χρησιμοποιώντας αντίστροφη όσμωση, η αρκούμαστε στο νερό που μας δίνει το δίκτυο.

Στην πρώτη περίπτωση οι επιλογές των ψαριών είναι σχεδόν απεριόριστες, γιατί μπορούμε να φτιάξουμε ότι νερό χρειάζονται τα ψάρια που σκοπεύουμε να βάλουμε .

Στην δεύτερη περίπτωση οι επιλογές στενεύουν  και τα ψάρια που θα μπορούσαμε να βάλουμε στο ενυδρείο εξαρτώνται από το νερό που μας δίνει το δίκτυο νερού.

Αν επιλέξουμε την δεύτερη περίπτωση δηλαδή να βάλουμε ψάρια με βάση το νερό του δικτύου μας θα πρέπει προτού προβούμε σε οποιαδήποτε κίνηση να ελέγξουμε το νερό του δικτύου μας αγοράζοντας τεστ νερού Ph,  υγρό όχι στικς, είναι μια απαραίτητη αγορά για κάθε νέο στο χόμπι.

 

Επιλογή ψαριών.

Με βάση το νερό που έχουμε αλλά και το μέγεθος του ενυδρείου που έχουμε ή θα έχουμε, επιλέγουμε και τα ψάρια.

Η επιλογή των ψαριών μερικές φορές είναι ένα δύσκολο θέμα και χρειάζεται να δώσουμε χρόνο στον εαυτό μας ώστε να κάνουμε τη σωστή επιλογή με βάση τα παραπάνω κριτήρια συν το προσωπικό μας γούστο. Εδώ ο κάθε χομπίστας θα πρέπει να μπει στον κόπο είτε να διαβάσει τα διάφορα προφίλ από τα ψάρια είτε να ζητήσει βοήθεια μέσα στο forum από τους πιο έμπειρους χομπίστες.

Πριν την αγορά των ψαριών πρέπει απαραιτήτως να έχουμε προμηθευτή τα εξής υγρά τεστ. Ph, Kh, Gh, ΝΗ3/4, ΝΟ2, ΝΟ3 Αυτά είναι απαραίτητα τεστ για κάθε νέο χομπίστα.

 

Για αυτούς που δεν γνωρίζουν το Ph, Kh, Gh, ΝΗ3/4, ΝΟ2, ΝΟ3

Πολύ συνοπτικά το pH αποτελεί το μέτρο οξύτητας ή αλκαλικότητας του νερού. Το Ph 7 είναι ουδέτερο, και ότι είναι κάτω από 7 είναι όξινο ότι είναι πάνω από 7 είναι αλκαλικό.

Το Gh είναι η Ολική σκληρότητα του νερού, δηλαδή η συγκέντρωση όλων των διαλυμένων αλάτων στο νερό.

Το Kh είναι η ανθρακική σκληρότητα του νερού.

Τώρα αν αναρωτιέται κανείς γιατί είναι τόσο σημαντικές αυτές οι τρεις παράμετροι, η απάντηση είναι απλή.  Τα ψάρια στη φύση από τον τόπο το οποίο προέρχονται έχουν προσαρμόσει τον οργανισμό τους στο το νερό που ζουν.  Αν τα μεταφέρουμε σε ένα τελείως διαφορετικό νερό με τελείως διαφορετικό Ph, Kh, Gh το λιγότερο που θα πάθουν θα είναι κάποια βλάβη με μείωση στο προσδόκιμο ζωής τους.

Σε δεύτερη φάση οι παράμετροι που θα δούμε μπροστά μας είναι το ΝΗ3/4, ΝΟ2, ΝΟ3.

Από την στιγμή που βάλουμε μέσα στο ενυδρείο ψάρια αποβάλουν ρύπους με αποτέλεσμα να ανεβαίνει το ΝΗ. Σε ένα σωστά στρωμένο ενυδρείο το ΝΗ μετατρέπεται σε ΝΟ2 και μετά σε ΝΟ3.

Το ΝΗ και το ΝΟ2 πάνω απο κάποιες συγκεντρώσεις είναι βλαβερό έως θανατηφόρο για τα ψάρια, ενώ το ΝΟ3 είναι ακίνδυνο και σπάνια γίνεται βλαβερό, μόνο εάν ανέβει πάρα πολύ κάτι που πολλή σπάνια συμβαίνει και αυτό σε πλήρες παραμελημένα ενυδρεία .

 

 

Διακόσμηση και στήσιμο του ενυδρείου.

Η διακόσμηση και το στήσιμο του ενυδρείου είναι και αυτό ένας σημαντικός παράγοντας στην διατήρηση των ψαριών μας. Αν τα ψάρια που φιλοξενούμε δεν αισθάνονται άνετα τότε στρεσάρονται, χάνουν το χρώμα τους, τρώνε λιγότερο και γενικά αδυνατεί το ανοσοποιητικό τους σύστημα με αποτέλεσμα να είναι επιρρεπή σε ασθένειες. Πρώτα από όλα πρέπει να αποφεύγουμε διάφορα αιχμηρά αντικείμενα τα οποία θα μπορούσαν να τραυματίσουν τα ψάρια μας, αποφεύγουμε διάφορα πλαστικά αμφιλεγόμενης ποιότητας και μάρκας τα οποία θα μπορούσαν να αποβάλουν διάφορες βλαβερές ουσίες στο ενυδρείο. Γενικά προσπαθούμε να στήσουμε το ενυδρείο μας με φυσικά διακοσμητικά και όχι με τεχνητά, όπως πέτρες, διάφορες ρίζες, διάφορα ξύλα, φύλλα, φυσικό χαλίκι ή άμμο.

 

Το πώς θα στήσουμε στην τελική το ενυδρείο μας εξαρτάται από τα ψάρια που θα φιλοξενήσουμε, την προσωπική μας φαντασία και αισθητική. Κάποια θέλουνε πολύ χώρο κολύμβησης κάποια λιγότερο, κάποια θέλουν μέτρια βλάστηση σε φυτά κάποια πολύ περισσότερη, κάποια χρειάζονται ακόμα και σπηλιές για να κρύβονται ενώ κάποια άλλα αδιαφορούν για την ύπαρξη τους, κ.ο.κ.  Αν δεν είστε σίγουροι πώς πρέπει να διαμορφώσετε το ενυδρείο σας ρωτήστε μας για να σας βοηθήσουμε να έχετε ένα σωστά στημένο ενυδρείο.

 

Από την στιγμή που καταλήξατε στο ενυδρείο και πλέον το έχετε τοποθετήσει στον κατάλληλο χώρο θα πρέπει να στρωθεί προτού δεχτεί τα ψάρια.

[Χρήστος]

Στρώσιμο ενυδρείου

Από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα του χόμπι είναι το στρώσιμο του ενυδρείου, πολλές απόψεις και πολλές φορές αντικρουόμενες.

 Τι είναι το στρώσιμο του ενυδρείου, το στρώσιμο του ενυδρείου, με απλά λόγια είναι να γίνει το ενυδρείο βιολογικά κατάλληλο ώστε να μπορέσει να φιλοξενήσει μέσα τα ψάρια. Αυτό για να γίνει πρέπει να δημιουργηθεί μία πληθώρα από βακτήρια τα οποία είναι σε θέση να διασπάσουν τις βλαβερές ουσίες για τα ψάρια σε μη βλαβερές.

 

Το κύριος και βασικότερο τμήμα του στρωσίματος είναι ο κύκλος του αζώτου όπως φαίνεται στην  εικόνα.

 

Φάση πρώτη: 

Τα  ψάρια με τα εκκρίματα και την αναπνοή τους αποβάλουν αμμωνία (ΝΗ3) όπως και τα φυτά τα οποία βρίσκονται σε αποσύνθεση.

 

Φάση δεύτερη:

Ανάλογα με το Ph του ενυδρείου μας ένα τμήμα απο την αμμωνία (ΝΗ3) μετατρέπεται μερικος σε  αμμώνιο (ΝΗ4),  και το άλλο τμήμα παραμένει ως αμμωνία (ΝΗ3)  και οι δυο ενωσεις  είναι δηλητήριο για τα ψάρια μας.

 

Φάση τρίτη:

Η Αμμωνία (ΝΗ3) με την σειρά της είναι τροφή για τα νίτροποιητικά βακτήρια τα οποία  διασπούν την αμμωνία (ΝΗ3)  σε νιτρώδη άλατα (ΝΟ2) όπου και αυτά είναι δηλητήριο για τα ψάρια μας.

 

Φάση τέταρτη:

Τα νιτρώδη άλατα (ΝΟ2) είναι τροφή για τα λεγόμενα απονίτροποιητικά βακτήρια τα οποία μετατρέπουν τα νιτρώδη άλατα(ΝΟ2) σε σχετικά ακίνδυνα* νιτρικά άλατα (ΝΟ3).

*καλώ θα είναι να μην αφήσουμε να ανέβουν τα ΝΟ3 πάνω απο 50

 

Φάση πέμπτη:

Στην φύση τα νιτρικά άλατα μπορούν να διασπαστούν από μία διαδικασία σε άζωτο και οξυγόνο και αυτός είναι ο φυσικός κύκλος του αζώτου. Στο ενυδρείο όμως αυτή η τελευταία φάση δεν συμβαίνει η συμβαίνει σε πάρα πολύ μικρό βαθμό, έτσι για να μειώσουμε την συσσώρευση το νιτρικών αλάτων(ΝΟ3) στο ενυδρείο μας θα πρέπει να κάνουμε αλλαγές νερού. Σε ενυδρεία που έχουνε μέσα φυτά ένα μεγάλο ποσοστό ή και ολόκληρο μερικές φορές τα νιτρικά άλατα (ΝΟ3) απορροφούνται από τα φυτά. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να κάνουμε αλλαγές νερού οι οποίες έχουν άλλα θετικά και δεν είναι τώρα του παρόντος.

Παρακάτω θα δούμε τους διαφορετικούς τρόπους στρωσίματος.

[Χρήστος]

1. Στρώσιμο με ειδικά σκευάσματα

 

Όπως είναι γνωστό, η επιστήμη προχώρα σε όλους τους τομής. Έτσι και στον ενυδρειακό τομέα έχουν εξελιχτεί τα πράγματα πολύ. Τα έτοιμα σκευάσματα αν και έκαναν την εμφάνισή τους νωρίς περίπου 1998,  στην ελληνική αγορά ήρθαν πολύ αργότερα. Μέσα σε αυτά τα χρόνια εξελίχθηκαν και βελτιώθηκαν πάρα πολύ.

Τα σκευάσματα αυτά περιέχουν μια ποικιλία νιτροποιητικών και απονιτροποιητικων βακτηρίων όπου ενεργοποιούνται άμεσα ή  σε σύντομο χρονικό διάστημα (ανάλογα με το είδος) μόλις έρθουν σε επαφή με το νερό. Επίσης περιέχουν και διάφορα ένζυμα, αλλά και άλλα χρήσιμα βακτήρια που μπορούν να αποσυνθέτουν την τροφή και τα περιττώματα των ψαριών.

Παρόλο την εξέλιξη των συγκεκριμένων σκευασμάτων πολλοί είναι οι χομπίστες που δεν τα εμπιστεύονται ή  τα εμπιστεύτηκαν και είχαν προβλήματα η και απώλειες ψαριών. 

Εμείς δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν τα προβλήματα αυτά οφείλονταν σε αστοχία των σκευασμάτων, σε κακή αποθήκευση, η σε λάθος χρήση.

Επίσης δεν είναι λίγοι και αυτοί που τα χρησιμοποίησαν με επιτυχία.

 

Ας δούμε τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουμε.

 

α) Χρήση αντιχλώριου

Πριν από την χρήση των σκευασμάτων οι περισσότερες εταιρίες προτείνουν να προηγηθεί η χρήση ενός αντιχλώριου. Αυτό έχει σαν στόχο την εξουδετέρωση των επιβλαβών ουσιών που θα μπορούσαν να βλάψουν τα βακτήρια.

 

β) Ακολουθήστε επακριβώς της οδηγίες χρήσης των σκευασμάτων.*

Τα έτοιμα βακτήρια απο την στιγμή που έρθουν σε επαφή με το νερό ενεργοποιούνται άμεσα και ψάχνουν για τροφή ή οποία μπορεί να τους δοθεί μόνο απο τα ψάρια. Αν δεν βάλουμε άμεσα τροφή δηλαδή ψάρια τα βακτήρια αρχίζουν να νεκρώνονται και αν βάλουμε ψάρια μετά απο 48 ώρες πιθανών να έχουν μειωθεί τα βακτήρια σε βαθμό που να μην επαρκούν πλέον ώστε να εισάγουμε ψάρια στο ενυδρείο μας.

Πολλοί αντί για ψάρια βάζουν τροφή ψαριών ώστε να έχουν τα βακτήρια τροφή. Αν και τα σκευάσματα περιέχουν ένζυμα  που διασπούν την τροφή παρόλο αυτά είναι μια διαδικασία που θέλει χρόνο και έως ότου διασπαστεί η τροφή σε τροφή για τα βακτήρια αυτά θα έχουν μειωθεί και θα είναι ανεπαρκές για την εισαγωγή των ψαριών.

Πιστεύω πως είναι κατανοητό γιατί πρέπει να μπουν άμεσα τα ψάρια στο ενυδρείο μας.

 

*σε πολλά σκευάσματα δεν γίνετε αναφορά για το μέγεθος ή για τον αριθμό ψαριών που πρόκειται να μπουν στο ενυδρείο για αυτό προτείνουμε τα παρακάτω.

Δεν βάζουμε όλα τα ψάρια με μιας στο ενυδρείο. Τοποθετήστε στην αρχή ένα μικρό αριθμο ψαριών. Ένας καλός μπούσουλας είναι να βάλουμε το 1/4 των ψαριών απο το τελικο αριθμό που θα φιλοξενήσει το ενυδρείο μας. Στην περίπτωση που προσθέσουμε περισσότερα ψάρια τα βακτήρια δεν θα  επαρκούν οπότε θα έχουμε αύξηση των βλαβερών παραμέτρων με ενδεχομένως δυσάρεστα αποτελέσματα. Στην περίπτωση που βάλουμε λίγα ψάρια δεν θα αξιοποιήσουμε όλα τα βακτήρια και ένα μέρος τους θα χαθεί.

Μετά απο 5-6 μέρες τοποθετούμε το 2/4, κοκ. Ο τελικός αριθμός των ψαριών θα πρέπει να έχει τοποθετηθεί σε περίπου  20 μέρες.

Επίσης βασική προϋπόθεση είναι πως κάναμε σωστή μελέτη για τον αριθμό και το μέγεθος των ψαριών που μπορεί να δεχτεί το ενυδρείο.

 

γ) Δεν συνδυάζουμε διαφορετικούς τρόπους στρωσίματος

Αυτό θα έχει πάντοτε αρνητικές επιπτώσεις εκτός και αν είμαστε πολύ καλή γνωστές της χειμειας και της βιολογίας όπου εκεί μπορούμε να κάνουμε της αλχημείες μας, αλλά επ΄ ουδενί λόγω αν είμαστε αρχάριοι. Το ρίσκο να νεκρώσουμε τα βακτήρια η να μην είναι ο πληθυσμός τους επαρκής  είναι μεγάλο.

ε) Δεν κάνουμε της πρώτες μέρες αλλαγές νερού

Στην αρχή θέλουμε μια συνεχή ροή τροφής από τα ψάρια προς τα βακτήρια, για αυτό δεν κάνουμε αλλαγή νερού εκτός και αν ανέβουν η τιμές των ΝΗ και του ΝΟ2.  Συνήθως η πρώτη αλλαγή νερού γίνεται στις 10-15 μέρες 20-30%.

 

στ) Μετρήσεις του ΝΗ3/NH4, ΝΟ2

Υπάρχει ένα ρητό που λέει η εμπιστοσύνη είναι καλή ο έλεγχος όμως καλύτερος.

Για αυτό μετά απο δυο μέρες κάνουμε μια προληπτική μέτρηση των ΝΗ3/NH4 (αμμωνια, αμμωνιο) και ΝΟ2. την επόμενη μέτρηση την κάνουμε το αργότερο μια μέρα προτού τοποθετηθούν τα νέα ψάρια για να δούμε ότι όλα είναι εντάξει. Επαναλαμβάνουμε της μετρήσεις πάντοτε μια μέρα προτού βάλουμε ψάρια και μια δυο μέρες μετά απο την εισαγωγή ψαριών. Να επισημάνουμε πως αυτές είναι οι λιγότερες μετρήσεις που πρέπει να κάνουμε για λόγους ασφαλείας, και φυσικά αν θέλουμε μπορούμε να κάνουμε και παραπάνω μετρήσεις.

[Χρήστος]

2. Στρώσιμο με μπόλι

Το στρώσιμο με μπόλι γίνεται με την εισαγωγή ζωντανών βακτήριων απο ένα ήδη στρωμένο και υγιές ενυδρείο. Η εισαγωγή αυτή γίνεται με την τοποθέτηση ενός μικρού μέρους του υλικού φίλτρανσης απο ένα στρωμένο ενυδρείο πχ 5-10 κομμάτια, siporax η παρόμοια υλικά. Η με τα ιζήματα απο το στρωμένο φίλτρο πχ απο ένα σφουγγάρι παίρνουμε το καφέ ίζημα ζουπώντας το.

Όπως και με τα έτοιμα σκευάσματα, έτσι και εδώ απο την στιγμή που βάλαμε μέσα στο ενυδρείο μας ζωντανά βακτήρια, πρέπει και αυτά να τα ταΐσουμε ακολουθώντας περίπου τα ίδια βήματα με το στρώσιμο με σκευάσματα.

 

Ας δούμε τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουμε.

 

α) Χρήση αντιχλώριου

Πριν από το μπόλιασμα του ενυδρείου μας κάνουμε χρήση ενός αντιχλώριου. Αυτό έχει σαν στόχο την εξουδετέρωση των επιβλαβών ουσιών που θα μπορούσαν να βλάψουν τα βακτήρια.

 

β) Βάζουμε ψάρια στο ενυδρείο αλλά όχι όλα απευθείας

Αμέσως μετά το μπόλιασμα τοποθετήστε τα ψάρια.  Τα βακτήρια, από την στιγμή που μπουν στο νερό, θέλουν άμεσα τροφή, η οποία μπορεί να τους δοθεί μόνο απο τα ψάρια. Αν δεν βάλουμε άμεσα τροφή, δηλαδή ψάρια, τα βακτήρια αρχίζουν να νεκρώνονται και αν βάλουμε ψάρια μετά απο 48 ώρες τα βακτήρια θα έχουν μειωθεί κατά πάρα πολύ και η τοποθέτηση ψαριών δεν συνιστάται.

Στην αρχή τοποθετούμε ένα μικρό αριθμο ψαριών. Ένας καλός μπούσουλας είναι να βάλουμε το 1/4 των ψαριών απο το τελικο αριθμό που θα φιλοξενήσει το ενυδρείο μας. Να διευκρινίσουμε εδώ ότι πάντοτε τα ψάρια που θα μπουν στο ενυδρείο, είτε θα είναι μικρά ή αν είναι στο τελικό τους μέγεθος, θα είναι ανάλογο και το μέγεθος του ενυδρείου, μην διανοηθεί κανείς να βάλει πχ σε 100 λίτρα 2 ενήλικα χρυσόψαρα τελικού μεγέθους. Στην περίπτωση που κάποιος δεν είναι σίγουρος, ας μας ρωτήσει στο φόρουμ.

Αν προσθέσουμε περισσότερα ψάρια απο το 1/4, τα βακτήρια δεν θα  επαρκούν, οπότε θα έχουμε αύξηση των βλαβερών παραμέτρων με ενδεχομένως δυσάρεστα αποτελέσματα. Στην περίπτωση που βάλουμε λίγα ψάρια, δεν θα αξιοποιήσουμε όλα τα βακτήρια και ένα μέρος τους θα χαθεί. Μετά απο 5 μέρες τοποθετούμε το 2/4, κοκ. Ο τελικός αριθμός των ψαριών θα πρέπει να έχει τοποθετηθεί σε περίπου 15 μέρες.

 

γ) Δεν κάνουμε τις πρώτες μέρες αλλαγές νερού και κάνουμε μετρήσεις του ΝΗ3/ΝΗ4, ΝΟ2

Στην αρχή, θέλουμε μια συνεχή ροή τροφής από τα ψάρια προς τα βακτήρια, για αυτό δεν κάνουμε άμεση αλλαγή νερού. Συνήθως, η πρώτη αλλαγή νερού γίνεται στις 10-15 μέρες 20-30%. Προσοχή, αυτός είναι ένας μπούσουλας, πάντοτε ελέγχουμε τις παραμέτρους του νερού  ΝΗ3/4,  ΝΟ2 τις πρώτες 3 μέρες, κάθε μέρα και μετά μέρα παρά μέρα έως την πρώτη αλλαγή νερού.  Σε περίπτωση που ανέβουν, κάνουμε άμεση αλλαγή νερού. Αυτό το κάνουμε για να είμαστε όσο γίνεται ποιο ασφαλείς, οι έμπειροι χομπίστες έχουν τους δικούς τους ρυθμούς και καλό είναι να μην παρασυρόμαστε να τους μιμηθούμε.

 

Η συγκεκριμένη μέθοδος, κατά πολλούς, θεωρείται πως είναι η αρτιότερη και η καλύτερη μέθοδος στρωσίματος. Βέβαια έχει μόνο ένα αρνητικό, πρέπει να είμαστε σίγουροι, ότι το μπόλι που θα πάρουμε, προέρχεται απο ένα υγιές ενυδρείο, χωρίς ασθένειες, ώστε να μην τις μεταφέρουμε στο νέο ενυδρείο.

 

[Χρήστος]

3. Στρώσιμο με αμμωνία

Μην ξεχνάμε να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για το περιβάλλον και τον άτομο μας που απορρέουν απο τα σύμβολα κινδύνου.

 

Είναι ένας αμφιλεγόμενος τρόπος στρωσίματος, που έχει τους υποστηρικτές του, αλλά και αυτούς που τον απορρίπτουν.  Πέρα από της διάφορες απόψεις, αν αποφασίσουμε να στρώσουμε το ενυδρείο μας με αμμωνία, θα πρέπει να αρχίσουμε λίγο τις μαθηματικές πράξεις και λίγο τα πειράματα για να βρούμε την σωστή δόση αμμωνίας που χρειάζεται το ενυδρείο μας.

 

α) Χρήση αντιχλώριου

Πριν από την εισαγωγή της αμμωνίας στο ενυδρείο μας καλό είναι να κάνουμε χρήση ενός αντιχλώριου, δεν είναι όμως απαραίτητο.

 

β) Εύρεση της κατάλληλης δόσης αμμωνίας για το ενυδρείο μας

Φάση πρώτη: Για να στρώσουμε το ενυδρείο μας, θέλουμε αμμωνία και συνήθως την βρίσκουμε σε ποσοστό 6-10% και σπανιότερα σε μεγαλύτερο ποσοστό. Για λόγους ευχρηστίας προτιμήστε το διάλυμα του 6%.

 

Φάση δεύτερη: Στο ενυδρείο μας θέλουμε μια συγκέντρωση αμμωνίας 3-4 και όχι πάνω από 5. Αυτό για να το πετύχουμε, θα πρέπει να υπολογίσουμε το πόσο της αμμωνίας που θα πρέπει να ρίξουμε στο ενυδρείο μας. Π.χ. αν έχουμε ένα διάλυμα αμμωνίας 6%  στα 100 λίτρα προσθέτουμε 5ml από το διάλυμα. Αν έχουμε περισσότερα ή λιγότερα λίτρα ενυδρείου, τότε με την μαθηματική πράξη της απλής μεθόδου των τριών βρίσκουμε τα ml αμμωνίας, που χρειάζεται το ενυδρείο μας.

 

Φάση τρίτη: 5-7 μέρες μετά κάνουμε την πρώτη μέτρηση ΝΗ3/4 και ΝΟ2. Λογικά, θα δούμε μια πτώση της αμμωνίας και εμφάνιση του ΝΟ2. Πλέον κάνουμε μετρήσεις κάθε 2 μέρες και θα πρέπει να διαπιστώνουμε μια συνεχή πτώση της αμμωνίας και αύξηση του ΝΟ2.

Να σημειώσουμε πως δεν αφήνουμε την αμμωνία να πέσει κάτω από 3.

 

Φάση τέταρτη: Συνεχίζουμε τις μετρήσεις και σε κάποια φάση θα δούμε πως αρχίζει η πτώση του ΝΟ2. Μόλις δούμε αυτό, αρχίζουμε τις μετρήσεις του ΝΟ3, ενώ στοχεύουμε να κρατάμε σταθερά την αμμωνία στο 3, προσθέτοντας ελαφρές δόσεις. Δεν χρειάζεται τώρα η αμμωνία να είναι 4-5.

 

Φάση Πέμπτη: Σε κάποια φάση θα δούμε μηδενικά ΝΟ2, εννοείται επειδή ρίχνουμε ακόμη αμμωνία, πως η αμμωνία δεν θα είναι μηδέν. Σε αυτή τη φάση σταματάμε να ρίχνουμε αμμωνία και περιμένουμε 24 ώρες και κάνουμε μετά μέτρηση του ΝΗ3/4 και του ΝΟ2. Αν όλα μας δείχνουν μηδέν, τότε ο κύκλος ολοκληρώθηκε.

 

Φάση έκτη: Μόλις ολοκληρωθεί ο κύκλος του αζώτου, κάνουμε μια γενναία αλλαγή νερού της τάξεως 50-80%. Αν έχουμε έτοιμο νερό σε κάποιο βαρέλι, τότε αμέσως μετά την αλλαγή βάζουμε μέσα τα ψάρια. Αν δεν έχουμε έτοιμο νερό και βάλουμε από το δίκτυο, τότε περιμένουμε 12 ώρες προτού βάλουμε τα ψάρια μέσα στο ενυδρείο. Αν είναι τα ψάρια να τα βάλουμε μετά από 24 ώρες, ρίχνουμε μέσα στο ενυδρείο πολύ λίγο αμμωνία για να συντηρήσουμε τα βακτήρια.

Όλη αυτή η διαδικασία κρατά περίπου ένα μήνα, εφόσον το ενυδρείο μας έχει σταθερή θερμοκρασία 24-26 βαθμούς.

[Χρήστος]

4. Στρώσιμο με τροφή

Το σκεπτικό είναι να ρίχνουμε τροφή στο ενυδρείο, ώστε να ενεργοποιήσουμε και να αυξήσουμε τον πληθυσμό των ωφέλιμων βακτηρίων στο ενυδρείο μας.

Ο χρόνος στρωσίματος μπορεί να κρατήσει από 20 έως 40 μέρες. Ο λόγος που δεν είναι σταθερές οι μέρες στρωσίματος είναι ότι δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε πόσο τροφή θα ρίξουμε στο ενυδρείο μας και με τι ρυθμούς θα αυξάνουμε τις δόσεις. Υπάρχει ο κίνδυνος να μην είναι επαρκής ο πληθυσμός των βακτηρίων και ας έχει στρώσει το ενυδρείο μας. Μερικές φορές, οι χομπιστες για να είναι σίγουροι, ότι ο πληθυσμός των βακτηρίων θα είναι επαρκής, ρίχνουν υπερβολική ποσότητα τροφής, με αποτέλεσμα να έχουν έξαρση άλγεων και έξαρση βακτηρίων ή και παθογόνων οργανισμών.

 

α) Χρήση αντιχλώριου

Πριν από την εισαγωγή της τροφής στο ενυδρείο μας κάνουμε χρήση ενός αντιχλώριου. Αυτό έχει σαν στόχο την εξουδετέρωση των επιβλαβών ουσιών που θα μπορούσαν να βλάψουν τα βακτήρια.

 

β) Τοποθέτηση τροφής και μετρήσεις του ΝΗ3/ΝΗ4, ΝΟ2, ΝΟ3

Το δύσκολο με το στρώσιμο της τροφής είναι πως να υπολογίσουμε την ποσότητα τροφής, που χρειάζεται το σύστημα μας, ώστε να γίνει ένα σχετικά καλό στρώσιμο.

Φάση πρώτη: τοποθέτηση της τροφής. Εδώ υπάρχουν πολλοί τρόποι και δεν μπορούμε να πούμε πως ο ένας είναι καλύτερος από τον άλλο. Ένας τρόπος είναι να μπει αρκετή τροφή σε ένα διχτάκι, το όποιο αλλάζει κάθε 2-3 μέρες. Ένας άλλος είναι να μπουν αυτούσια τα φύλα τροφής στο ενυδρείο και τα αφήνουμε εκεί, έως ότου διαλυθούν. Τέλος. ένας τρίτος είναι να αλεστεί η τροφή με νερό  σε κάποιο μπλέντερ. Η ποσότητα τροφής που χρησιμοποιούμε και εδώ οι απόψεις διίστανται από μερικά φυλλαράκια έως ένα κουταλάκι του γλυκού. Δεδομένου ότι υπάρχει πολυγνωμία, καλό είναι να επιλέξουμε την μέση οδό, που είναι μισό κουταλάκι τροφής ανά 100 λίτρα για αρχή και κατά την πορεία κρίνουμε αν πρέπει να αυξήσουμε ή να μειώσουμε την τροφή.

 

Φάση δεύτερη: Από εδώ και κάτω το στρώσιμο με τροφή δεν διαφέρει από το στρώσιμο με την αμμωνία, στο ενυδρείο μας θέλουμε μια συγκέντρωση αμμωνίας 3-4 και όχι πάνω από 5. Εδώ τώρα παίζουμε με τις δόσεις τροφής, μέχρι να βρούμε την ιδανική δόση για το δικό μας ενυδρείο. Εννοείται πως επειδή η τροφή αργεί να μας δώσει την αμμωνία της, δεν θα κάνουμε μέτρησεις μετά από 60 λεπτά όπως μετράμε συνήθως την αμμωνία, αλλά μετά από 12+ ώρες.

Μετά την μέτρηση, αν έχουμε μεταξύ 3-5 τότε είμαστε καλά, αν όμως ξεφύγαμε προς τα πάνω, κατά πολύ, τότε θα πρέπει  να αντικαταστήσουμε ένα τμήμα του νερού με φρέσκο νερό, και αν έχουμε λιγότερο τότε προσθέτουμε λίγα φυλλαράκια τροφής ακόμη.

 

Φάση τρίτη: Μια εβδομάδα μετά κάνουμε την πρώτη μέτρηση ΝΗ3/4 και ΝΟ2.  Λογικά θα δούμε μια πτώση της αμμωνίας και εμφάνιση του ΝΟ2. Σε αυτήν την φάση, προσθέτουμε και άλλο τροφή και κάνουμε μετρήσεις κάθε 2 μέρες. Θα πρέπει να διαπιστώνουμε μια συνεχή πτώση της αμμωνίας και αύξηση του ΝΟ2.

Να σημειώσουμε πως δεν αφήνουμε την αμμωνία να πέσει κάτω από 3 προσθέτοντας τροφή στο ενυδρείο.

 

Φάση τέταρτη: Συνεχίζουμε τις μετρήσεις και σε κάποια φάση θα δούμει πως αρχίζει η πτώση του ΝΟ2. Μόλις δούμε αυτό, αρχίζουμε τις μετρήσεις του ΝΟ3, ενώ κοιτάμε να κρατάμε σταθερά την αμμωνία στο 3, προσθέτοντας τροφή. Δεν χρειάζεται τώρα η αμμωνία να είναι 4-5.

 

Φάση Πέμπτη: Σε κάποια φάση θα δούμε μηδενικά ΝΟ2, εννοείται επειδή ρίχνουμε ακόμη τροφή, πως η αμμωνία δεν θα είναι μηδέν, σε αυτήν την φάση σταματάμε να ρίχνουμε τροφή και περιμένουμε 24-36 ώρες και κάνουμε μετά μέτρηση του ΝΗ και του ΝΟ2, αν όλα μας δείχνουν μηδέν τότε ο κύκλος ολοκληρώθηκε.

 

Φάση έκτη: Μόλις ολοκληρωθεί ο κύκλος του αζώτου κάνουμε μια γενναία αλλαγή νερού της τάξεως 50-80%. Αν έχουμε έτοιμο νερό σε κάποιο βαρέλι, τότε αμέσως μετά την αλλαγή βάζουμε μέσα τα ψάρια. Αν δεν έχουμε έτοιμο νερό και βάλουμε από το δίκτυο, τότε περιμένουμε 12 ώρες προτού βάλουμε τα ψάρια μέσα στο ενυδρείο. Αν είναι τα ψάρια να τα βάλουμε μετά από 24 ώρες, τότε ρίχνουμε μέσα στο ενυδρείο μερικά φιλαράκια τροφή για να συντηρήσουμε τα βακτήρια. Όλη αυτή η διαδικασία κρατά περίπου ένα μήνα, εφόσον το ενυδρείο μας έχει σταθερή θερμοκρασία 24-26 βαθμούς.

[Χρήστος]

5. Ανορθόδοξοι τρόποι στρωσίματος

 

Οι παρακάτω μέθοδοι στρωσίματος δεν συνιστώνται και αφορούν χομπιστες με πολύ καλές γνώσεις πάνω στο αντικείμενο. Απλά αναφέρονται ως ενημέρωση.

 

α) Στρώσιμο με φυτά και ψάρια ή με σκέτα ψάρια.

Η μέθοδος αυτή απαιτεί γνώση και εμπειρία πάνω στα ενυδρεία και δεν απευθύνεται σε αρχάριους, όπου θα μπορούσαν να κάνουν μοιραία λάθη.

Η λογική αυτής της μεθόδου βασίζεται σε ένα  σύμπλεγμα απο διάφορες παραμέτρους όπως,  απέκκρισης ψαριών ανάλογα με το βάρος τους, αναλογίες του ΝΗ3 και ΝΗ4 με βάση το Ph, λίτρα ενυδρείου, αριθμός ψαριών,  θερμοκρασία, ρυθμός ανάπτυξης των βακτηρίων, τάισμα των ψαρών και αν υπάρχουν φυτά παίζει ρόλο το είδος και η μάζα των φυτών. 

 

β) Στρώσιμο με χρήση μεταχειρισμένου υλικού φίλτρανσης

Έχει αναφερθεί από αρκετούς χομπίστες  μια όχι και τόσο γνωστή μέθοδος στρωσίματος. Αυτή αφορά τη χρήση μεταχειρισμένου υλικού φίλτρανσης (βιολογικό υλικό ή σφουγγάρι) από στρωμένο φίλτρο, που έχει αφεθεί να στεγνώσει και αποθηκευτεί. Είναι γνωστό, ότι τα ωφέλιμα βακτήρια κλείνονται σε κέλυφος και μεταβαίνουν σε ανενεργή κατάσταση (νάρκη) όταν βρεθούν εκτός νερού. Σε αυτή τη λανθάνουσα κατάσταση μπορούν να επιβιώσουν για πάρα πολλά χρόνια. Όταν τα βακτήρια βρεθούν πάλι σε κατάλληλες συνθήκες, δηλαδή εντός νερού, ενεργοποιούνται ξανά και δημιουργούν μια νέα, δραστήρια αποικία σε σύντομο χρονικό διάστημα. Βέβαια, το στέγνωμα των βιολογικών υλικών και η επιτυχής μετάβαση των βακτήριων σε "αδράνεια" δεν είναι τόσο απλά όσο ακούγονται, γιατί δεν γνωρίζουμε αν επιβίωσαν τα βακτήρια και αν ναι πόσα επιβίωσαν και πόσο χρόνο θέλουν για να ενεργοποιηθούν. Σημαντικός παράγοντας για την επιβίωση των βακτρήριων  είναι η κλιματολογικές συνθήκες στις οποίες αποθηκεύτηκε το υλικό, (θερμοκρασία, υγρασία, χρόνος που πέρασε, αν ήταν εκτεθειμένα σε φως κτλ). 

 

γ) Στρώσιμο με ούρα

Ίσως να έσκασε λίγο το χειλάκι σας διαβάζοντας τη μέθοδο αυτή αλλά είναι μία μέθοδος η οποία παλιότερα συγκαταλέγονταν στις μεθόδους στρωσίματος του ενυδρείου. Ο τρόπος είναι απλός, χρησιμοποιώντας μια ποσότητα απο ανθρώπινα ούρα. Η ποσότητα αυτή αυξάνονταν ελαφρώς κάθε δύο μέρες/ Αν και ακούγεται περίεργο τα ούρα έχουν όλα αυτά που χρειάζεται ένα ενυδρείο για να στρώσει. Είναι μία μέθοδος που δεν τη συστήνουμε ουδενί λόγο Απλώς την αναφέρουμε για την ιστορία.

[Χρήστος]

Ο φωτισμός του ενυδρείου

 

Ενυδρείο με φυτά

Συνήθως ένα απο τα πρώτα ερωτήματα που μας δημιουργείται, είναι πόσο φως χρειάζεται το ενυδρείο μας.

Παλιότερα, απαντούσαμε εύκολα και λιτά, πως ανάλογα με τα φυτά, θέλουμε τόσα watt/lit. και συνήθως αφορούσαν λαμπτήρες τύπου Τ5, Τ8.

Πλέον, οι περισσότεροι λαμπτήρες έχουν διαφορετική φωτεινότητα μεταξύ τους και ας έχουν τα ίδια watt. Τα τελευταία χρόνια μπήκαν στο χόμπι μας και τα Led, με αποτέλεσμα τα watt να μας είναι πλέον άχρηστα, ως αναφορά για τον επαρκή ή όχι φωτισμό του ενυδρείου μας.

Σήμερα, διεθνώς, οι χομπίστες δεν ασχολούνται άλλο με τον όρο watt/lit αλλά με τα lumen/lit.

 

Πέρα απο τα Lumen ένας ακόμη βασικός παράγοντας είναι η θερμοκρασία του φωτός. Την θερμοκρασία αυτή την μετράμε σε Kelvin και δεν έχει καμία σχέση με την αισθητή  θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Τα kelvin τα χωρίζουμε σε 3 πρακτικές κατηγορίες, ψυχρό, ζεστό και ουδέτερο με βάση την ανθρώπινη αντίληψη. Για παράδειγμα, μπορούμε να πούμε πως τα 3000 Κ είναι ζεστό χρώμα ή τα 7000 Κ ψυχρό. 

Ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας είναι το Ra Index ή το CRI,οι δυο αυτές συντομογραφίες δεν έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη τον φυτών, αλλά αφορούν μόνο το πόσο φυσικά θα βλέπουμε το ενυδρείο μας, με απλά λόγια μας φανερώνει την ποιότητα του φωτός που έχει η λάμπα μας, όσο μεγαλύτερο τόσο καλύτερο.Τον αριθμό αυτό τον βρίσκουμε πάνω στον λαμπτήρα Τ5, συνήθως δίπλα από τα watt. Παράδειγμα 875. Ο πρώτος αριθμός μας φανερώνει το Ra Index που στο συγκεκριμένο παράδειγμα είναι το 8 και μπορεί να είναι απο 80-89. Το 75 μας ενημερώνει για τα Kelvin που στην περίπτωση μας είναι 7500. Στα led απλά γίνεται αναφορά κατά την αγορά του cri.

Μην επιλέξετε cri κάτω απο 80 γιατί ο χρωματισμός του ενυδρείου δεν θα φαίνεται φυσιολογικός και κάποια χρώματα θα φαίνονται  μη φυσιολογικά, περισσότερα το το cri θα πούμε παρακάτω. 

 

Ανάγκες του ενυδρείου σε Lumen

15-20 Lumen/Lt  Χαμηλός φωτισμός*

Ο ελάχιστος φωτισμός για φυτά με χαμηλές απαιτήσεις σε φως, ακατάλληλος φωτισμός για ενυδρεία με ύψος 60+cm'

 

>20-40 Lumen/Lt  Μέτριος φωτισμός*

Για φυτά με χαμηλές και μέτριες απαιτήσεις σε φως, αλλά και για κάποια φυτά με υψηλές απαιτήσεις σε φως, μόνο όταν βρίσκονται κοντά στην επιφάνεια του νερού.

 

>40-50 Lumen/Lt   Υψηλός φωτισμός*

Για φυτά με χαμηλές, μέτριες, και υψηλές απαιτήσεις σε φως, αφορά τα περισσότερα ενυδρεία, σε αυτά τα ενυδρεία καλό θα ήταν τα φυτά με της χαμηλές απαιτήσεις σε φως να βρίσκονται σε σκιώδη μέρη.

 

>50 Lumen/Lt  Πολύ υψηλός φωτισμός*

Για φυτά με ιδιαίτερες ανάγκες γνώστες του αντικειμένου, ή για ενυδρεία με μεγάλο ύψος 60+cm

 

*Παράμετροι που επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά των φωτισμό είναι: Η διαύγεια η μη του νερού, το ύψος του ενυδρείου χαμηλό ή ψηλό, η απόσταση του φωτιστικού απο το ενυδρείο, η μάζα των φυτών και το ποσοστό σκιάσεις απο τα διακοσμητικά.

 

Ανάγκες του ενυδρείου σε kelvin

Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά ένας καλός μέσος όρος είναι να έχουμε 5000-6500Κ. Ότι είναι ποιο κάτω απο 5000Κ κοκκινίζει και ότι είναι πάνω απο 6500Κ μπλεδίζει.

Στα αφρικάνικα ενυδρεία για λόγους αισθητικούς πολύ προτιμούν λάμπες με 8000Κ και 9000Κ. σε ενυδρεία όπου το σκοτεινό περιβάλουν επικρατή προτιμούν χαμηλά κέλβιν πχ 3200- 4000. Στα φουλ φυτεμένα προτιμούνται τα κέλβιν 5000-6500 που είναι το φως της ημέρας και τα φυτά δείχνουν τον καλύτερό τους χρωματισμό.

Όπως και να έχει αυτά είναι προσωπικά γούστα του κάθε ενός και στο γλυκό ενυδρείο με φυτά τα κατώτατα όρια είναι 3200Κ και τα ανώτερα 9000Κ κάτω και πάνω απο αυτά  η φωτοσύνθεση είναι προβληματική και τα φυτά δεν θα έχουν καλή ανάπτυξη.

 

CRI vs RA
Αρκετή ίσος να νομίζουν πως δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ του CRI και του  RA.

Το CRI είναι ένας  δείκτης αναφοράς χρώματος για να περιγράψει την ικανότητα μιας πηγής φωτός να αναπαράγει με ακρίβεια το χρώμα.
Για να βγει το CRI χρησιμοποιούνται 15 προκαθορισμένα χρώματα με την ονομασία R1-15.

 

To RA είναι ο ίδιος δείκτης αναφοράς όπως το CRI με την διαφορά ότι εδώ χρησιμοποιούνται μόνο τα πρώτα 8 χρώματα R1-R8 και αγνοούνται τα R9-R15.
Όπως καταλαβαίνεται ό δείκτης αναρροφάς CRI είναι κατά πολύ ποιο καλός σε σχέση με το  RA.
Γενικά όσο υψηλότερο CRI έχουμε τόσο ποιο φυσικά φαίνονται τα χρώματα ένα Cri κάτω από 80 είναι ακατάλληλο για τα ενυδρεία μας γιατί δεν προβάλει τα φυσικά χρώματα των ψαριών και τον φυτών. Αυτήν την στιγμή το μέγιστο CRI που μπορούμε να βρούμε στην αγορά είναι >98 CRI. Όσο υψηλότερο CRI έχουμε τόσο ποιο κοντά βρισκόμαστε στο πλήρες ορατό φάσμα του φωτός.
Προβλήματα και παρανοήσεις.
Πολλές ιστοσελίδες αλλά και φυσικά μαγαζιά μη γνωρίζοντας την διαφορά αναφέρουν το RA ως CRI (θέλω να πιστεύω πως δεν θέλουν να μας παραπλανήσουν)
Σε πολλές χώρες δεν υπάρχει ο όρος RA αλλά μόνο ο όρος CRI. Για παράδειγμα στην Αμερική χρησιμοποιούν για το RA το CRI και αναφέρεται μόνο στα πρώτα 8 χρώματα R1-R8.
Όταν πρόκειται για CRI που περιέχει όλα τα χρώματα R1-R15 τότε το γράφουν ως eCRI όπου το ‘’e’’ σημαίνει Extended. Καμιά φορά μπορεί να το συναντήσουμε και ως Re-CRI είναι το ίδιο.
Στην Ευρώπη και στην Κίνα (αναφέρω την Κίνα γιατί κάνουμε αγορές από εκεί) όταν γράφουν CRI εννοούν το Extended δηλαδή αυτό που περιέχει όλα τα χρώματα.

 

Λίγα λόγια για το PAR

Το PAR απλά μεταφρασμένο είναι  η φωτοσυνθετική ενεργή ακτινοβολία photosynthetically active radiation. Δηλαδή το ωφέλιμο φως που χρησιμοποιούν τα φυτά. Δεν θα μπούμε εδώ σε μια πλήρες ανάλυση  αλλά απλά να αναφέρουμε πως εν έτη 2020 τα PAR είναι μια πληροφορία που ακόμη δεν μπορούμε να αξιοποιήσουμε οι λόγοι είναι οι παρακάτω.

1. Δεν έχουμε οι περισσότεροι παρόμετρο, η αγορά του για τα ελληνικά δεδομένα ακόμη είναι ακριβή και πολλοί αγνοούν την ύπαρξη του.

2. Δεν έχουμε πληροφορίες πόσα PAR χρειάζεται ένα φυτό ως μίνιμουμ και ως μάξιμουμ. Τώρα σιγά σιγά αρχίζουν να εμφανίζονται σε προφίλ κάποιων φυτών η πληροφορίες αυτές.

3. Ακόμη και να βρούμε της πληροφορίες αυτές, δηλαδή πόσα PAR  θέλει το χψ φυτό το πρόβλημα που δημιουργείτε είναι πως θα πρέπει να βρούμε και μια λάμπα που να μας αναφέρει πόσα Par αποδίδει σε μια απόσταση των 20cm των 30 των 40 των 50 κοκ. Ειδάλλως θα πρέπει να κάνουμε μέτρηση εμείς με παρόμετρο.

 

Θέλω να ελπίζω πως το μέλλον σε ότι αφορά των φωτισμό του ενυδρείου μας ανήκει στα PAR, έως τότε ο καλύτερος μπούσουλας θα  παραμένουν τα Lumen.

 

Ενυδρείο χωρίς φυτά

Εδώ τα πράγματα είναι πολύ ποιο απλά απο ότι με τα φυτά, δεν χρειάζεται να επιλέξουμε κάποια ιδιαίτερη λάμπα ούτε να δώσουμε μεγάλη σημασία στα λούμεν.  Αυτό που θέλουμε είναι να έχουμε ένα επαρκές φωτισμό, αλλά όσο ποιο καλή απόδοση έχει μια λάμπα σε CRI τόσο ποιο φυσικά θα δείχνουν τα χρώματα στο ενυδρείο μας. Επίσης δεν πρέπει να επιλέξουμε εξωπραγματικά χρώματα πχ ροζ, κόκκινο μπλε κτλ αλλά έναν φυσικό τόνο χρώματος, 4000-7500 κέλβιν είναι μια χαρά για να έχουμε ένα φυσικό και όμορφο αποτέλεσμα.

Βέβαια πρέπει να έχουμε υπόψη πως ένα ενυδρείο με πολύ χαμηλό φωτισμό είναι επιρρεπής σε καφέ αλγη, ενώ ένα ενυδρείο με νομράλ φωτισμό και με την αποχή των φυτών είναι επιρρεπής σε κάθε είδους πράσινης άλγης.

 

[Χρήστος]

Διακόσμηση ενυδρείου.

 

Αρκετοί πιστεύουν πως η διακόσμηση του ενυδρείο έχει να κάνει μόνο με τα προσωπικά μας γούστα. Αυτό δεν ισχύει απόλυτα αλλά πρέπει πάντοτε να λαμβάνονται υπόψη τα ψάρια που φιλοξενούμε ή θα φιλοξενήσουμε στο ενυδρείο μας.
Με βάση λοιπόν τα ψάρια πρέπει να είναι και η διακόσμηση του ενυδρείου.Για αυτό είναι ένας λόγος παραπάνω να διαβάσουμε προσεκτικά τα προφίλ των ψαριών και να βλέπουμε τις ανάγκες τους σε όλους τους τομής.

 

Η διακόσμηση του ενυδρείου περιλαμβάνει τον φωτισμό που (συνάμα είναι και αναγκαίος), φυτά, πέτρες, ξύλα, φύλλα, βυθός, τεχνικά διακοσμητικά.
Παράδειγμα, θέλουν τα ψάρια έντονο φως ή όχι, θέλουν φυτά πολλά ή λίγα, θέλουν ξύλα ή πέτρες ή και τα δυο, θέλουν διαυγές νερό ή σκούρο με τανίνες, θέλουν φυτά επιφάνειας, θέλουν πολύ χώρο, θέλουν πολλές κρυψώνες, θέλουν σπηλιές, κοκ.

Υπάρχουν ψάρια που η διακόσμηση δεν παίζει τόσο σημαντικό ρόλο ενώ σε κάποια άλλα ψάρια είναι σημαντική έως απαραίτητη.

 

Παρακάτω θα δούμε ξεχωριστά τα διάφορα υλικά που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε στο ενυδρείο μας

 

Ξύλα

Πριν κάποια χρόνια στη διάθεσή μας είχαμε δύο τρία διαφορετικά ενυδρειακα ξυλα συνήθως ήταν Mopanin, red moorwood, mangrove wood.  Πλέον έχουμε στη διάθεση μας μία πληθώρα από διαφορετικά ξύλα τροπικά και μη.  
Δεν θα αναφερθώ ξεχωριστά στο κάθε ξύλο γιατί πρώτον είναι πολλά και δεύτερον τους περισσότερους χομπίστες δεν τους ενδιαφέρει και τόσο αν το ξύλο προέρχεται από Αφρική, από Ασία, από Αυστραλία, ή αν ήταν στο βάλτο, στην έρημο, στον ποταμό, στη θάλασσα.

 

Όλα τα ξύλα χρωματίζουν το νερό, άλλα πολύ άλλα λιγότερο, ενώ ταυτόχρονα ανάλογα με το είδος του ξύλου κατεβάζουν το pH κάποια περισσότεροο και κάποια λιγότερο. Αυτό  οφείλετε  στις τανίνες και της χρωστικές ουσίες που περιέχει το κάθε ξύλο.  Επίσης δεν βυθίζονται όλα τα ξύλα με τον ίδιο ρυθμό κάποια θέλουν περισσότερο χρονικό διάστημα να εμποτιστούν μέσα στο νερό εως ότου βυθιστούν 

Η επιλογή των ξύλων έχει να κάνει καθαρά με τα προσωπικά μας  γούστα με το στυλ του ενυδρείου που θέλουμε να στήσουμε και με την διαθεσιμότητα των διαφόρων ξύλων.

 

Red moorwood
Mopanin
Mangrove
Bogwood
Curl Wood
Yati Wood
Red moorwood
Marsh Root
Driftwood
Azalea root
Savanna Wood
Talawa
Moorkien
Wood-Iwagumi
Manzanita

 

Πέρα από τα ξενόφερτα ξύλα έχουμε και τα ντόπια ξύλα τα οποία μπορούμε  να χρησιμοποιήσουμε στο ενυδρείο μας. Κάποια αντέχουν περισσότερο κάποια λιγότερο μέσα στο νερό.
Αναφέρω κάποια ξύλα τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στο ενυδρείο μας με την βασική προϋπόθεση ότι είναι ξερά.

 

Πουρνάρι
Δρυς
Σημύδα
οξιά
Γαύρος
Σκλήθρο
Πλάτανος
καλάμια

Όλα τα καρποφόρα δέντρα που καταναλώνουμε αναφέρω μερικά ως δείγμα
Αμπέλι
καστανιά
Κερασιά
Βυσσινιά
Δαμασκηνιά
Μηλιά
Αχλαδιά
Βερικοκιά
Καρυδιά
Φουντουκιά
Αμυγδαλιά
κρανιά
Τζιτζιφιά (αφου αφαιρέσουμε τα αγκάθια)

 

Θαλασσόξυλα, είναι ξύλα που έχουν ψηθεί στην θάλασσα και τα έχει ξεβράσει μετά από θαλασσοταραχή.

 

 

Πέτρες

Τις πέτρες τις χωρίζουμε σε δύο βασικές κατηγορίες τις ασβεστολιθικές και τις μη ασβεστολιθικές.
Οι πρώτες ανάλογα με την ποσότητα ασβεστίου που έχουν, το pH του ενυδρείου μας, άλλα και την ποσότητα που θα τοποθετήσουμε μέσα στο ενυδρείο μας, αυξάνουν λίγο ή πολύ την σκληρότητα του ενυδρείου μας.
Παράδειγμα, αν τοποθετήσουμε μία μικρή ασβεστολιθική πέτρα μέσα στο ενυδρείο μας, και έχουμε ένα pH γύρω στο 7,5 και τηρούμε τις εβδομαδιαίες αλλαγές, η μεταβολή στη σκληρότητα του νερού θα είναι αμελητέα.

Eάν όμως τοποθετήσουμε πολλές ασβεστολιθικές πέτρες, ιδιαίτερα σε ένα ενυδρείο με pH χαμηλότερο του 7 τότε η μεταβολή στη σκληρότητα θα είναι πολύ μεγάλη παρόλο τις εβδομαδιαίες αλλαγές νερού.
Αν επιθυμούμε λοιπόν να βάλουμε ασβεστολιθικές πέτρες στο ενυδρείο μας Θα πρέπει πρώτα να ελέγξουμε κατά πόσο ανεβάζουν τη σκληρότητα του νερού και αν αυτή η αλλαγή είναι μικρή ή όχι. Συνήθως ώμος δεν χρησιμοποιούνται σε ενυδρεία μαλακού νερού, εξαίρεση αφορούν κάποια αφρικανικά ενυδρεία τύπου Μαλάουι και τανγκανίκα στα οποία θέλουμε και επιδιώκουμε να έχουμε σκληρό νερό. 

Η μη ασβεστολιθικές είναι ουδέτερες και δεν αυξάνουν ούτε μειώνουν τη σκληρότητα του νερού μας και κάνουν για όλα τα είδη ενυδρείου.

 

Για να δούμε αν μία πέτρα είναι ασβεστολιθική ή όχι ο πιο σίγουρος τρόπος είναι να την ελέγξουμε με υδροχλωρικό οξύ (κεζάπ). Προϋπόθεση φυσικά είναι ότι η πέτρα πρέπει να είναι απαλλαγμένη από χώματα και άλλες ξένες ουσίες γιατί αλλοιώνουν το αποτέλεσμα από το τεστ με το υδροχλωρικό οξύ.

 

Πέρα από το αν είναι η πέτρα ασβεστολιθική ή όχι δεν υπάρχει κάποιος κανόνας σε ότι αφορά την επιλογή της πέτρας που θα βάλουμε στο ενυδρείο μας, αυτό που πρέπει να προσέξουμε είναι να μην είναι αιχμηρές και προκαλέσουν ζημιά στα ψάρια μας, από κει και πέρα το χρώμα και το σχήμα είναι καθαρά προσωπική μας υπόθεση.

 

Φύλλα

Τα φύλλα στο ενυδρείο μας έχουν συνήθως έναν διακοσμητικό χαρακτήρα και κάποια απο αυτά έχουν ταυτόχρονα αντισηπτικές και αντιμυκητιακές ιδιότητες όπως πχ η καρυδιά. Περιέχουν τανίνες, χουμικά οξέα, αιθέρια έλαια, και άλλα πολύ σημαντικά συστατικά. Χρωματίζουν το νερό καφέ και κατεβάζουν ελαφρά το pH. Σαλιγκάρια και γαρίδες αρέσκονται να τσιμπολογούν τα φύλλα ως τροφή όπως και κάποια ψάρια.

 

Συλλογή και χρήση

Τα φρέσκα φύλα τα μαζεύουμε από άνοιξη έως αρχές καλοκαιριού, αποφεύγουμε το τέλος καλοκαιρού και τον φθινόπωρο γιατί την σηγκεκριμένη χρονική περίοδο τα πολύτιμα συστατικά τους είναι μειωμένα. Αφού τα μαγέψουμε τα ξεπλένουμε από την σκόνη τα απλώνουμε και τα αφήνουμε να στεγνώσουν φυσικά.

Τα πεσμένα φύλα μπορούμε να τα μαγέψουμε όλες τις εποχές αρκεί να μην είναι σε πλήρες αποσύνθεση. Τα πλένουμε και τα βάζουμε στον φούρνο στους 50-60 βαθμούς να ξεραθούν και είναι έτυμα προς χρήση.

Αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τα φύλα  ως προληπτική ή συμπληρωματική θεραπεία τότε τα αλλάζουμε κάθε εβδομάδα, αλλιώς μπορούμε να τα αφήσουμε στο ενυδρείο παραπάνω. Αν η ποσότητα είναι μεγάλη και τα αφήσουμε να αποσυντίθενται μπορεί να ανεβάσουν το ΝΟ3.

 

Όλα τα φύλα απο τα οπωροφόρα δέντρα μπορούμε να τα βάλουμε όπως και α φύλα απο τα δέντρα που αναφέρονται στα ξύλα. Δεν βάζουμε φύλα απο τα εσπεριδοειδή και τα κωνοφόρα.

 

Όστρακα

Όστρακα, κοχύλια και  κελύφη αυξάνουν τη σκληρότητα του νερού  αν είναι πολλά. Ιδιαίτερα τα κοχύλια από τη θάλασσα πέρα το ότι αισθητικά δεν ταιριάζουν σε ένα ενυδρείο γλυκού νερού.
Κελύφη από σαλιγκάρια μπορούμε τοποθετούμε στο ενυδρείο μας σε έναν σχετικά μικρό αριθμό, εξαίρεση ενυδρεία σκληρού νερού όπου τα κελύφη χρησιμοποιούνται από κοχυλόψαραα ως φωλιές. Εκεί ο αριθμός των κογχυλιών μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος.

[Χρήστος]

Λίγα λόγια για την λίπανση των φυτών.

Το θέμα λίπανση του ενυδρείου είναι από μόνο του ένα μεγάλο θέμα και αν πούμε να αναλύσουμε όλους τους παράγοντες ξεχωριστά και αναλυτικά θα έβγαινε ένα μικρό βιβλίο. Για αυτό εδώ θα αναφέρουμε μόνο τα βασικά στοιχεία της λίπανσης ενός ενυδρείου που συνήθως έχουμε προβλήματα.

Ώς γνωστό τα φυτά για να αναπτυχθούν θέλουν λίπανση, για αυτό όλα τα μάκρο και ιχνοστοιχεία παίζουν το ρόλο τους και είναι βασικά για την ανάπτυξη των φυτών Επειδή όμως πολλά από αυτά χρειάζονται σε πολύ μικρές ποσότητες η έλλειψη τους συνήθως είναι πολύ σπάνια.  Αυτά που συνήθως μας λείπουν από το ενυδρείο είναι τα παρακάτω
Νιτρικά, κάλιο, Ασβέστιο,  Μαγνήσιο, Φώσφορο, Διοξείδιο του άνθρακα, Σίδηρο.
Περισσότερες πληροφορίες για τα παραπάνω στοιχεία πατήστε εδώ.

 

Συνήθως σε ένα ενυδρείο με normal φυτά σε ότι αφορά τη δυσκολία τους ένα λίπασμα γενικής χρήσεως μας καλύπτει πλήρες και σπάνια θα συναντήσουμε κάποια συμπτώματα ελλείψεως με ένα λίπασμα γενικής χρήσης.. 

Το πόσο λίπασμα θα χρειαστούμε στο ενυδρείο μας εξαρτάται από τέσσερις παράγοντες. Πρώτον από τα λίτρα που έχουμε, δεύτερων από τον φωτισμό που έχουμε, τρίτον από τα είδη των φυτών που έχουμε, και τέταρτον από τη συνολική μάζα των φυτών.
 
Όπως καταλαβαίνουμε με όλους τους παραπάνω παράγοντες είναι δύσκολο να μπορέσουμε να υπολογίσουμε πόσο λίπασμα θέλουμε στο ενυδρείο μας γιατί άλλη ανάπτυξη και άλλες ανάγκες έχουν τα φυτά όταν έχουμε πολύ φωτισμό και άλλες ανάγκες όταν έχουμε λίγο φωτισμό. Άλλη ποσότητα σε λίπασμα όταν έχουμε πολλά φυτά και άλλοι όταν έχουμε λίγα, όπως άλλη ποσότητα θέλουμε σε φυτά γρήγορης ανάπτυξης και άλλοι σε φυτά αργής ανάπτυξης.
Η εμπειρία των χρόνων μας έχει διδάξει πώς καλά είναι πάντοτε όταν ξεκινάμε να βάζουμε λίπασμα στο ενυδρείο να βάζουμε ανάλογα με την μάζα των φυτών το 1/3 της προτεινόμενης δόσης ή το 1/2 της προτεινόμενης δόσης αν έχουμε πολλά φυτά. Παρακολουθούμε την ανάπτυξη των φυτών και αν έχουμε προβλήματα στην ανάπτυξη προσθέτουμε λίπασμα, αν δεν έχουμε προβλήματα στην ανάπτυξη αλλά έχουμε ραγδαία αύξηση στην άλγη τότε  μειώνουμε την δόση του λιπασματος, γενικά στην αρχή έχουμε κάποιες αυξομειώσεις στο λίπασμα μέχρι να βρούμε την ιδανική δόση για το ενυδρείο μας. Δεν υπάρχει ενυδρείο που να μην είναι μοναδικό και να μη θέλει από μόνο του τη μοναδική δικιά του δώσει λιπάσματος.

 

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα φυτά την λίπανση τους, τα προβλήματα, και τις άλγης επισκεφτείτε την κατηγορία φυτεμένο ενυδρείο 

[Χρήστος]

Αλλαγές νερού.

 

Στο ερώτημα κάθε πότε πρέπει να κάνουμε αλλαγές νερού και πόσο, μπορούμε με ασφάλεια και με σαφήνεια να απαντήσουμε.
Αν είμαστε αρχάριοι ή έχουμε περιορισμένες γνώσεις και θέλουμε να νιώθουμε μια ασφάλεια τότε αλλαγές νερού κάνουμε 20-30% κάθε εβδομάδα.
 Όσο αποκτούμε εμπειρία η συχνότητα και η ποσότητα από την αλλαγή νερού μπορεί να αλλάξει με βάση της ανάγκες του ενυδρείου που έχουμε.
Δεν είναι λίγοι που κάνουν αλλαγές νερού κάθε 15 μέρες και ακόμη λιγότεροι κάθε μήνα ή και σπανιότερα. Άλλοι πάλι κάνουν μικρότερες αλλαγές κάθε δυο μέρες.

 

Πώς κάνουμε αλλαγή νερού και τη χρειαζόμαστε για την αλλαγή νερού
Εμείς εδώ θα αναφέρουμε το, ασφαλέστερο τρόπο αλλαγής νερού.
α) πρέπει να έχουμε έναν κάδο η βαρέλι (ανάλογα με το μέγεθος του ενυδρείου) που να χωράει το νερό της αλλαγής. και κάτι αντίστοιχο όπου θα βγάλουμε το νερό απο το ενυδρείο το οποίο φυσικά δεν είναι ανάγκη να έχει το ίδιο μέγεθος με το βαρέλι-κάδο αλλαγής.

Στο νερό της αλλαγής κάποιοι βάζουν θερμαντικό για να φέρουν το νερό ακριβός στην ίδια θερμοκρασία με το ενυδρείο ή το αφήνουν 24 ώρες να πάρει την θερμοκρασία δωματίου, νεμεν η θερμοκρασία του ενυδρείου κατά την αλλαγή θα πέσει λίγο αλλά αυτό δεν είναι κάτι που θα μας προξενήσει πρόβλημα στα ψάρια. 

β) λάστιχα για να βγάλουμε και για να βάλουμε τον νερό η κουβαδάκια ταπερ και ότι άλλο μας φανεί χρήσιμο, κάποιοι χρησιμοποιούν και αντλία αν πχ το ποσό της αλλαγής είναι πολύ. Στην τελική το πως θα βγάλουμε και θα βάλουμε το νερό στο ενυδρείο μας είναι κάτι που ο κάθε ένας μπορεί να αποφασίσει μόνο τους.

γ) αντιχλώριο, κάποιοι βάζουν κάποιοι όχι, αν δεν γνωρίζουμε το νερό του δικτύου μας ή αν δεν το φτιάχνουμε μόνη μας πχ από ΑΟ τότε καλό είναι να προσθέτουμε αντιχλώριο. Το αντιχλώριο μπορεί να προστεθεί 1-2 λεπτά προτού βάλουμε το νερό στο ενυδρείο και βάζουμε μόνο στο νερό της αλλαγής. Αν δεν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε αντιχλώριο το νερό θα πρέπει να μείνει 24 ώρες ιδανικέ με κάποια αεραντλία για να εξατμιστεί το χλώριο
Και φυσικά ρίχνουμε το νερό με προσοχή ώστε να μην ανακατέψουμε τον βυθό του ενυδρείου μας.

[Χρήστος]

Ο βυθός του ενυδρείου

Ενημερώθηκε στις 2/12/2020

Ο βυθός του ενυδρείου όσο και να φαίνεται απλός είναι ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια του ενυδρείου, μπορεί να συμβάλει θετικά ή και καμιά φορά αρνητικά στο ενυδρείο μας. Το θέμα όμως αφορά περισσότερο αρχάριους όποτε δεν θα μπούμε εδώ σε αναλυτικές λεπτομέρειες για τον βυθό αλλά θα επικεντρωθούμε στα βασικά.
Παλιότερα ο βυθός του ενυδρείου ήταν ένα απλό χαλίκι ή μια απλή άμμος, σήμερα ο βυθός έχει εξελιχθεί αλλά  δεν έχει παραγκωνιστεί το κλασικό χαλίκι και η άμμος. Απλά σήμερα πλέον γνωρίζουμε το κάθε υλικό πότε είναι κατάλληλο για το χψ ενυδρείο.

 

Ας δούμε τα είδη που έχουμε στην διάθεση μας.

 

1. Άμμος (άμμος θεωρείται το υλικό που έχει μια κοκκομετρία >0,125mm έως 1mm)
Παλιός κλασικός βυθός και σε κάποια ενυδρεία απαραίτητος ακόμη και σήμερα πχ κιχλίδες Αφρικής και δισκοενυδρεία. Αν θέλουμε να βάλουμε άμμο στο ενυδρείο μας πρέπει να ξέρουμε τα θετικά και τα αρνητικά της.
 

Θετικά:
Σχετικά φτηνό υλικό, και σε κάποια ενυδρεία δίνει μια ξεχωριστή αίσθηση ομορφιάς. Δεν χρειάζεται να εμπλουτίζεται με θρεπτικά συστατικά, γιατί λόγο της σύσταση της δημιουργεί μέσω κάποιον φυσικοχημικών διεργασιών μόνη της τα θρεπτικά συστατικά αρκεί να υπάρχουν στην στήλη του νερού. Αναπτύσσονται καλά τα φυτά στην άμμο εφόσον δεν επιθυμούμε να ωθήσουμε μια γρήγορη ανάπτυξη των φυτών. Είναι ουδέτερο υλικό εφόσον είναι χαλαζιακή.

 

Αρνητικά
Αν επιθυμούμε μια γρήγορη και άμεση ανάπτυξη των φυτών τότε δεν μας κάνει γιατί αργεί να εμπλουτιστεί η άμμος με θρεπτικά συστατικά μέσω των φυσικοχημικών διεργασιών. Ουσιαστικά θα δούμε καλή ανάπτυξη των φυτών μετά από 3 μήνες και κάποια άκρως απαιτητικά φυτά σε θρεπτικά συστατικά ίσως να μην τα καταφέρουν σε αυτό το διάστημα.
Η κοκκομετρία της άμμου δεν κάνει να έχει μεγάλες αποκλίσεις, αλλιώς μπορεί να πετρώσει με διάφορα αρνητικά αποτελέσματα. Αυτό δεν ισχύει φυσικά σε αφρικάνικα ενυδρεία. Το ίδιο ισχύει και για την υπερβολικά ψιλή άμμο την λεγόμενη πούδρα, για αυτό καλό είναι να την αποφεύγουμε. Επίσης η συνεχής τοποθέτηση ταμπλετών λίπανσης σε φυτεμένα ενυδρεία (δεν αναφέρομαι σε 1-2 φορές) αλλάζει την σύσταση της κοκκομετρίας, βουλώνουν οι πόροι, με αποτέλεσμα να πετρώσει η άμμος.
Αν δεν είναι  ποιοτική και καλά ξεπλυμένη μπορεί να περιέχει αρκετό ελεύθερο πυρίτιο το οποίο μπορεί να ευνοήσει την ανάπτυξη του κυανοβακτήριου. Φαίνονται έντονα η διάφορες ακαθαρσίες σε σχέση με το χαλίκι.

 

Που συνιστάται.
Ιδανική για βυθόψαρα που αρέσκονται να σκάβουν, αναπτύσσουν μια συμπεριφορά πχ τα κορυντόρας, που δεν μπορούμε να την δούμε σε ενυδρεία με χαλίκι. Απαραίτητη σε αφρικάνικα ενυδρεία και επιθυμητή στα ενυδρεία με δίσκους και πλέκο.
Που δεν συνιστάται.
Σε ενυδρεία που θέλουμε γρήγορη ανάπτυξη φυτών ή σε ενυδρεία που είναι πλήρως φυτεμένος ο βυθός, όπου γενικά δεν βλέπουμε τον βυθό. Σε ενυδρεία όπου πολύ τακτικά αλλάζουμε την διαμόρφώση του, συνεχώς ανακατεύοντας τον βυθό και χαλάμε της φυσικοχημικές διεργασίες. 

 

2. Χαλίκι με υπόστρωμα, ένας κλασικός και καλός βυθός.
Από τους πλέον πολύ περπατημένους βυθούς του ενυδρείου, με πολλά θετικά στοιχεία και εύκολο στην χρήση του.
Στην ουσία πρόκειται για δυο υλικά το υπόστρωμα και το χαλίκι.
Το υπόστρωμα δεν είναι τίποτε άλλο από μια μίξη απο φυσικο αργίλο (πηλος) και υψηλής ποιότητας τύρφη σφάγνου με χαμηλό βαθμό αποσύνθεσης ( μπορει να περιέχει και άλλα υλικα ). Κατά τη διαδικασία παραγωγής, το θρεπτικό μείγμα υποβάλλεται σε αυστηρό καθαρισμό από όλες τις ξένες ύλες. Έτσι, το υπόστρωμα είναι ένα φιλικό προς το περιβάλλον προϊόν, απολύτως ακίνδυνο για όλους τους κατοίκους του ενυδρείου. Ο πηλος και σφάγνο απελευθερώνουν αργά θρεπτικά συστατικά που απορροφώνται από τις ρίζες των φυτών και εξασφαλίζουν εξαιρετική ανάπτυξη. Εξασφαλίζει την μακροπρόθεσμη τροφοδοσία των φυτών με θρεπτικά συστατικά.
Το υπόστρωμα το βάζουμε στον πάτο συνήθως σε ένα πάχος μεταξύ 1-3 εκατοστά. Από πάνω μετά βάζουμε το χαλίκι για να έχουμε ένα συνολικό πάχος του βυθού από 5-7 εκατοστά.

 

Τι είναι το χαλίκι;  Συνήθως στα ενυδρεία μας είναι ουδέτερο (χαλαζιακο) και η κοκκομετρία του είναι 2-5mm με ιδανικό κόκκο  τα 1-3mm.

 

Θετικά
Άμεση τροφοδότηση των φυτών με θρεπτικά συστατικά, δεν χρειάζεται να περιμένουμε κάποιο χρονικό διάστημα.  Οπότε μπορούμε να βάλουμε αμέσως πολλά και απαιτητικά φυτά χωρίς να έχουμε πρόβλημα. Καθαρίζεται εύκολα και δεν είναι ευδιάκριτες οι ακαθαρσίες στο χαλίκι.
Το χαλίκι το  βρίσκουμε σε αρκετές αποχρώσεις ώστε να καλύψει τα γούστα μας Δεν πετρώνει και μπορεί να τροφοδοτείτε με ταμπλέτες βυθού.
Μετά από ένα διάστημα 6+ μηνών και αν δεν το ταλαιπωρούμε με πολλές ανακατατάξεις, δημιουργεί και αυτό φυσικοχημικές διεργασίες και αυτοεμπλουτίζεται έως ένα σημείο.

 

Αρνητικά
Ανάλογα με την ποιότητα του υποστρώματος, τα θρεπτικά συστατικά εξαντλούνται μετά από 3-6 μήνες και θα πρέπει μετά να τροφοδοτούμε τον βυθό με ταμπλέτες εφόσον το απαιτούν τα φυτά. Αν τα φυτά δεν είναι απαιτητικά καλύπτονται από τις φυσικοχημικές διεργασίες που επιτελούνται στον βυθό.
Κακής ποιότητας χαλίκι μπορεί να τραυματίσει τα ψάρια ή αν είναι μεγάλοι οι κόκκοι μπορεί και να το πνίξουν το ψάρι αν κατά λάθος καταπιεί κάποιο κόκκο.
Το έντονο ανακάτεμα μετά πχ από μαζικές μεταφυτέψεις μπορεί να απελευθερώσει θρεπτικά συστατικά τα οποία μπορεί  να δημιουργήσουν πρόβλημα στο ενυδρείο μας. Για αυτό αποφεύγουμε της μαζικές μεταφυτέψεις και ανακατατάξεις στο ενυδρείο μας.

 

Που συνιστάται
Σε όλα τα φυτεμένα ενυδρεία με αρκετά έως πολλά φυτά
Σε όλα τα ενυδρεία με ψάρια που σπάνια ή λίγο ασχολούνται με τον βυθό

 

Που δεν συνιστάται
Σε ενυδρεία όπου έχουμε πολλούς κατοίκους βυθού πχ κοριντόρας και κάποια είδη πλεκο.
Σε ενυδρεία με ιδιαίτερες διαμορφώσεις ‘’βουνά’’ ‘’υψώματα’’ κτλ, τα λεγόμενα aquascape
Σε ενυδρεία με πολύ λίγα φυτά ή σε ενυδρεία με επίφυτα, αναρριχόμενα και βρύα πχ μος ανούμπιες, φτέρες κτλ.

Δεν μπορουμε να βαλουμε σκουπα βυθου.

 

3. Σκέτο χαλίκι χωρίς υπόστρωμα
Στην ουσία έχουμε μόνο τα θετικά του χαλικιού, δηλαδή  καθαρίζεται εύκολα το  βρίσκουμε σε αρκετές αποχρώσεις ώστε να καλύψει τα γούστα μας. Δεν πετρώνει και μπορεί να τροφοδοτείτε και αυτό με ταμπλέτες βυθού.
Και τέλος αν δεν το ταλαιπωρούμε και βάζουμε σκούπα βυθού μόνο αραιά και που και αυτό μόνο αν μαζευτούν πολλά ιζήματα, δημιουργείτε με τα ιζήματα που κατακάθονται ένα είδος υποστρώματος όπου και εκεί μετά επιτελούνται οι γνωστές διαδικασίες αυτοεμπλούτισμου, το οποίο είναι επαρκές έως μέτριας δυσκολίας φυτά σε ότι αφορά τα θρεπτικά συστατικά.
Στα αρνητικά σε ότι αφορά τα ψάρια, ισχύουν ότι και στο χαλίκι με υπόστρωμα, συν το ότι δεν μπορούμε να βάλουμε απαιτητικά φυτά γιατί δεν θα επαρκούν τα θρεπτικά συστατικά.

 

Που συνιστάται
Σε ενυδρεία με πολύ λίγα φυτά ή σε ενυδρεία με φυτά που δεν απαιτούν πολλά θρεπτικά συστατικά, με επίφυτα, αναρριχόμενα και βρύα πχ μος ανούμπιες φτέρες κτλ.
Σε όλα τα ενυδρεία με ψάρια που σπάνια ή λίγο ασχολούνται με τον βυθό

 

Που δεν συνιστάται
Σε ενυδρεία όπου έχουμε πολλούς κατοίκους βυθού πχ κοριντόρας και κάποια είδη πλεκο.
Σε ενυδρεία με ιδιαίτερες διαμορφώσεις ‘’βουνά’’ ‘’υψώματα’’ κτλ τα λεγόμενα aquascape
Και σε ενυδρεία με πολλά και απαιτητικά σε θρεπτικά συστατικά φυτά.

 

4. Soil
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι χρησιμοποιούν το soil που απλά μεταφρασμένο είναι χώμα ή έδαφος. Η σύσταση του ανάλογα με την εταιρία κατασκευής και με τα πρόσθετα που έχουν χρησιμοποιηθεί  διαφέρει. Το θέμα είναι μεγάλο και θα μπορούσε να γραφτεί ένα άρθρο μόνο για σοιλ. Εμείς εδώ θα επικεντρωθούμε στα βασικά χαρακτηριστικά του σοιλ.

 

Στα περισσότερα η βάση του σοιλ είναι ηφαιστειακής προέλευσης στην οποία προστίθενται μακρο και μικροστοιχεία, χουμικά οξέα πηλός κτλ, (ανάλογα με την εταιρία). Το κοινό των σοιλ είναι ότι είναι πορώδες υλικό με αποτέλεσμα να μπορούν να τον αποικήσουν βακτήρια όπου λειτουργεί και σαν ένα μικρό η μεγαλύτερο φίλτρο ανάλογα με την ποσότητα του σόιλ στο ενυδρείο μας.
Πλέον υπάρχουν πολλά και διαφορετικά σοιλ με διαφορετική σύσταση που απευθύνονται σε πλήρως φυτεμένα ενυδρεία, σε μέτρια φυτεμένα ενυδρεία, ή και σε καθόλου φυτεμένα ενυδρεία, στα τελευταία τα σοιλ δεν έχουν καθόλου ή πολύ λίγα πρόσθετα και θεωρούνται ιδανικά για γαρίδες.

 

Θετικά
Άμεση τροφοδότηση των φυτών με θρεπτικά συστατικά δεν χρειάζεται να περιμένουμε κάποιο χρονικό διάστημα, εφόσον το σοιλ προορίζεται για φυτά.
Καθαρίζεται σχετικά εύκολα και δεν είναι ευδιάκριτες η ακαθαρσίες.
Σπάνια πετρώνει 
Μεγάλη διάρκεια τροφοδότησής των φυτών με θρεπτικά συστατικά έως και 3 χρόνια.
Μπορεί να εμπλουτιστεί με ανάλογα για σόιλ πρόσθετα. 
Η δυνατότητα του να ανταλλάζει τα κατιόντα και να τροφοδοτεί της ρίζες των φυτών είναι εξαιρετική
Σε ενυδρεία που επιδιώκουμε και θέλουμε χαμηλό Ph κατεβάζει το ph ελαφρώς.
Είναι ενεργό υλικό και βοηθά στην αποίκιση των ωφέλιμων βακτηριών.

 

Αρνητικά
Μπορεί να πέσει το Ph κάτω από τα επιθυμητά όρια αντοχής των ψαριών μας (μόνο στην αρχή και όταν χρησιμοποιουμε για αλλαγή νερού στο ενυδρείο νερό  με χαμηλή σκληρότητα), ιδιαίτερα για ψάρια που προτιμούν ελαφρώς σκληρότερο νερό.
Δεν αντέχει στην μηχανική πίεση, μπορούμε με τα δάκτυλα μας να σπάσουμε τους κόκκους με αποτέλεσμα να θολώσει το νερό.
Έντονο ανακάτεμα απελευθερώνει πολλά θρεπτικά συστατικά με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος να αποκτήσουμε αλγες.

Το πρώτο χρονικό διάστημα ανάλογα με το σοιλ θέλει τακτικές αλλαγές νερού (κάποια σοιλ και σε καθημερινή βάση), λεπτομέρειες αναγράφονται στο εκάστοτε σοιλ της κάθε εταιρίας.

 

Που συνιστάται 
Στα περισσότερα ενυδρεία (εκτός τα τύπου Μαλάουι, Τανγκανίκα, Βικτόρια) επιλέγοντας το κατάλληλο σοιλ για το ενυδρείο μας.
Σε ενυδρεία που επιθυμούμε ένα χαμηλό ph
Σε ενυδρεία τύπου aquascape
Σε γαριδάκια εφόσον επιλέξουμε το κατάλληλο σοιλ

 

Που δεν συνιστάται
Σε όλα τα ενυδρεία Μαλάουι, Τανγκανίκα, Βικτόρια.
Σε ενυδρεία με εύκολα ή με πολύ λίγα φυτά. Θεωρητικά θα μπορούσε να μπει και σε αυτά ένα ουδέτερο σοιλ, αλλά το κόστος είναι μεγάλο και δεν αξίζει.
Σε ενυδρεία που δεν θέλουμε χαμηλό ph εφόσον το σοιλ δεν είναι ουδέτερο

 

5. Αυτοσχέδιοι βυθοί

Εδώ δεν θα πω πολλά απλά το αναφέρω ώς μια επιλογή που απευθύνεται σε έμπειρούς χομπιστες όπου φτιάχνουν μόνη τους βυθό απο χώμα, πηλό, πρόσθετα κτλ. προσαρμοσμένο στις ανάγκες του εκάστοτε ενυδρείου.

 

6. Λίγα λόγια για τον βυθό που απευθύνεται για γαριδάδικα.
Όλα τα είδη βυθού κάνουν για της γαρίδες (άμμος, χαλίκι, σοιλ) με την βασική προϋπόθεση να μην έχουν καθόλου θρεπτικά συστατικά ή πολύ λίγα. Οι ευαίσθητες  γαρίδες  (πχ crystal red shrimp) αντιδρούν αρνητικά σε ένα ενυδρείο με πλούσια λίπανση, κάποιες άλλες πχ red cherry (neocaridina) και  γαρίδες Amano ( Caridina multidentata ), αντέχουν και σε ενυδρεία με πλούσια λίπανση.

Σε κάθε περίπτωση ο βυθός για τις γαρίδες πρέπει να είναι καλά στρωμένος.

 

Τέλος αν επιθυμούμε και δεν θέλουμε καθόλου βυθό θα μπορούσαμε να το πράξουμε εφόσον δεν μας ενοχλεί το αισθητικό κομμάτι και δεν απαιτούν τα φυτά μας κάποιο υπόστρωμα πχ φτέρες ανούμπιες, μος, μπουσεφαλάνδρες κτλ.

 

 

 

[Χρήστος]

Φίλτρο

 

Αρκετοί χομπίστες προβληματίζονται για το φίλτρο που θα βάλουν στο ενυδρείο τους,
Τους δημιουργούνται πάνω-κάτω τα εξής ερωτήματα, πόσο μεγάλο, πόση ροή να έχει, τι μάρκα να είναι, τη είδος να είναι  εσωτερικό ή εξωτερικό, κτλ.

Καταρχήν η επιλογή του φίλτρου δεν είναι τόσο δύσκολη υπόθεση αρκεί να κάνουμε μια σωστή μελέτη και να βάλουμε το φίλτρο που είναι κατάλληλο για το ενυδρείο μας.

 

Υπάρχουν πέντε  είδη φίλτρων 
1.Τα εσωτερικά φίλτρα
2.Εξωτερικά που μπαίνουν κάτω από το ενυδρείο
3.Εξωτερικά κρεμαστά
4.Τα αυτοσχέδια
5.Και τα αερόφιλτρα 

Ας τα δούμε ένα-ένα

 

1.Τα εσωτερικά φίλτρα

Τα εσωτερικά φίλτρα είναι συνήθως η πρώτη επιλογή από τις εταιρείες που κατασκευάζουν ενυδρεία με φίλτρο.
Το φίλτρο που τοποθετείται αρκεί συνήθως για ένα νορμάλ ενυδρείο χωρίς ιδιαιτερότητες και χωρίς ιδιαίτερα ρυπογόνα ψάρια.
Το μειονέκτημα του είναι ότι πιάνει χώρο μέσα στο ενυδρείο και αισθητικά δεν φαίνεται όμορφο, υστερεί στην περίπτωση που φιλοξενούμε στο ενυδρείο μας κάποια ιδιαίτερα ψάρια που παράγουν πολλούς ρύπους.
Το προτέρημα του, επειδή είναι μέσα στο ενυδρείο δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξει σε μία ενδεχόμενη βλάβη διαρροή νερού στον εξωτερικό χώρο.

 

2.Εξωτερικά που μπαίνουν κάτω από το ενυδρείο

Αφορά την πλειοψηφία που χρησιμοποιούνται σήμερα.  Το προτέρημα τους είναι εμφανές, είναι έξω από το ενυδρείο δεν πιάνει χώρο και προσθέτει κάποια επιπλέον λίτρα στο ενυδρείο μας συν ότι δεν χαλάει το αισθητικό κομμάτι του ενυδρείου.  Μπορούμε να επιλέξουμε το φίλτρο για το ενυδρείο μας με βάση τις ανάγκες που έχει το ενυδρείο μας.
Το μειονέκτημα του είναι ότι πιάνει επιπλέον χώρο κάτω από το ενυδρείο, χρειάζεται λίγο μεγαλύτερη φροντίδα σε σχέση με το εσωτερικό και σε περίπτωση διαρροής από τις ενώσεις θα έχουμε πρόβλημα στο χορό που φιλοξενούμε το ενυδρείο.

 

3.Εξωτερικά κρεμαστά

Όπως λέει και η λέξη τα φίλτρα αυτά κρέμονται έξω από το γυαλί του ενυδρείου. Συνήθως τα φίλτρα αυτά χρησιμοποιούνται σε ενυδρεία με λίγα λίτρα διότι δεν έχουν και τόσο μεγάλες δυνατότητες, υπάρχουν βέβαια και εξωτερικά κρεμαστά φίλτρα για μεγάλα ενυδρεία τα οποία πάλι όμως υστερούν σε σχέση με τα εξωτερικά που μπαίνουν κάτω από το ενυδρείο. Το προτέρημα τους είναι ότι δεν καταναλώνουν χορό μέσα στο ενυδρείο και αναλόγως το που θα τοποθετηθούν μπορεί να μη μας χαλνούν την αισθητική του ενυδρείου, επίσης ο κίνδυνος διαρροής νερού είναι σαφώς μειωμένος. 
Τα μειονεκτήματα τους είναι  ότι έχουνε μικρότερο κάδο και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να χωράει λιγότερο υλικό φίλτρανσης είναι πιο θορυβώδες και καμιά φορά αν δεν τοποθετηθούν σωστά χαλούν την αισθητική του ενυδρείου. Επειδή το σημείο εισόδου και εξόδου βρίσκονται στην ίδια πλευρά η κυκλοφορία του νερού δεν είναι τόσο άρτια.

 

4.Τα αυτοσχέδια

Φίλτρο του Αμβούργου

 

Είναι ένα αποτελεσματικό φίλτρο για απλά ενυδρεία χωρίς ιδιαιτερότητες, Σήμερα σπάνια χρησιμοποιείται στα ενυδρεία μας διότι δεν έχει να προσφέρει κάτι το παραπάνω σε σχέση με τα άλλα φίλτρα. Καταναλώνει αρκετό χώρο μέσα στο ενυδρείο μας και  και ανάλογα με την κατασκευή του μπορεί να χαλάει από λίγο έως πολύ την αισθητική του ενυδρείου. Αποτελείτε απο ένα σφουγγάρι, μια αντλία, και προτρεπτικά απο έναν θερμοστάτη.  Το προτέρημα του είναι όπως όλα τα εσωτερικά ότι δεν υπάρχει κίνδυνος διαρροής νερού και είναι μία φθηνή λύση για ενυδρεία τύπου καραντίνας. 

 

Sump

 

Χρησιμοποιούνται ως επί το πλείστον στα θαλασσινά ενυδρεία και σπάνια στα ενυδρεία γλυκού νερού, παρόλα αυτά είναι το φίλτρο με αρκετά προτερήματα καθώς μπορούμε να το φτιάξουμε κατά τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετεί ακόμα και τις πιο δύσκολες ανάγκες του ενυδρείου μας, παίρνει πολύ υλικό φίλτρανσης και προσθέτει επιπλέον λίτρα στο ενυδρείο μας. Μπορούμε να τοποθετήσουμε στο sump διάφορα παρελκόμενα όπως πχ το θερμαντήρα κτλ.
Το μειονέκτημά τους είναι πέρα από τον χώρο που χρειάζονται κάτω από το ενυδρείο είναι ότι πρέπει να γίνουνε και ορισμένες παρεμβάσεις στο κυρίως ενυδρείο συνήθως το ενυδρείο πρέπει να τρυπηθεί κάτι που σε έτοιμα ενυδρεία είναι πολύ δύσκολο και εμπεριέχει μεγάλο ρίσκο. Για αυτό Συνήθως αυτοί που χρησιμοποιούν sump τα ενυδρεία τους είναι αυτοσχέδια και έχουνε τρυπηθεί προτού κολληθούν.

 

5.Τα αερόφιλτρα

 
Δεν έχουμε καμία ιδιαιτερότητα και δύναμη στο να φιλτράρουν το νερό και η χρήση τους είναι ιδανική για ενυδρεία τύπου γεννήστρες, όπου θέλουμε να προστατεύσουμε το γόνο από τυχόν αναρρόφησης του φίλτρου.  Λειτουργούν με μία αεραντλία από αυτές τις κλασικές που χρησιμοποιούμε στο ενυδρείο μας. Επίσης συχνά χρησιμοποιούνται και σε γαριδάκια.

Στο ερώτημα ποια μάρκα να αγοράσω η απάντηση είναι απλή όλες οι επώνυμες μάρκες είναι αξιόπιστες και όλες μπορεί να έχουν αστοχία υλικού. Πέρα από τις επώνυμες υπάρχουν και οι ανώνυμες ή οι άγνωστες μάρκες. Προσωπικά θα απέφευγα την αγορά ενός φίλτρου που είναι εντελώς ανώνυμο η μιας μάρκας η οποία δεν έχει δουλευτεί από τους χομπίστες. 

 

 

Πόσες φορές πρέπει να ανακυκλώνεται το νερό στο ενυδρείο μας

Εδώ υπάρχουν πολλές απόψεις από μινιμαλιστικές 1Χ έως εξτρήμ 10Χ, και ο κάθε ένας έχει τα δικά τους επιχειρήματα στο να υποστηρίξει την ύπαρξη τους. Για τον λόγο αυτό θα αναφερθώ στο στάνταρ και σε αυτά που αναγράφουν τα φίλτρα από έξω, και θα εξηγήσω γιατί τα γράφουν.

 

Παράδειγμα, μας λένε  ότι το φίλτρο χ’ κάνει για ενυδρεία απο 80-150 λίτρα τι σημαίνει αυτό;
Αν έχουμε ένα ενυδρείο με πολλά φυτά και λίγα ψάρια μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε σε ενυδρείο έως 150 λίτρα. Αν όμως έχουμε ένα ενυδρείο χωρίς φυτά η με ψάρια που ρυπαίνουν το νερό τότε επιλέγουμε τα κατώτερα λίτρα τα 80. Με απλά λόγια και με την προϋπόθεση ότι έχουμε ένα νορμάλ ενυδρείο και με τον μπούσουλα του μέσου όρου καλά θα ήταν ένα τέτοιο φίλτρο να χρησιμοποιείτε σε ενυδρείο 100-110 λίτρα, έτσι εξασφαλίζεται μια επαρκή  ανακύκλωση του νερού που είναι 3 φορές τα λίτρα του ενυδρείου σε μια ώρα.

 

Υλικά φίλτρανσης.

 

 Συνήθως σε ένα φυσιολογικό ενυδρείο με έναν νορμάλ αριθμών ψαριών τα εργοστασιακά υλικά που εμπεριέχονται μέσα στο φίλτρο αρκούν στο 100% για να λειτουργήσει σωστά το φίλτρο.  Από κει και πέρα μπορούμε εμείς να κάνουμε κάποιες παρεμβάσεις και να βελτιώσουμε τα υλικά φίλτρανσης αντικαθιστώντας κάποια σφουγγάρια με διάφορα υλικά που κυκλοφορούν στο εμπόριο όπως πχ  Sera Siporax, Eheim SUBSTRAT κ.α.

 

ΥΓ. για όσους ενδιαφέρονται μπορούν να διαβάσουν το παρακάτω θέμα

Οδηγός (?) κριτηρίων επιλογής φίλτρου

 

[Χρήστος]

Θέρμανση/Ψύξη

 

Η θέρμανση στο ενυδρείο αφορά  ως επί το πλείστον τα ενυδρεία με τροπικά ψάρια. 

Θερμαντήρας τύπου βέργα.

Αυτός ο τύπος θερμαντήρα εάν δεν έχουμε καλή κυκλοφορία στο ενυδρείο δεν ζεσταίνει ομοιόμορφα όλο το ενυδρείο, υπάρχει μια μικρή απόκλιση περίπου 0,5C κάτι που σίγουρα δεν είναι τραγικό. Ο θερμαντήρας αυτός για να λειτουργεί σωστά και να ζεσταίνει το ενυδρείο όσο γίνεται ομοιόμορφα πρέπει να τοποθετείται σε σημείο όπου έχει έντονη ροή νερού και να μην καλύπτεται από διακοσμητικά ή να είναι κρυμμένος πίσω από πυκνή βλάστηση, αυτό έχει ώς αποτέλεσμα να χαλάει λίγο την αισθητική του ενυδρείου. Υπάρχουν κάποια εσωτερικά φίλτρα όπου έχουν ειδική υποδοχή για τέτοιου είδους θερμαντήρες. Το προτέρημα σε αυτή την περίπτωση είναι ότι δεν φαίνεται ο θερμαντήρας και ζεσταίνεται το νερό ομοιόμορφα.

 

 

Εξωτερικός θερμαντήρας

Έχουμε όμως και τους εξωτερικούς θερμαντήρες όπου ο θερμαντήρας μπαίνει στην έξοδο του φίλτρου εφόσον διαθέτουμε εξωτερικό φίλτρο, αλλιώς δεν είναι εφικτή η χρήση του. Το πλεονέκτημα αυτού του θερμαντήρα είναι ότι πρώτον δεν φαίνεται στο ενυδρείο μας και δεύτερον ζεσταίνει όλο το ενυδρείο ομοιόμορφα. Το μόνο μειονέκτημα του είναι το αυξημένο κόστος σε σχέση με τον θερμαντήρα τύπου βέργα.

 

 

Πλακέ και οι ημίπλακέ θερμαντήρες

Οι θερμαντήρες αυτοί χωρίζονται σε δύο κατηγορίες η πρώτη και η πιο φθηνή αφορά πολύ μικρά ενυδρεία, το βασικό προτέρημα τους  είναι ότι πιάνουν λίγο χώρο στο ενυδρείο και είναι κατάλληλη για μικρές γεννήστρες όπου το ύψος δεν μας επιτρέπει να βάλουμε τον κλασικό θερμαντήρα το μειονέκτημα σε αυτούς που θερμαντήρες είναι ότι έχουν προρυθμισμένη θερμοκρασία στους 25- 26c με αποτέλεσμα να μην μπορούμε ούτε να την αυξήσουμε ούτε να τη μειώσουμε.

 

 

Τα ακριβότερα μοντέλα έχουν ακριβώς το ίδιο προτέρημα όπως τα φθηνότερα αδερφάκια τους αλλά μας δίνουν επιπλέον την δυνατότητα να αυξομειώσουμε την θερμοκρασία και κάνουν και για πιο μεγάλα ενυδρεία. Είναι πιο λεπτοί από τους κλασικούς θερμαντήρες και πιο κοντοί σε ότι αφορά το ύψος τους, το βασικό τους προτέρημα είναι ότι δεν αποτελούνται από γυαλί είναι άθραυστοι και μπορούν να τοποθετηθούν και οριζόντια μέσα στο ενυδρείο με αποτέλεσμα να μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ειδικά ενυδρεία όπου το ύψος του ενυδρείου είναι πολύ μικρό. 

 

 

 

 

Θερμαντήρες ενσωματωμένοι στο φίλτρο

Μία άλλη κατηγορία είναι οι θερμαντήρες οι οποίοι είναι ενσωματωμένοι μέσα στα εξωτερικά φίλτρα φίλτρα. Αυτού του τύπου θερμαντήρες έχουνε το πλεονέκτημα να ζεσταίνουνε το νερό ομοιόμορφα και να μην χαλάνε την αισθητική του ενυδρείου.  Το βασικό μειονέκτημα του όμως είναι πως αν χαλάσει ο θερμαντήρας δεν μπορεί να αντικατασταθεί, το αρνητικό αυτό σημείο μπορεί εύκολα να διορθώσει προσθέτοντας έναν κλασικό θερμαντήρα μέσα στο ενυδρείο. Το χειρότερο όμως είναι αν κολλήσει ο θερμαντήρας και ανεβάζει συνέχεια θερμοκρασία. Οπότε εκεί δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ούτε καν το φίλτρο, και πρέπει να αντικαταστήσουμε όλο το φίλτρο, για αυτόν τον λόγο δεν συνιστώ τέτοιου είδους φίλτρα η θερμαντήρες.

 

 

Τσίλλερ

Τέλος υπάρχουν οι πιο ακριβές επιλογές τα λεγόμενα Τσίλλερ θέρμανσης τα οποία μπορούν
θερμάνουν  και να ψύξουν το ενυδρείο μας.  Χρησιμοποιούνται σπάνια στα ενυδρεία γλυκού νερού και το προτέρημα τους είναι ότι είναι ένα αυτόνομο σύστημα το οποίο κρατάει σταθερή τη θερμοκρασία του ενυδρείου μας χειμώνα καλοκαίρι, το μειονέκτημα του είναι ο θόρυβος που κάνει, ο χώρος που πιάνει, και το κόστος αγοράς.

Η επιλογή ισχύος του θερμαντήρα είναι εύκολη, ένα βατ αντιστοιχεί σε ένα λίτρο με απλά λόγια αν έχουμε ένα ενυδρείο 100 λίτρα τότε χρησιμοποιούμε και έναν θερμαντήρα 100watt κοκ.

 

 

Ψύξη

Όπως προαναφέρθηκε τη δουλειά αυτή την κάνουν άψογα τα τσίλλερ.

Στην περίπτωση όμως που δεν διαθέτουμε τσίλλερ τότε αρκετοί χομπίστες όταν κρίνουν ότι είναι ανάγκη ψύξουν το νερό του ενυδρείου το πράττουν αυτό με διάφορες πατέντες, αυτές μπορεί να είναι ανεμιστήρες που χτυπάνε πάνω στην επιφάνεια του νερού ή ακόμη και η τοποθέτηση παγωμένων μπουκαλιών μέσα στο νερό. Βέβαια το τελευταίο είναι κάτι το προσωρινό ενώ οι ανεμιστήρες είναι κάτι το πιο μόνιμο, το μειονέκτημα τους είναι ότι δημιουργούν μεγάλη εξάτμιση νερού. Στο φόρουμ υπάρχουν αρκετές πατέντες που μπορείτε να βρείτε και ότι αφορά την εγκατάσταση ανεμιστήρων για ψύξη του ενυδρείου.

Έγινε επεξεργασία 6 Μαρτίου 2021 - Katrin

[Χρήστος]

Αντίστροφή όσμωση

Βασικά είναι ένα σύστημα φίλτρων από οπού περνά μέσα το νερό του δικτύου και μας δίνει σχεδόν 100% καθαρό νερό (Η2Ο) απαλλαγμένο από διάφορους παθογόνους οργανισμούς, μικροσωματίδια, χημικές ουσίες, οσμές, αλλά κυρίως με ελάχιστα άλατα και σχεδόν μηδενικές σκληρότητες.

Συνοπτικά αποτελείται από μία είσοδο νερού (α) από όπου περνά το νερό από τα φίλτρα (β1,β2,β3) και έχει δύο εξόδους, από την μια (γ) βγαίνει το ‘’άχρηστο’’ για το ενυδρείο νερό, και από την άλλη (δ) βγαίνει το καθαρό νερό για το ενυδρείο.
Επίσης έχει και μια βάνα (ε) για να καθαρίζεται το σύστημα  μετά από κάθε χρήση αν θέλουμε ή μετά από ορισμένες χρήσεις.

Αναλυτικά τα φίλτρα,
β1) Προφίλτρο στερεών σωμάτων
β2)  Προφίλτρο ενεργού άνθρακα
β3)  Κυρίως φίλτρο ή αλλιώς ημιδιαπερατής μεμβράνης.

Επίσης υπάρχουν και η ΑΟ πέντε ή έξι σταδίων, η διαφορά είναι ότι έχουν περισσότερα προφίλτρα αλλά η ουσία δεν αλλάζει.

Τέλος όσο μεγαλύτερη μεμβράνη έχουμε τόσο πιο γρήγορα δουλεύει η ΑΟ, συνήθως η μεμβράνες αναφέρονται μπροστά με ένα νούμερο και ακολουθούν τα γράμματα  GPD. Μια μεμβράνη 75 GPD σημαίνει ότι βγάζεις 75 γαλόνια νερό το 24ωρο. 

Το νερό από την ΑΟ το χρησιμοποιούμε συνήθως στην αναπλήρωση του νερού που εξατμίζεται από το ενυδρείο μας, αλλά και για να "μαλακώσουμε" το νερό του ενυδρείου, όποτε απαιτείται.

 

[Χρήστος]

Σύστημα διοξειδίου και Diy κατασκευές

 

Αφορά ως επί το πλείστον Τα φυτεμένα ενυδρεία, καταρχήν δεν είναι απαραίτητο αξεσουάρ για όλα τα φυτεμένα ενυδρεία. Για ενυδρεία με φυτά αργής ανάπτυξης όπως ανουμπιες, φτέρες, και βρύα, δεν είναι απαραίτητη η χρήση, όπως και σε κάποια φυτά μέτριας δυσκολίας. Η χρήση του όμως θα τα βοηθήσει ώστε να έχουν μία πιο άρτια ανάπτυξη. Σε ενυδρεία με φυτά μεγάλης δυσκολίας το διοξείδιο είναι απαραίτητο αλλιώς τα φυτά δεν μπορούν να αναπτυχθούν. 

Μπορούμε να παρέχουμε διοξείδιο στο ενυδρείο μας με δύο τρόπους με αυτοσχέδιες κατασκευές και με πλήρες σύστημα διοξειδίου.
Οι αυτοσχέδιες κατασκευές δεν μας Παρέχουν μία σταθερότητα σε ότι αφορά την παροχή του διοξειδίου και επίσης δεν κάνουν για ενυδρεία με δύσκολα φυτά. Συνήθως αφορά ενυδρεία με εύκολα φυτά και αρκετοί από τους χομπίστες αφού βιώσουν  την δυσχρηστία του συστήματος η σταματούν την χρήση του ή μεταβαίνουν στην αγορά ενός πλήρους συστήματος διοξειδίου
Για περισσότερες πληροφορίες για τα για την αυτοσχέδια παροχή διοξειδίου πατήστε εδώ.

Πλήρες σύστημα διοξειδίου 
1. Αποτελείται από την φιάλη παροχής διοξειδίου (εικ.1),
Αν μας το επιτρέπει ο χώρος αλλά και το κόστος αγοράς όσο μεγαλύτερη είναι η φιάλη τόσο πιο φθηνό είναι το γέμισμα και τόσο πιο πολύ καιρό μπορεί να μας τροφοδοτεί με διοξείδιο.

2. Μειωτήρας πίεσης (εικ.2)

Αποτελείται από ένα ή δύο μανόμετρα προτιμούμε το διπλό, το ένα μας δείχνει την πίεση της φιάλης (εικ.3) και το άλλο την πίεση λειτουργίας (εικ.4).

Ο μειωτήρας πάνω έχει μία κεντρική βάνα(εικ.5) η οποία ρυθμίζει την πίεση με την οποία λειτουργεί το σύστημα και έναν μικρό ρυθμιστή (εικ.6) όπου ρυθμίζουμε την ροή του διοξειδίου.
Επίσης έχει μία έξοδο όπου συνδέουμε τον πλαστικό σωλήνα  (εικ.7) όποιος πηγαίνει στον διαχυτήρα (αυτών θα των δούμε λίγο ποιο αναλυτικά στο τέλος).

Η φωτογραφία είναι ενδεικτική και απο μοντέλο σε μοντέλο υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις στην εμφάνιση αλλά όχι στην ουσία.

 

Μεταξύ του διαχυτήρα και την έξοδο τοποθετείται για ασφάλεια μία βαλβίδα αντεπιστροφής και ένας μετρητής φυσαλίδων.

 

Προαιρετικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ηλεκτροβάνα για την διακοπή του διοξειδίου παράδειγμα τις νυχτερινές ώρες η σε συνδυασμό μαζί με έναν pH Controller για μεγαλύτερη ασφάλεια και σταθερό pH

 

Τέλος για καλύτερη κατανόηση ήθελα να αναφέρω πως υπάρχουν και συστήματα που όλα τα παραπάνω εκτός του pH controller τα έχουν ενσωματωμένα  όπως η παρακάτω φωτογραφία.

 

Διαχυτήρας

 

Είναι το εξάρτημα απο όπου εξαρτάτε η διάχυση του CO2 στο ενυδρείο μας, χωρίζονται σε δυο κατηγορίες τους εξωτερικούς και τους εσωτερικούς. Σε γενικές γραμμές η εξωτερική έχουν καλύτερη διάχυση σε σχέση με τους εσωτερικούς.

Ας τους δούμε έναν έναν περιληπτικά.

 

 

Σκάλα διάχυσης

Από τους πρώτους στην αγορά διαχυτήρες με ικανοποιητική διάχυση χωρίς να γεμίζει το ενυδρείο με ενοχλητικές μικροφυσαλίδες. Υπάρχουν σε διάφορα μεγέθη αν και σπάνια πλέον της βρίσκουμε στην αγορά καθώς θεωρούνται μάλλον ξεπερασμένες.

 

Diffusor

Ο συγκεκραμένος είναι καλός για μικρά ενυδρεία ή για μεγαλύτερα αλλά με μικρές απαιτήσεις σε CO2. Με λίγες φυσαλίδες το λεπτό ανταπεξέρχεται καλά αλλά όσο αυξάνουν η φυσαλίδες τόσο μειώνεται η απόδοσή του. Επίσης δημιουργεί πολλές μικροφυσαλίδες που ενοχλούν την αισθητική του ενυδρείου.

 

 

Εξωτερικός διαλυστήρας (in line Diffusor)

 με πολύ καλά αποτελέσματα, αλλά παρατηρούνται απο εταιρεία σε εταιρεία και ανάλογα με της φυσαλίδες ανα λεπτό μεγάλες αποκλίσεις στην διάχυση, με αποτέλεσμα να δημιουργεί πολλές μικροφυσαλίδες στο ενυδρείο μας.

 

 

co2 external reactor

Από τους καλύτερους διαχυτήρες με δiάχηση σχεδόν 100% το βασικό του μειονέκτημα είναι ότι πιάνει χώρο και δημιουργεί θόρυβο σε σχέση με όλους τους υπόλοιπους που είναι αθόρυβοι.

[Χρήστος]

Αεραντλία.

Παλαιότερα η χρήση της ήταν αναπόσπαστο κομμάτι από το ενυδρείο μας, σήμερα η χρήση στα ενυδρεία είναι πολύ περιορισμένη διότι πλέον οι χομπίστες έχουμε μάθει ότι αυτό που προσφέρει η αντλία στο ενυδρείο μας, δηλαδή την οξυγόνωση του νερού μπορούμε να την εξασφαλίσουμε με μία απλή ανατάραξη που δημιουργεί η έξοδος του φίλτρου στην επιφάνεια του ενυδρείου.

Ουσιαστικά η αντλία δεν οξυγονώνει το νερό απλά με την ανατάραξη που δημιουργεί  δημιουργεί συνθήκες για να φύγει το διοξείδιο από το νερό του ενυδρείου και να εισχωρήσει το οξυγόνο κάτι που όπως προαναφέραμε μπορούμε να του κάνουμε με την έξοδο του φίλτρου μας.

Σε ενυδρεία με φυτά η αεραντλία δεν κάνει καλό καθώς διώχνει το πολύτιμο διοξείδιο από το ενυδρείο μας που χρειάζονται τα φυτά για την σωστή ανάπτυξη τους.

Παρόλο που η χρήση της σε ένα φυσιολογικό ενυδρείο δεν είναι απαραίτητη καλό είναι να βρίσκεται μία αεραντλία στην συλλογή μας (κατά προτίμηση με μπαταρία και ρεύμα) καθώς μπορεί να μας χρειαστεί σε κάποιες περιπτώσεις όπως σε ενυδρεία με καραντίνα όπου το φίλτρο που έχουμε ίσος δεν μπορεί να δημιουργήσει την ανάλογη ανατάραξη, η και να μην έχουμε καθόλου φίλτρο, οπότε εκεί θέλουμε την αεραντλία για να βοηθήσει για να επιφέρει καλύτερη δυνατή οξυγόνωση του νερού και κατά συνέπεια να βοηθήσει το εξασθενημένο ψάρι. 

Τέλος σε μία εκτεταμένη διακοπή ρεύματος ιδιαίτερα το καλοκαίρι όπου οι θερμοκρασίες είναι ανεβασμένες είναι σχεδόν απαραίτητη η χρήση μιας αεραντλίας όπου μπορεί να λειτουργήσει με μπαταρία και να αποτρέψει τη συσσώρευση του διοξειδίου στο ενυδρείο μας ενώ συνάμα με την ανατάραξη που θα δημιουργήσει θα μπορέσει να οξυγονωθεί το ενυδρείο μας.